Conocybe

Stożkówka
Ilustracja
Stożkówka delikatna (Conocybe tenera)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gnojankowate

Rodzaj

stożkówka

Nazwa systematyczna
Conocybe Fayod
Annls Sci. Nat., Bot., sér. 7 9: 357 1889)
Typ nomenklatoryczny

Conocybe tenera (Schaeff.) Fayod

Stożkówka miękka
Stożkówka jajowata
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Stozkówka odchodowa

Conocybe Fayod (stożkówka) – rodzaj grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Polską nazwę podał Władysław Wojewoda w 1987 r., wcześniej rodzaj ten miał polską nazwę stożkogłówka[2]. Synonimy łacińskie: Pholiotella Speg., Pholiotina Fayod, Pseudoconocybe Hongo, Raddetes P. Karst[3].

Charakterystyka

Są to organizmy sapotroficzne żyjące na ziemi i na odchodach zwierząt, na żyznych glebach, łąkach uprawnych. Kapelusze drobne, za młodu maziste, później suche, higrofaniczne, niekiedy z powodu cystyd aksamitne. Skórka komórkowata. Blaszki przyczepione do przyrośniętych do trzonu, nigdy białe, o barwie od kremowej przez ochrową do brązowej. Trzon ze skórzastym pierścieniem lub bez pierścienia. Wysyp zarodników rdzawobrązowy. Zarodniki eliptyczne, gładkie, przeważnie z porą rostkową. Cystydy często z charakterystyczną główką. Trama blaszek regularna (strzępki biegną równolegle)[4].

Gatunki występujące w Polsce

  • Conocybe ambigua Watling, 1980) – stożkówka dwuzarodnikowa
  • Conocybe anthracophila Maire & Kühner ex Kühner & Watling 1983 – stożkówka węglolubna
  • Conocybe antipus (Lasch) Fayod 1889) – stożkówka korzeniasta
  • Conocybe apala (Fr.) Arnolds 2003 – stożkówka miękka[5]
  • Conocybe aporos Kits van Wav. 1970 – stożkówka wiosenna
  • Conocybe arrhenii (Fr.) Kits van Wav. 1970 – stożkówka wąskorozwierkowa
  • Conocybe blattaria (Fr.) Kühner 1935 – stożkówka wysmukła
  • Conocybe brunnea J.E. Lange & Kühner ex Watling 1971 – stożkówka brązowawa
  • Conocybe brunneola Kühner ex Kühner & Watling 1982 – stożkówka brunatna
  • Conocybe coprophila (Kühner) Kühner 1935 – stożkówka odchodowa
  • Conocybe dumetorum (Velen.) Svrček 1956[6]
  • Conocybe exannulata Kühner & Watling 1980 – stożkówka włóknistotrzonowa
  • Conocybe filaris (Fr.) Kühner 1935 – stożkówka cienkotrzonowa
  • Conocybe fragilis (Peck) Singer 1950 – stożkówka mięsnoczerwona
  • Conocybe fuscimarginata (Murrill) Singer 1969 – stożkówka ciemnoobrzeżona
  • Conocybe hexagonospora Métrod ex Hauskn. & Enderle 1993[6]
  • Conocybe hornana Singer & Hauskn. 1989[6]
  • Conocybe intrusa (Peck) Singer 1950 – stożkówka zasłonakowata
  • Conocybe juniana (Velen.) Hauskn. & Svrček 1999 – stożkówka czerwcowa
  • Conocybe lenticulospora Watling 1980 – stożkówka soczewkowatozarodnikowa
  • Conocybe leucopus Kühner ex Kühner & Watling 1983 – stożkówka jasnotrzonowa
  • Conocybe macrocephala Kühner & Watling 1980 – stożkówka wielkogłowa
  • Conocybe macrospora (G.F. Atk.) Hauskn. 2003 – stożkówka wielkozarodnikowa
  • Conocybe mairei Kühner ex Watling 1977 – stożkówka włochata
  • Conocybe mesospora Kühner ex Watling 1980 – stożkówka ochrowordzawa
  • Conocybe moseri Watling 1980 – stożkówka szarooliwkowa
  • Conocybe pallidospora Kühner & Watling 1983 – stożkówka jasnozarodnikowa
  • Conocybe pilosella (Pers.) Kühner 1935 – stożkówka zamszowata
  • Conocybe plicatella (Peck) Kühner 1935 – stożkówka pofałdowana
  • Conocybe pseudocrispa (Hauskn.) Arnolds 2003 – stożkówka gnojankowata
  • Conocybe pubescens (Gillet) Kühner 1935 – stożkówka owłosiona
  • Conocybe pulchella (Velen.) Hauskn. & Svrček 1999 – stożkówka kosmatotrzonowa[7]
  • Conocybe pygmaeoaffinis (Fr.) Kühner 1935 – stożkówka kremowoochrowa
  • Conocybe rickeniana P.D. Orton 1960 – stożkówka omącznotrzonowa
  • Conocybe rickenii (Jul. Schäff.) Kühner 1935 – stożkówka gnojowa
  • Conocybe rostellata (Velen.) Hauskn. & Svrček 1999[6]
  • Conocybe semiglobata Kühner & Watling 1980 – stożkówka półkulista
  • Conocybe septentrionalis (A.H. Sm.) Bon & Courtec. 1987 – stożkówka średnia
  • Conocybe siennophylla (Berk. & Broome) Singer ex Chiari & Papetti 2016
  • Conocybe siliginea (Fr.) Kühner 1935 – stożkówka białoochrowa
  • Conocybe striipes (Cooke) S. Lundell 1953 – stożkówka prążkowanotrzonowa
  • Conocybe subovalis Kühner & Watling 1980 – stożkówka jajowata
  • Conocybe subalpina (Singer) Singer & Hauskn. 1992 – stożkówka podalpejska
  • Conocybe subpallida Enderle 1991 – stożkówka bladawa
  • Conocybe subpubescens P.D. Orton 1960 – stożkówka drobnoowłosiona
  • Conocybe sulcatipes (Peck) Kühner 1935 – stożkówka bruzdowanotrzonowa
  • Conocybe tenera (Schaeff.) Fayod 1889 – stożkówka delikatna
  • Conocybe velata (Velen.) Watling 2004 – stożkówka zimowo-jesienna[8]
  • Conocybe velutipes (Velen.) Hauskn. & Svrček 1999 – stożkówka owłosionotrzonowa
  • Conocybe vestita (Fr.) Kühner 1935 – stożkówka migdałowatozarodnikowa

Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum. Obejmuje on tylko gatunki zweryfikowane o potwierdzonym statusie. Oprócz tych wyżej wymienionych na liście Index Fungorum znajdują się gatunki niezweryfikowane[9]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody[2] i inne źródła[6].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2013-03-05]. (ang.).
  2. a b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  3. Species Fungorum. [dostęp 2013-04-15]. (ang.).
  4. Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, s. 384. ISBN 83-7404-513-2.
  5. W wykazie gat, Conocybe u Wojewody jest błąd; na str. 136 i 143 podaje nazwę stożkówka delikatna dla C. apala i C. tenera, jednak w indeksie gatunków na str. 796 jest inaczej; dla C. apala podaje nazwę stożkówka miękka
  6. a b c d e Projektowany Turnicki Park Narodowy. [dostęp 2018-12-16].
  7. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Conocybe pseudopilosella Kühner & Watling
  8. W. Wojewoda podał nazwę polską dla synonimu Conocybe appendiculata J.E. Lange & Kühner ex Watling
  9. Index Fungorum (gatunki). [dostęp 2013-03-05]. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
2011-05-14 Conocybe apala (Fr.- Fr.) Arnolds 146026.jpg
Autor: This image was created by user Byrain at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
For more information about this, see the observation page at Mushroom Observer.
Pholiotina.coprophila2.-.lindsey.jpg
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Pholiotina coprophila from Commanster, Belgium. If you think this is a different taxon, please contact James Lindsey.
Conocybe tenera.jpg
Autor: This image was created by user Nathan Wilson at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
Conocybe tenera. Photo by Nathan Wilson. Found on the Stanford campus in Palo Alto, California. Collected with Gregg Ferguson for the 1995 Santa Cruz Fungus Fair. Identified based on the key in Arora’s Mushrooms Demystified, 2nd Ed.
2011-10-18 Conocybe subovalis Kuehner & Watling 203697.jpg
Autor: This image was created by user Gerhard Koller (Gerhard) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
For more information about this, see the observation page at Mushroom Observer.