Copa MX

Copa México
Państwo Meksyk
DyscyplinaPiłka nożna
Organizator rozgrywekFMF
Data założenia1907
ZałożycielReginald Tower
Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzcaPachuca
1907/1908
Obecny zwycięzcaGuadalajara
Apertura 2015
Najwięcej zwycięstwAsturias
8 razy

Copa México – coroczne rozgrywki piłkarskie w Meksyku, toczone w latach 1907–1997 systemem pucharowym, a od 2012 roku grupowo-pucharowym. W latach 1907–1943 Puchar Meksyku miał charakter amatorski, natomiast od 1943 roku zawodowy.

Pierwotnym celem rozgrywek było wyłonienie mistrza kraju, gdyż udział w Copa México brały wszystkie zespoły w Meksyku (na co dzień występowały w ligach miejskich lub stanowych). Plan ten nie został jednak zrealizowany, głównie przez dalekie odległości między miastami z siedzibami drużyn, a co za tym idzie, wysokie koszty podróży. Innymi czynnikami był także długi czas trwania turnieju i wrogość kibiców do klubów z innych lig lokalnych.

Mimo iż Copa México cieszył się dużym prestiżem na początku rozgrywek, to z biegiem czasu coraz bardziej tracił ważność wśród kibiców. Często przeżywał zmiany formatu rozgrywek. Meksykański Związek Piłki Nożnej przerwał nawet turniej w latach 1976–1988 i 1992–1994. W 1997 roku rozgrywki o Puchar Meksyku zostały ostatecznie rozwiązane, jednak w 2012 roku powróciły pod nazwą Copa MX. Od 2015 roku decyzją Meksykańskiego Związku Piłki Nożnej zdobywcy pucharu sezonu Apertura i sezonu Clausura rozgrywają między sobą mecz, którego zwycięzca kwalifikuje się do rozgrywek Copa Libertadores.

Historia

Copa México został ustanowiony w 1907 roku przez Reginalda Towera, ówczesnego ambasadora Wielkiej Brytanii w Meksyku. Z tego powodu rozgrywki, przez pierwsze jedenaście lat istnienia, były najczęściej nazywane Copa Tower. Na początku w pucharze brały udział tylko drużyny z miasta Meksyk i okolic. Pierwszy turniej wygrał zespół Pachuca AC, pokonując w finale Reforma AC wynikiem 4:0. W pierwszych latach rozgrywek Copa Tower najskuteczniejszą drużyną był jednak Real Club España, zdobywając cztery puchary. W 1919 roku, po zdobyciu trzeciego z rzędu tytułu, zespół ten otrzymał trofeum na swoją własność. Przez to zakończyły się rozgrywki Copa Tower.

W 1920 turniej o Puchar Meksyku został kontynuowany, z nowym trofeum o nazwie Copa Eliminatoria. Odbyło się sześć edycji rozgrywek, w latach 1920–1926. Najskuteczniejszym klubem był Asturias FC, który wywalczył trzy puchary z rzędu w latach 1922–1924.

W 1932 roku, po sześciu latach przerwy, rozgrywki zostały wznowione na innych zasadach przez nowo powstały Meksykański Związek Piłki Nożnej. Oficjalny patronat nad konkursem objął prezydent Meksyku, Lázaro Cárdenas. Pierwszym zdobywcą Copa México został Club Necaxa. W 1943 roku rozgrywki Copa México wkroczyły w erę zawodową, podobnie jak ówczesna liga meksykańska. W turnieju o Puchar Meksyku mogły brać udział jedynie kluby z Liga Mayor, jednak od 1950 roku także zespoły z drugiej ligi.

W sezonie 2012/2013 rozgrywki o Puchar Meksyku zostały wznowione po piętnastu latach przerwy pod nazwą Copa MX. Pierwszym triumfatorem Copa MX została drugoligowa drużyna Dorados de Sinaloa, zostając pierwszym klubem, który wywalczył krajowy puchar podczas gry na zapleczu najwyższej klasy rozgrywkowej.

Finały

SezonFazaCopa Tower
ZwycięzcaWynikDrugie miejsce
1907/1908
——
Pachuca
4 – 0
Reforma
1908/1909Reforma
3 – 2
México
1909/1910Reforma
3 – 1
Asturias
1910/1911British Club
2 – 1
Real Club España
1911/1912Pachuca
4 – 0
Reforma
1912/1913
——
——
——
1913/1914México
3 – 0
Asturias
1914/1915Real Club España
4 – 2
Asturias
1915/1916Rovers
3 – 1
Real Club España
1916/1917Real Club España
5 – 1
México
1917/1918Real Club España
3 – 1
Pachuca
1918/1919Real Club España
3 – 0
Asturias
1919/1920
——
——
——
SezonFazaCopa Eliminatoria
ZwycięzcaWynikDrugie miejsce
1920/1921
——
México
4 – 2
Pachuca
1921/1922Asturias
4 – 1
Real Club España
1922/1923Asturias
3 – 0
Real Club España
1923/1924Asturias
5 – 3
Reforma
1924/1925Necaxa
3 – 2
Asturias
1925/1926Necaxa
4 – 2
Real Club España
1926/1927
——
——
——
1927/1928
1928/1929
1929/1930
1930/1931
1931/1932
SezonFazaCopa México
ZwycięzcaWynikDrugie miejsce
1932/1933
——
Necaxa
3 – 1
Germania
1933/1934Asturias
4 – 1
Club América
1934/1935
——
——
——
1935/1936Necaxa
2 – 1
Asturias
1936/1937Asturias
5 – 3
Club América
1937/1938Club América
3 – 1
Real Club España
1938/1939Asturias
4 – 3
Real Club España
1939/1940Asturias
1 – 0
Necaxa
1940/1941Asturias
4 – 2
Necaxa
1941/1942Atlante
3 – 0
Asturias
1942/1943Moctezuma
3 – 1
Club América
1943/1944Real Club España
6 – 2
Atlante
1944/1945Puebla
6 – 4
Club América
1945/1946Atlas
5 – 4
Atlante
1946/1947Moctezuma
4 – 3
Oro
1947/1948Veracruz
3 – 1
Guadalajara
1948/1949León
3 – 0
Atlante
1949/1950Atlas
3 – 1
Veracruz
1950/1951Atlante
1 – 0
Guadalajara
1951/1952Atlante
2 – 0
Puebla
1952/1953Puebla
4 – 1
León
1953/1954Club América
1–1
3 – 2 k.
Guadalajara
1954/1955Club América
1 – 0
Guadalajara
1955/1956Toluca
2 – 1
Irapuato
1956/1957Zacatepec
2 – 1
León
1957/1958León
5 – 2
Zacatepec
1958/1959Zacatepec
2 – 1
León
1959/1960Necaxa
2–2
10 – 9 k.
Tampico
1960/1961Tampico
1 – 0
Toluca
1961/1962Atlas
3–3, 1–0
4 – 3
Tampico
1962/1963Guadalajara
2 – 1
Atlante
1963/1964Club América
1–1
5 – 4 k.
Monterrey
1964/1965Club América
4 – 0
Morelia
1965/1966Necaxa
3–3, 1–0
4 – 3
León
1966/1967León
2 – 1
Guadalajara
1967/1968Atlas
2 – 1
Veracruz
1968/1969Cruz Azul
2 – 1
Monterrey
1969/1970Guadalajara
3–2, 2–1
5 – 3
Torreón
1970/1971León
0–0
10 – 9 k.
Zacatepec
1971/1972León
——
Puebla
1972/1973
——
——
——
1973/1974Club América
2–1, 1–1
3 – 2
Cruz Azul
1974/1975UNAM
——
Universidad de Gdl.
1975/1976UANL
2–0, 1–2
3 – 2
Club América
1976/1977
——
——
——
1977/1978
1978/1979
1979/1980
1980/1981
1981/1982
1982/1983
1983/1984
1984/1985
1985/1986
1986/1987
1987/1988Puebla
0–0, 1–1
1 – 1
Cruz Azul
1988/1989Toluca
2–0, 1–1
3 – 1
Universidad de Gdl.
1989/1990Puebla
4–1, 0–2
4 – 3
UANL
1990/1991Universidad de Gdl.
1–0, 0–0
1 – 0
Club América
1991/1992Monterrey
4 – 2
Cobras
1992/1993
——
——
——
1993/1994
1994/1995Necaxa
2 – 0
Veracruz
1995/1996UANL
1–1, 1–0
2 – 1
Atlas
1996/1997Cruz Azul
2 – 0
Toros Neza
1997/1998
——
——
——
1998/1999
1999/2000
2000/2001
2001/2002
2002/2003
2003/2004
2004/2005
2005/2006
2006/2007
2007/2008
2008/2009
2009/2010
2010/2011
2011/2012
SezonFazaCopa MX
ZwycięzcaWynikDrugie miejsce
2012/2013ClausuraDorados
2–2
5 – 4 k.
UAT
AperturaCruz Azul
0–0
4 – 2 k.
Atlante
2013/2014ClausuraMorelia
3–3
3 – 1 k.
Atlas
AperturaUANL
3 – 0
Alebrijes
2014/2015ClausuraSantos Laguna
2–2
4 – 2 k.
Puebla
AperturaPuebla
3 – 2
Guadalajara
2015/2016ClausuraGuadalajara
1 – 0
León
Apertura
2016/2017Clausura
AperturaMonterrey
2017/2018Clausura
Apertura
2018/2019ClausuraAmerica
2019/2020Monterrey
1 – 1Tijuana

Osiągnięcia

DrużynaTriumfatorFinalistaTriumfator (lata)Finalista (lata)
Asturias87(1922, 1923, 1924, 1934, 1937, 1939, 1940, 1941)(1910, 1914, 1915, 1919, 1925, 1936, 1942)
Necaxa72(1925, 1926, 1933, 1936, 1960, 1966, 1995)(1940, 1941)
Club América66(1938, 1954, 1955, 1964, 1965, 1974)(1934, 1937, 1943, 1945, 1976, 1991)
Real Club España57(1915, 1971, 1918, 1919, 1944)(1911, 1916, 1922, 1923, 1926, 1938, 1939)
León55(1949, 1958, 1967, 1971, 1972)(1953, 1957, 1959, 1966, A2015)
Puebla53(1945, 1953, 1988, 1990, C2015)(1952, 1972, A2014)
Atlas42(1946, 1950, 1962, 1968)(1996, A2013)
Guadalajara36(1963, 1970, A2015)(1948, 1951, 1954, 1955, 1967, C2015)
Atlante35(1942, 1951, 1952)(1944, 1946, 1949, 1963, C2013)
Cruz Azul32(1969, 1997, C2013)(1974, 1988)
UANL31(1976, 1996, C2014)(1990)
Reforma23(1909, 1910)(1908, 1912, 1924)
Pachuca22(1908, 1912)(1918, 1921)
México22(1914, 1921)(1909, 1917)
Zacatepec22(1957, 1959)(1958, 1971)
Toluca21(1956, 1989)(1961)
Moctezuma20(1943, 1947)
Veracruz13(1948)(1950, 1968, 1995)
Tampico12(1961)(1960, 1962)
Universidad de Gdl.12(1991)(1975, 1989)
Monterrey12(1992)(1964, 1969)
Morelia11(A2013)(1965)
British Club10(1911)
Rovers10(1916)
UNAM10(1975)
Dorados10(A2012)
Santos Laguna10(A2014)
Germania01(1933)
Oro01(1947)
Irapuato01(1956)
Torreón01(1970)
Cobras01(1992)
Toros Neza01(1997)
UAT01(A2012)
Alebrijes01(C2014)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie