Coprinopsis

Coprinopsis
Ilustracja
Czernidłak srokaty
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwogrzyby
Typpodstawczaki
Klasapieczarniaki
Rządpieczarkowce
Rodzinakruchaweczkowate
RodzajCoprinopsis
Nazwa systematyczna
Coprinopsis P. Karst.
Acta Soc. Fauna Flora fenn. 2(no. 1): 27 (1881)
Typ nomenklatoryczny

Coprinopsis friesii (Quél.) P. Karst. 1881

Czernidłak pospolity
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0
Coprinopsis friesii
Coprinopsis picacea

Coprinopsis P. Karst. – rodzaj grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae). Należy do niego ponad 120 gatunków[1]. Pewne ich oznaczenie jest trudne i zazwyczaj niemożliwe bez badań mikroskopowych. Tylko niektóre gatunki (np. Coprinopsis atramentaria) są łatwe do odróżnienia[2].

Systematyka

Pozycja w klasyfikacji: Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Badania z zakresu filogenetyki molekularnej wykazały, że rodzaj Coprinus nie był taksonem monofiletycznym i należy go rozbić na rodzaje Coprinus (sensu stricto), Coprinellus, Coprinopsis, Parasola, a także kilka innych. Tak więc do rodzaju Coprinopsis należy część gatunków dawniej włączanych do rodzaju Coprinus[3].

Gatunki należące do rodzaju Coprinopsis charakteryzują się występowaniem na kapeluszu i trzonie zasnówki[4].

Gatunki występujące w Polsce

  • Coprinopsis atramentaria (Bull.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak pospolity[5]
  • Coprinopsis cinerea (Schaeff.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001– tzw. czernidłak szarawy[5]
  • Coprinopsis cordisporus (T. Gibbs) Watling & M.J. Richardson 2001[5] – tzw. czernidłak sercowatozarodnikowy
  • Coprinus cortinatus J.E. Lange 1915[5] – tzw. czernidłak zasnówkowaty
  • Coprinopsis cothurnata (Godey) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis echinospora (Buller) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis ephemeroides (DC.) G. Moreno – tzw. czernidłak brązowoszary[5]
  • Coprinopsis episcopalis (P.D. Orton) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis erythrocephala (Lév.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak różowawy[5]
  • Coprinopsis extinctoria (Fr.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak nadrzewny[5]
  • Coprinopsis filiformis (Berk. & Broome) Voto 2019 – tzw. czernidłak nitkowatotrzonowy[5]
  • Coprinopsis friesii Quél. (Quél.) P. Karst. 1881 – tzw. czernidłak łodygowy[5]
  • Coprinopsis geesterani (Uljé) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis gonophylla (Quél.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis insignis (Peck) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis jonesii (Peck) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis kubickae (Pilát & Svrček) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis laanii (Kits van Wav.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak omączony[5]
  • Coprinopsis lagopus (Fr.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001– tzw. czernidłak srokaty[5]
  • Coprinopsis macrocephala (Berk.) Redhead, Vilgalys & Moncalv 2001 – tzw. czernidłak wełnistotrzonowy[5]
  • Coprinopsis marcescibilis (Britzelm.) Örstadius & E. Larss. 2008[5]
  • Coprinopsis narcotica (Batsch) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak szarobiały[5]
  • Coprinopsis nivea (Pers.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak śnieżnobiały[5]
  • Coprinopsis ochraceolanata (Bas) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis pannucioides (J.E. Lange) Örstadius & E. Larss. 2008[5]
  • Coprinopsis patouillardii (Quél.) Gminder – tzw. czernidłak gnojolubny[5]
  • Coprinopsis phaeospora (P. Karst.) P. Karst. 1881[4]
  • Coprinopsis picacea (Bull.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001– tzw. czernidłak pstry[5]
  • Coprinopsis poliomalla (Romagn.) Doveri, Granito & Lunghini 2005 – tzw. czernidłak oszroniony[5]
  • Coprinopsis pseudofriesii (Pilát & Svrček) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis pseudonivea (Bender & Uljé) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis pseudoradiata (Kühner & Joss. ex Watling) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis radiata (Bolton) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001 – tzw. czernidłak koński[5]
  • Coprinopsis romagnesiana (Singer) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis spelaiophila (Bas & Uljé) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis stangliana (Enderle, Bender & Gröger) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis stercorea (Fr.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001– tzw. czernidłak łajnowy[5]
  • Coprinopsis tigrinella (Boud.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis trispora (Kemp & Watling) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis tuberosa (Quél.) Doveri, Granito & Lunghini 2005 – tzw. czernidłak sklerotowy[5]
  • Coprinopsis urticicola (Berk. & Broome) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]
  • Coprinopsis xenobia (P.D. Orton) Redhead, Vilgalys & Moncalvo 2001[4]

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[6]. Wykaz gatunków występujących w Polsce według Władysława Wojewody (opisane jako czernidłaki Coprinus)[5], uzupełniony o nowe badania B. Gierczyka[4]. Nazwy polskie według W. Wojewody. Są niespójne z aktualną nazwą naukową, gdyż W. Wojewoda podał je dla rodzaju Coprinus.

Przypisy

  1. ↑ a b Index Fungorum [dostęp 2020-11-10] (ang.).
  2. ↑ Till R.Lohmeyer, Ute Kũnkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa, 2006, ​ISBN 83-85444-65-3​
  3. ↑ Scott A. Redhead, Rytas Vilgalys, Jean-Marc Moncalvo, Jacqui Johnson i inni. Coprinus Pers. and the Disposition of Coprinus Species sensu lato. „Taxon”. 1 (50), s. 203-241, luty 2001 (ang.). 
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Rare species of the genus Coprinus Pers. s. lato, Acta Mycologica, 2011, vol. 46 (1): 27–73 [dostęp 2020-11-10] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-13] (ang.).
  5. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ​ISBN 83-89648-09-1​
  6. ↑ Index Fungorum (gatunki) (ang.). [dostęp 2013-03-05].

Media użyte na tej stronie

Coprinopsis spec. - Lindsey 2b.jpg
(c) James Lindsey at Ecology of Commanster, CC BY-SA 3.0

Coprinopsis spec. from Commanster, Belgium.

The determination of the species shown in this picture has been verified.
Coprinopsis atramentaria 114645.jpg
Autor: This image was created by user Dan Molter (shroomydan) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
For more information about this, see the observation page at Mushroom Observer.
Coprinopsis lagopus DSCF3845.JPG
Autor: Grzegorz "Spike" Rendchen, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coprinopsis lagopus - young specimens.