Corvus

	Corvus
	Linnaeus, 1758
	; Przedstawiciel rodzaju – wrona orientalna (C. splendens)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	krukowate
Rodzaj	Corvus
	Typ nomenklatoryczny
	Corvus corax Linnaeus, 1758
Synonimy
	Coloeus Kaup, 1829; Amblycorax Bonaparte, 1853; Anomalocorax Fitzinger, 1863;
	Coloeus Kaup, 1829; Amblycorax Bonaparte, 1853; Anomalocorax Fitzinger, 1863;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście

Corvus – rodzaj ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae).

Kruk zwyczajny (Corvus corax)

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji, Afryce, Ameryce Północnej (ze Środkową włącznie), Australii i Oceanii^[6]^[7].

Morfologia

Długość ciała 34–69 cm; masa ciała 110–2000 g (samce są z reguły większe i cięższe od samic)^[6].

Systematyka

Etymologia

Corvus: łac. corvus „kruk”^[8].
Coloeus: gr. κολοιος koloios „kawka” (por. średniowiecznołac. koloyus „kawka”)^[9]. Gatunek typowy: Corvus monedula Linnaeus, 1758.
Amblycorax: gr. αμβλυς amblus „nudny, tępy”, od αμβλυνω amblunō „stępiać”; κοραξ korax, κορακος korakos „kruk”, od κρωζω krōzō „krakać”^[10]. Gatunek typowy: Corvus violaceus Bonaparte, 1850.
Anomalocorax: gr. ανωμαλος anōmalos „anomalny, dziwny”, od negatywnego przedrostka αν- an-; ομαλος omalos „równy”; κοραξ korax, κορακος korakos „kruk”, od κρωζω krōzō „krakać”^[11]. Gatunek typowy: Corvus splendens Vieillot, 1817.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[12]:

Corvus dauuricus Pallas, 1776 – kawka srokata
Corvus monedula Linnaeus, 1758 – kawka zwyczajna
Corvus nasicus Temminck, 1826 – wrona kubańska
Corvus jamaicensis J.F. Gmelin, 1788 – wrona jamajska
Corvus leucognaphalus Daudin, 1800 – wrona antylska
Corvus capensis M.H.C. Lichtenstein, 1823 – wrona przylądkowa
Corvus ossifragus A. Wilson, 1812 – wrona rybożerna
Corvus sinaloae L.I. Davis, 1958 – wrona lśniąca
Corvus imparatus J.L. Peters, 1929 – wrona meksykańska
Corvus palmarum Württemberg, 1835 – wrona haitańska
Corvus minutus Gundlach, 1852 – wrona palmowa – takson wyodrębniony ostatnio z C. palmarum^[13]^[14]
Corvus hawaiiensis Peale, 1848 – wrona ogorzała
Corvus frugilegus Linnaeus, 1758 – gawron
Corvus crassirostris Rüppell, 1836 – kruk grubodzioby
Corvus albicollis Latham, 1790 – kruk wielkodzioby
Corvus corax Linnaeus, 1758 – kruk zwyczajny
Corvus cryptoleucus Couch, 1854 – kruk meksykański
Corvus ruficollis Lesson, 1831 – kruk pustynny
Corvus edithae Lort Phillips, 1895 – kruk somalijski – takson wyodrębniony ostatnio z C. ruficollis^[15]^[16]^[17]
Corvus albus Statius Müller, 1776 – kruk srokaty
Corvus rhipidurus E. Hartert, 1918 – kruk kusy
Corvus brachyrhynchos C.L. Brehm, 1822 – wrona amerykańska
Corvus corone Linnaeus, 1758 – wrona siwa
Corvus pectoralis Gould, 1836 – wrona obrożna
Corvus florensis Büttikofer, 1894 – wrona floreska
Corvus typicus (Bonaparte, 1853) – wrona białoszyja
Corvus unicolor (Rothschild & E. Hartert, 1900) – wrona jednobarwna
Corvus enca (Horsfield, 1821) – wrona cienkodzioba
Corvus compilator Richmond, 1903 – wrona sundajska
Corvus validus Bonaparte, 1850 – wrona długodzioba
Corvus moneduloides Lesson, 1831 – wrona brodata
Corvus meeki Rothschild, 1904 – wrona melanezyjska – takson wyodrębniony ostatnio z C. woodfordi^[18]^[19]
Corvus woodfordi (Ogilvie-Grant, 1887) – wrona jasnodzioba
Corvus violaceus Bonaparte, 1850 – wrona fioletowa – takson wyodrębniony ostatnio z C. enca^[20]^[21]^[22]
Corvus fuscicapillus G.R. Gray, 1859 – wrona brązowogłowa
Corvus tristis Lesson & Garnot, 1827 – wrona szara
Corvus insularis Heinroth, 1903 – wrona krzywodzioba – takson wyodrębniony ostatnio z C. orru^[23]^[24]
Corvus orru Bonaparte, 1850 – wrona papuaska
Corvus bennetti North, 1901 – wrona mała
Corvus mellori Mathews, 1912 – kruk mały
Corvus tasmanicus Mathews, 1912 – kruk tasmański
Corvus coronoides Vigors & Horsfield, 1827 – kruk australijski
Corvus splendens Vieillot, 1817 – wrona orientalna
Corvus macrorhynchos Wagler, 1827 – wrona wielkodzioba
Corvus philippinus (Bonaparte, 1853) – wrona filipińska
Corvus kubaryi Reichenow, 1885 – wrona mariańska

Przypisy

↑ Corvus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Sztokholm: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 105. (łac.).
↑ J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Cz. 1. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 114. (niem.).
↑ Ch.L. Bonaparte. Notes sur les collections de M. A. Delattre. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences”. 37, s. 829 (przypis), 1853. (fr.).
↑ L. Fitzinger. Über das System und die Charakteristik der natürlichen Familien der Vögel. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 46 (1), s. 209, 1863. (niem.).
↑ ^a ^b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Crows, Jays, and Magpies (Corvidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.corvid1.01. [dostęp 2020-08-15]. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-10]. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Corvus [dostęp 2022-02-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Coloeus [dostęp 2022-02-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Amblycorax [dostęp 2022-02-05] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Anomalocorax [dostęp 2022-02-05] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-10].
↑ O.H. Garrido, G.B. Reynard & A. Kirkconnell. Is the Palm Crow, Corvus palmarum (Aves: Corvidae), a monotypic species?. „Ornitologia Neotropical”. 8, s. 15–21, 1997. (ang.).
↑ H. Raffaele, J. Wiley, O.H. Garrido, A. Keith, J.I. Raffaele & T. Pedersen: A Guide to the Birds of the West Indies. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1998. ISBN 0-691-08736-9. (ang.).
↑ C.M.G. Blair. Hybridization of Corvus albus and Corvus edithae in Ethiopia. „Ibis”. 103a (4), s. 499–502, 1961. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1961.tb02461.x. (ang.).
↑ C.H. Fry & S. Keith: The Birds of Africa. Cz. VI: Picathartes to Oxpeckers. Christopher Helm, 2000. ISBN 0-12-137306-1. (ang.).
↑ dos Anjos i in. 2009 ↓, s. 637.
↑ Ch.G. Sibley & B.L. Monroe Jr.: Distribution and Taxonomy of the Birds of the World. New Haven: Yale University Press, 1990. ISBN 0-300-04969-2.
↑ dos Anjos i in. 2009 ↓, s. 621.
↑ S. Madge & H. Burn: Crows and jays. Londyn: Princeton University Press, 1994. ISBN 0-691-08883-7. (ang.).
↑ F.E. Rheindt & R.O. Hutchinson. A photospot odyssey through the confused avian taxonomy of Seram and Buru (southern Moluccas). „Birding Asia”. 7, s. 18–38, 2007. (ang.).
↑ K.A. Jønsson, P.-H. Fabre & M. Irestedt. Brains, tools, innovation and biogeography in crows and ravens. „BMC Evolutionary Biology”. 12, s. 72, 2012. DOI: 10.1186/1471-2148-12-72. (ang.).
↑ G.C.L. Dutson, P. Gregory & W. Boles. Bismarck Crow Corvus (orru) insularis warrants species status. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 131 (3), s. 204–206, 2011. (ang.).
↑ dos Anjos i in. 2009 ↓, s. 622.

Bibliografia

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
L. dos Anjos, S. Debus, S. Madge & J. Marzluff: Family Corvidae (Crows). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 14: Bush-shrikes to Old World Sparrows. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 494–640. ISBN 978-84-96553-50-7. (ang.).

[itis-1] Corvus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Linnaeus-2] C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae: secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Sztokholm: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 105. (łac.).

[Kaup-3] J.J. Kaup: Skizzirte Entwickelungs-Geschichte und natürliches System der europäischen Thierwelt: Erster Theil welcher die Vogelsäugethiere und Vögel nebst Andeutung der Entstehung der letzteren aus Amphibien enthält. Cz. 1. Darmstadt: In commission bei Carl Wilhelm Leske, 1829, s. 114. (niem.).

[Bonaparte-4] Ch.L. Bonaparte. Notes sur les collections de M. A. Delattre. „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l’Académie des sciences”. 37, s. 829 (przypis), 1853. (fr.).

[Fitzinger-5] L. Fitzinger. Über das System und die Charakteristik der natürlichen Familien der Vögel. „Sitzungsberichte der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften. Mathematisch-Naturwissenschaftliche Classe”. 46 (1), s. 209, 1863. (niem.).

[Winkler&inni-6] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Crows, Jays, and Magpies (Corvidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.corvid1.01. [dostęp 2020-08-15]. (ang.).

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Crows, mudnesters, birds-of-paradise. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2021-01-10]. (ang.).

[8] The Key to Scientific Names ↓, Corvus [dostęp 2022-02-05] .

[9] The Key to Scientific Names ↓, Coloeus [dostęp 2022-02-05] .

[10] The Key to Scientific Names ↓, Amblycorax [dostęp 2022-02-05] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, Anomalocorax [dostęp 2022-02-05] .

[Mielczarek&Kuziemko-12] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Corvidae Leach, 1820 - krukowate - Crows and Jays (wersja: 2020-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-10].

[Garrido&inni-13] O.H. Garrido, G.B. Reynard & A. Kirkconnell. Is the Palm Crow, Corvus palmarum (Aves: Corvidae), a monotypic species?. „Ornitologia Neotropical”. 8, s. 15–21, 1997. (ang.).

[Raffaele&inni-14] H. Raffaele, J. Wiley, O.H. Garrido, A. Keith, J.I. Raffaele & T. Pedersen: A Guide to the Birds of the West Indies. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1998. ISBN 0-691-08736-9. (ang.).

[Blair-15] C.M.G. Blair. Hybridization of Corvus albus and Corvus edithae in Ethiopia. „Ibis”. 103a (4), s. 499–502, 1961. DOI: 10.1111/j.1474-919X.1961.tb02461.x. (ang.).

[Fry&Keith-16] C.H. Fry & S. Keith: The Birds of Africa. Cz. VI: Picathartes to Oxpeckers. Christopher Helm, 2000. ISBN 0-12-137306-1. (ang.).

[CITEREFdos_AnjosDebusMadgeMarzluff2009637-17] s Anjos i in. 2009 ↓, s. 637.

[Sibley&Monroe-18] Ch.G. Sibley & B.L. Monroe Jr.: Distribution and Taxonomy of the Birds of the World. New Haven: Yale University Press, 1990. ISBN 0-300-04969-2.

[CITEREFdos_AnjosDebusMadgeMarzluff2009621-19] s Anjos i in. 2009 ↓, s. 621.

[Madge&Burn-20] S. Madge & H. Burn: Crows and jays. Londyn: Princeton University Press, 1994. ISBN 0-691-08883-7. (ang.).

[Rheindt&Hutchinson-21] F.E. Rheindt & R.O. Hutchinson. A photospot odyssey through the confused avian taxonomy of Seram and Buru (southern Moluccas). „Birding Asia”. 7, s. 18–38, 2007. (ang.).

[Jønsson&inni-22] K.A. Jønsson, P.-H. Fabre & M. Irestedt. Brains, tools, innovation and biogeography in crows and ravens. „BMC Evolutionary Biology”. 12, s. 72, 2012. DOI: 10.1186/1471-2148-12-72. (ang.).

[Dutson&inni-23] G.C.L. Dutson, P. Gregory & W. Boles. Bismarck Crow Corvus (orru) insularis warrants species status. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 131 (3), s. 204–206, 2011. (ang.).

[CITEREFdos_AnjosDebusMadgeMarzluff2009622-24] s Anjos i in. 2009 ↓, s. 622.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne