Krajowa

Krajowa

Craiova

Centrum miasta
Herb
Państwo	Rumunia
Okręg	Dolj
Mer	Lia Olguța Vasilescu
Powierzchnia	81,41 km²
Wysokość	90 m n.p.m.
Populacja (1 stycznia 2009) • liczba ludności • gęstość	298 928[1] 3717 os./km²
Nr kierunkowy	02-51
Kod pocztowy	200xxx
Tablice rejestracyjne	DJ
Położenie na mapie okręgu Dolj Krajowa
Położenie na mapie Rumunii Krajowa
44°19′N 23°48′E/44,316667 23,800000
Strona internetowa
Portal Rumunia

Krajowa (rum. Craiova, serb. Крајова Krajova) – miasto w Rumunii (Wołoszczyzna), historyczna stolica regionu Oltenia, ośrodek administracyjny i największe miasto okręgu Dolj. Leży na lewym brzegu rzeki Jiu.

Liczy 298 928 mieszkańców (dane z 2009 r.) i jest szóstym co do wielkości miastem Rumunii. Węzeł kolejowy i port lotniczy^[2].

Historia

Krajowa w 1922 r.

Miasto zostało założone przez Daków, następnie stało się rzymskim obozem wojskowym. Od XV w. był to znany ośrodek handlowy i siedziba namiestników Oltenii w Hospodarstwie Wołoskim. Po okresie osłabienia ekonomicznego w XVIII w., od początków XIX w. Krajowa odzyskała pozycję jednego z wiodących miast wołoskich. Była ośrodkiem rzemiosła i handlu. W 1859 wraz z Wołoszczyzną weszła w skład Zjednoczonych Księstw Mołdawii i Wołoszczyzny, które w 1866 r. przyjęły nazwę Rumunii. W 1896 r. rozpoczęła pracę elektrownia.

20 września 1939 roku w Krajowie marszałek Polski Edward Rydz-Śmigły wydał swój ostatni rozkaz do żołnierzy Wojska Polskiego. W 1939 r. w Krajowie przebywał internowany prezydent Polski Ignacy Mościcki. Zamieszkiwał w Pałacu Constantina Mihaila, co upamiętnia tablica na ścianie budynku^[3].

7 września 1940 r. podpisano tu układ w Krajowie pomiędzy Rumunią a Bułgarią o przekazaniu na rzecz Bułgarii Południowej Dobrudży, natomiast 24 kwietnia 2015 utworzono Grupę Craiova.

Demografia

Według spisu z 2002 r. miasto Krajowa liczyło 302 601 mieszkańców. Skład etniczny według spisu z 2002 roku^[4]:

• Rumuni: 292 487 (96,65%)
• Romowie: 8820 (2,91%)
• Węgrzy: 218 (0,07%)
• Grecy: 188 (0,06%)
• Włosi: 178 (0,05%)
• Niemcy: 173 (0,05%)
• Żydzi: 37
• Serbowie: 34
• Ukraińcy: 32
• Bułgarzy: 29
• Polacy: 24

Zabytki

Dom Banów

Pałac Constantina Mihaila

Prefektura

Ratusz

• Dom Banów(rum.) – dawna rezydencja banów Krajowie, wzniesiona w XVII/XVIII w.
• Pałac Constantina Mihaila – pałac wzniesiony w l. 1898–1907, w którym gościli królowie Rumunii, a w listopadzie i grudniu 1939 r. zamieszkiwał prezydent Polski Ignacy Mościcki; współcześnie siedziba Muzeum Sztuki(rum.)^[3]. Pobyt prezydenta Mościckiego upamiętnia tablica w jęz. rumuńskim i polskim
• Park Nicolae Romanescu(rum.) z l. 1901–1903
• Muzeum Oltenii(rum.), sięgające z 1915 r., mieszczące się w budynku z 1905 r.
• Pałac Sprawiedliwości(rum.) z 1880 r., rozbudowany w XX w., współcześnie siedziba Uniwersytetu w Krajowie
• Prefektura z l. 1912–1913
• Ratusz(rum.)
• Szkoła im. króla Karola I (Colegiul Național Carol I(rum.)) z XIX w. – jedno z najsłynniejszych liceów w Rumunii
• Fostul Hotel Pallace(rum.) z l. 1900–1905
• Hotel i kasyno Minerva(rum.) z l. 1900–1903
• Cerkwie i kościoły, m.in.:
  • Cerkiew Mântuleasa (Biserica Mântuleasa) z 1786 r.
  • Cerkiew św. Archaniołów z l. 1785-1797
  • Cerkiew Madona Dudu (Biserica Madona Dudu) z XVIII-XIX w.
  • Kościół św. Antoniego z 1842 r. w stylu neogotyckim
  • Kościół ewangelicki z l. 1870–1872
  • Cerkiew św. Eliasza z XIX w.
  • Sobór św. Dymitra(rum.) z l. 1889–1933 w stylu neobizantyńskim
• Domy i kamienice z XIX w., m.in.:
  • Dom Nicolae Romanescu(rum.), sięgający 1833 r.
  • Dom Constantina Vălimărescu z 1892 r.
  • Dom Farago z 1898 r., współcześnie siedziba biblioteki okręgowej
  • Dom Vrăbiescu
  • Dom Rusănescu
  • Dom Feraru
  • Dom Chintescu
  • Dom Vârvoreanu
  • Dom Calețeanu

Gospodarka

Miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym; znajduje się tu między innymi Doljchim-Petrom (na północno-zachodnich przedmieściach) oraz zakłady produkujące lokomotywy Electroputere Craiova. Stamtąd pochodzi seria lokomotyw spalinowych 060Da eksploatowanych przez PKP jako ST43.

W Krajowie znajduje się fabryka koncernu Ford. Zakłady powstały 30 grudnia 1976 roku jako rumuńsko-francuska spółka Oltcit S.A. i produkowały m.in. samochody Oltcit Club. W 1991 roku, po wycofaniu się Citroëna, zmieniono nazwę spółki na Automobile Craiova S.A. W 1994 roku rozpoczęto współpracę z Daewoo i zmieniono nazwę na Rodae, a w 1997 roku na Daewoo Automobile Romania. W 2008 roku zakłady zostały przejęte przez Ford Motor Company.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, elektrotechniczny, chemiczny, włókienniczy, spożywczy, odzieżowy, materiałów budowlanych oraz drzewny^[5].

Transport

Komunikacja miejska opiera się głównie na sieci linii autobusowych oraz mikrobusów zwanych „Maxitaxi”. Jest też linia tramwajowa biegnąca główną ulicą miasta – Calea Bucureşti, łącząca dzielnice fabryczne na dwóch krańcach miasta. Na wschodnim krańcu miasta mieści się lotnisko^[6]. W mieście znajduje się stacja kolejowa Craiova oraz towarowa stacja rozrządowa.

Szkolnictwo i nauka

Uniwersytet w Krajowie

• Uniwersytet w Krajowie (Universitatea din Craiova)
• Universitatea de Medicină și Farmacie din Craiova
• Parc Tehnologic Universitar IT Craiova

Sport

Stadion im. Iona Oblemenki

W mieście tym siedzibę ma rumuński klub piłkarski Universitatea Krajowa, który został założony 5 września roku 1948. Drużyna przez pierwsze sześć lat swojego istnienia grała w niższych klasach rozgrywkowych. Po raz pierwszy do drugiej ligi awansowała w 1954 roku. Dziesięć lat później zespół zawitał do ekstraklasy, w której występował nieprzerwanie do 2005 roku. Sezon 2006-2007 Universitatea rozpoczęła jako beniaminek ekstraklasy. Klub rozgrywa swoje mecze na stadionie Ion Oblemenco, którego pojemność wynosi 27 915 widzów^[7].

Od 2007 roku w tym mieście, rozgrywany jest turniej tenisowy rangi ITF, Trofeul Popeci, o puli nagród 50 000 $.

Miasta partnerskie

• Kuopio (Finlandia)
• Lyon (Francja)
• Nanterre (Francja)
• Shiyan (Chiny)
• Skopje (Macedonia Północna)
• Wraca (Bułgaria)

Galeria

• 

  Cerkiew Mântuleasa

• 

  Colegiul Național Carol I

• 

  Fostul Hotel Pallace

• 

  Cerkiew św. Eliasza

• 

  Sobór św. Dymitra

• 

  (c) I, Mvelam, CC-BY-SA-3.0

  Rotunda w parku Nicolae Romanescu

• 

  Tablica upamiętniająca pobyt prezydenta Ignacego Mościckiego

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona internetowa miasta (rum. • ang.)
• Galeria starych zdjęć miasta Krajowa (rum.)
• Interaktywna Mapa Krajowy. craiovamap.ro. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-04-27)]. (rum.)