Crossbenchers

Wielka Brytania Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Wielkiej Brytanii Ustrój polityczny Ustrój polityczny Wielkiej Brytanii Konstytucja Konstytucja Wielkiej Brytanii Common law Władza ustawodawcza Parlament Izba Gmin Przewodniczący Spiker Izba Lordów Przewodniczący Lord spiker Monarcha Monarcha Kolejność precedencji Wspólnota Narodów Władza wykonawcza Premier Tajna Rada Gabinet Gabinet cieni Władza sądownicza Sądownictwo Sąd Najwyższy Prokurator generalny Kontrola państwowa Kontrola państwowa Finanse Bank Anglii Samorząd terytorialny Podział administracyjny Wielkiej Brytanii Samorząd terytorialny Partie polityczne Partie polityczne Partia Konserwatywna Partia Pracy Szkocka Partia Narodowa Liberalni Demokraci Wybory Wybory parlamentarne: 2019 Wybory do PE: 2019 Referenda: 2016 Polityka zagraniczna Polityka zagraniczna Ministerstwo Spraw Zagranicznych Wielkiej Brytanii

Portal Wielka Brytania

Crossbenchers (niekiedy tłumaczone na język polski jako lordowie bezpartyjni lub lordowie niezależni) – grupa członków Izby Lordów, izby wyższej Parlamentu Wielkiej Brytanii, którzy nie należą do żadnej z partii. Do grupy crossbenchers należą przede wszystkim parowie dożywotni, choć ok. 20% z nich to parowie dziedziczni. Do grupy tej nie są natomiast zaliczani lordowie duchowni, choć ci ostatni również nie są afiliowani przy żadnej z partii.

Charakterystyka

Pod względem politycznym crossbenchers stanowią trzeci główny blok w Izbie Lordów, obok parów popierających rząd (obecnie są to przede wszystkim członkowie Partii Konserwatywnej i Liberalni Demokraci) oraz parów opozycyjnych (obecnie głównie parowie Partii Pracy)^[1]. Ze względu na swoją bezpartyjność, każdy z crossbenchers może zupełnie samodzielnie określać własne stanowisko wobec dyskutowanych w Izbie ustaw i spraw, stąd w ich bloku nie ma whipów. Istnieją jednak pewne rozwiązania organizacyjne, dające crossbenchers status quasi-klubu parlamentarnego, dzięki czemu są oni lepiej reprezentowani w różnych gremiach parlamentarnych. Na czele grupy stoi tzw. convenor, będący odpowiednikiem liderów rządu i opozycji w Izbie Lordów, jednak pełniący rolę głównie techniczną i organizacyjną, nie zaś polityczną.

Członkowie grupy

Crossbenchers można podzielić na pięć głównych podgrup, według kryterium powodu, dla którego należą do tej grupy. Pierwsza grupa to parowie dziedziczni, którzy w obowiązującym obecnie systemie, przyjętym podczas reformy Izby Lordów w 1999 roku, są na stałe przypisani do tej grupy politycznej, w ramach której zostali wybrani do Izby (kwestia jest szerzej omówiona w artykule parowie dziedziczni). Druga podgrupa to tzw. parowie ludowi, a więc parowie dożywotni spoza świata polityki. Trzecią stanowią osoby, które przed kreacją lordowską zajmowały stanowiska apolityczne, takie jak spiker Izby Gmin, szef Sztabu Generalnego czy szefowie służby cywilnej i dyplomatycznej. Czwarta i najmniejsza podgrupa to osoby zasiadające w Izbie Lordów z urzędu, z racji stanowisk pełnionych na dworze królewskim. Piątą podgrupą byli historycznie sędziowie powoływani do Izby Lordów w celu zasiadania w jej Komitecie Prawnym, który przed powstaniem Sądu Najwyższego Wielkiej Brytanii w 2009 roku, pełnił rolę najwyższej instancji odwoławczej. Obecnie nie powołuje się już jednak nowych lordów tego rodzaju.

Źródłosłów

Nazwa crossbenchers pochodzi od słów across, czyli „w poprzek” i benches, czyli ławy. Sala obrad Izby Lordów zaprojektowana jest tak, że parowie popierający rząd oraz parowie opozycyjni siedzą naprzeciwko siebie, zaś ich liderzy w pierwszych ławach widzą się twarzą w twarz. Z kolei crossbenchers zasiadają w ławach ustawionych w poprzek, przez co zarówno parowie rządowi, jak i opozycyjni, siedzą bokiem do lordów niezależnych.

Przypisy

Bibliografia

• Strona oficjalna crossbenchers (ang.)