Cryptosporidium parvum

Cryptosporidium parvum

Oocysty C. parvum (mniejsze) oraz cysty Giardia intestinalis widziane pod mikroskopem fluorescencyjnym.
Systematyka
Domena	eukarionty
Typ	Apikompleksy
Gromada	Conoidasida
Rząd	Eucoccidiorida
Rodzina	Cryptosporidiidae
Rodzaj	Cryptosporidium
Gatunek	Cryptosporidium parvum
Nazwa systematyczna
Cryptosporidium parvum Tyzzer 1907

Cryptosporidium parvum – gatunek chorobotwórczego pierwotniaka powodującego choroby układu pokarmowego człowieka oraz wielu gatunków zwierząt.

Budowa

Pierwotniaki te mają wielkość 1,5 – 6 µm w postaci trofozoitu, a 4-6 µm wielkości w postaci oocysty^[1].

Występowanie i żywiciele

Pasożyt występuje powszechnie. Żywicielami są przeżuwacze (bydło, kozy, owce) a także inne gatunki ssaków oraz człowiek^[1].

Cykl rozwojowy

Sporozoity uwolnione w jelitach wnikają do nabłonka. Tam następuje schizogonia, a dalej w wyniku gamogonii powstaje zygota, przekształcająca się w oocystę^[1]. Oocysty wydalane są kałem do środowiska zewnętrznego, a w przypadku części z nich dochodzi do wykształcenia sporozoitów (autoinwazja)^[1].

Chorobotwórczość

C. parvum jest pasożytem wewnątrzkomórkowym powodującym choroby układu pokarmowego. U człowieka wywołuje chorobę kryptosporydiozę, która objawia się nudnościami, wymiotami, biegunką, niekiedy występują duszności, kaszel oraz podwyższona temperatura. Zakażenie następuje po spożyciu oocyst, których dawka infekcyjna wynosi u zdrowego człowieka ok. 30. U osób ze zmniejszoną odpornością do zainfekowania niekiedy wystarczy tylko jedna cysta, zaś przebieg choroby jest znacznie poważniejszy, czasami może skończyć się śmiercią^[2][3].

Oocysty posiadają dość wysoką odporność, pewna ich część może oprzeć się procesom uzdatniania wody przeznaczonej do picia.

Pierwotniaki te były przyczyną wielu epidemii, głównie w USA oraz w krajach o złych warunkach sanitarno epidemiologicznych. Powtarzające się co jakiś czas epidemie w Stanach Zjednoczonych spowodowały zainteresowanie problemem naukowców i rządu tego kraju. Zaowocowało to wprowadzeniem obowiązkowego wykrywania cyst tego pierwotniaka w wodzie przeznaczonej do spożycia.

Jeszcze przed wprowadzeniem badań, w USA w 1993 roku miała miejsce epidemia zachorowań na kryptosporidiozę która zebrała najkrwawsze żniwo z odnotowanych. W Milwaukee w systemie wodociągowym znalazła się ogromna ilość zdolnych do zarażenia cyst. Odnotowano wtedy 403 000 zachorowań, zmarło ok. 100 osób.

U zwierząt zarażenie zwykle przebiega bezobjawowo, u młodych zwierząt mogą pojawiać się objawy z układu pokarmowego^[1].

Przypisy