Cubewano
Cubewano (klasyczne obiekty Pasa Kuipera) – rodzaj planetoid (obiektów transneptunowych) z Pasa Kuipera, okrążających Słońce w odległości 40–50 au po orbitach o stosunkowo niewielkiej ekscentryczności.
Cechą charakterystyczną tych ciał niebieskich jest to, iż nie występuje u nich rezonans orbitalny z Neptunem i nie przecinają one jego orbity w drodze wokół Słońca; skutkuje to stabilnością ich orbit w długich przedziałach czasu[1].
Nazwa „cubewano” (czyt. kiu-bi-uan-ou) pochodzi od oznaczenia tymczasowego pierwszego odkrytego obiektu z tej grupy, 1992 QB1 i angielskiej wymowy skrótu „QB1”. Alternatywnie stosowana jest nazwa „klasyczne obiekty Pasa Kuipera” (ang. Classical Kuiper Belt Objects, CKBO), odnosząca się do faktu, że ich orbity najlepiej odpowiadają przewidywaniom dynamicznych modeli stworzonych po odkryciu pierwszych ciał Pasa Kuipera[1].
Przedstawiciele
Wybrane cubewana:
- (15760) Albion (1992 QB1)
- (19521) Chaos
- (20000) Waruna
- (50000) Quaoar
- (136472) Makemake – największe znane obecnie cubewano i jeden z największych obiektów transneptunowych
- (486958) Arrokoth – obiekt obserwowany z bliska przez sondę New Horizons
- (145452) 2005 RN43
- 2001 QW322 – nietypowy układ podwójny
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b David Jewitt: Classical Kuiper Belt Objects. [dostęp 2012-04-14].
Media użyte na tej stronie
This is a revised version of Solar_System_XXIX.png.
Autor: Renerpho, Licencja: CC BY-SA 4.0
Colorized image of Kuiper belt object 2014 MU69 ("Ultima Thule"). The image is a combination of a close up image with a resolution of 135 metres, taken by the New Horizons spacecraft at 5:26 UT on January 1st from a distance of 6,700 km, and a low-resolution color image taken earlier during the flyby.
Autor: User:Eurocommuter, translation by User:Szczureq, Licencja: CC BY-SA 3.0
== Podsumowanie ==
Duże obiekty Pasa Kuipera (H<4,5). Wykres utworzony w programie autorstwa Eurocommutera.
Wykres
Pozycja obiektu reprezentuje:
- półoś wielką jego orbity (a) w jednostkach astronomicznych oraz okres obiegu (P) w latach (na osi poziomej),
- inklinację jego orbity w stopniach (na osi pionowej).
Rozmiary kółek reprezentują względną wielkość ciał. Dla kilku dużych ciał, rozmiar kółka odpowiada najlepszej obecnej ocenie rozmiaru. Dla wszystkich pozostałych kółka reprezentują absolutną wielkość gwiazdową obiektu. Mimośród orbity jest ukazany nie wprost, w postaci linii rozciągających się od kółka do odległości odpowiadającej peryhelium i aphelium ciała. Innymi słowy, temu przedziałowi odpowiada przedział zmienności odległości ciała od Słońca - wąski dla prawie kołowych orbit i szeroki dla ciał o bardzo ekscentrycznych orbitach. Najsilniejsze rezonanse z Neptunem są zaznaczone pionowymi liniami: 1:1 wskazuje orbitę Neptuna (i jego trojańczyków), 2:3 odpowiada orbicie Plutona i innych plutonków itd.
Absolutna wielkość gwiazdowa (H) zaznaczona u dołu wykresu jest zdefiniowana jako obserwowana wielkość gwiazdowa, jaką miałby obiekt krążący wokół Słońca w odległości 1 jednostki astronomicznej, oglądany pod kątem 0 stopni. Nie należy mylić tej wielkości z analogicznym terminem używanym w stosunku do gwiazd.