Cugnot (1909)

Cugnot (Q76)

Bliźniak „Cugnota” – „Pluviôse” w 1913 r.
Klasa	okręt podwodny
Typ	Pluviôse
Historia
Stocznia	Arsenal de Rochefort
Położenie stępki	1906
Wodowanie	14 października 1909
Marine nationale
Wejście do służby	1910
Wycofanie ze służby	1919
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu	398 ton 550 t
Długość	51,1 m
Szerokość	4,9 m
Zanurzenie	3 m
Zanurzenie testowe	40 m
Rodzaj kadłuba	dwukadłubowy
Napęd
2 silniki parowe potrójnego rozprężania, 2 kotły, łączna moc 700 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 450 KM 2 śruby
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu	12 węzłów 8 w.
Zasięg	powierzchnia: 1500 Mm przy 9 w. zanurzenie: 50 Mm przy 5 w.
Uzbrojenie
8 torped
Wyrzutnie torpedowe	7 × 450 mm (1 wewnętrzna na dziobie, 6 zewnętrznych)
Załoga	24

Cugnot (Q76) – francuski oceaniczny okręt podwodny z okresu I wojny światowej, siedemnasta zamówiona jednostka typu Pluviôse. Została zwodowana 14 października 1909 roku w stoczni Arsenal de Rochefort, a do służby w Marine nationale weszła w 1910 roku. Okręt został skreślony z listy floty w końcu 1919 roku.

Projekt i dane taktyczno–techniczne

„Cugnot” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1905 roku^[1][2]. Jednostkę zaprojektował inż. Maxime Laubeuf, powracając do napędu parowego na powierzchni^[3][4]. Wadą okrętu był długi czas zanurzania^[2][3].

„Cugnot” był średniej wielkości dwukadłubowym, oceanicznym okrętem podwodnym. Długość całkowita wynosiła 51,1 metra, szerokość 4,9 metra i zanurzenie 3 metry^[1][2][3]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 398 ton, a w zanurzeniu 550 ton^[1][2][3]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 700 koni mechanicznych (KM), do których parę dostarczały dwa kotły du Temple^[1][2][3]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 450 KM^[1][2][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 12 węzłów na powierzchni i 8 węzłów w zanurzeniu^[1][3][5]. Zasięg wynosił 1500 Mm przy prędkości 9 węzłów (lub 900 Mm przy prędkości 12 węzłów) w położeniu nawodnym oraz 50 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą^[1][2][3]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów^[6].

Okręt wyposażony był w siedem wyrzutni torped kalibru 450 mm: jedną wewnętrzną na dziobie^[a], dwie zewnętrzne systemu Drzewieckiego, dwie zewnętrzne po obu stronach kiosku (odchylone o 6° od osi symetrii okrętu) i dwie zewnętrzne na rufie (odchylone o 1° od osi symetrii okrętu), z łącznym zapasem 8 torped model 1904^[1][2][3]. Załoga okrętu składała się z 24 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1][2][7].

Budowa i przebieg służby

„Cugnot” zbudowany został w Arsenale w Rochefort^[1][2][3]. Stępkę okrętu położono w 1906 roku^[6], został zwodowany 14 października 1909 roku^[1][2][3], a do służby przyjęto go w 1910 roku^[6]. Okręt otrzymał nazwę na cześć wybitnego francuskiego wynalazcy z przełomu XVIII i XIX wieku – Nicolasa-Josepha Cugnota. Jednostka otrzymała numer burtowy Q76^[1].

„Cugnot” był intensywnie wykorzystywany podczas wojny, służąc na Adriatyku^[6][8]. W listopadzie 1914 roku okręt dokonał śmiałego wypadu na wody Zatoki Kotorskiej, podczas którego wpadł w sieć przeciw okrętom podwodnym i został ostrzelany przez austro-węgierskie okręty^[9]. Za wojenne zasługi odznaczono go Krzyżem Wojennym^[8]. Okręt został skreślony z listy floty w końcu 1919 roku^[1][10].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
• Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
• Ivan Gogin: PLUVIÔSE submarines (1908 - 1911). Navypedia. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).
• Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
• Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
• John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
• Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.
• Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-31]. (ang.).