Cumań

Cumań
Цумань
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 wołyński

Rejon

kiwercowski

Populacja (2018)
• liczba ludności


6548[1]

Nr kierunkowy

+380 3365

Kod pocztowy

45233

Położenie na mapie obwodu wołyńskiego
Mapa konturowa obwodu wołyńskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cumań”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia50°50′04″N 25°53′05″E/50,834444 25,884722
Portal Ukraina

Cumań (ukr. Цумань) – osiedle typu miejskiego w rejonie kiwereckim obwodu wołyńskiego Ukrainy.

Historia

Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości pochodzi z 1557. Od tego czasu do II wojny światowej pozostawała w ręku Radziwiłłów będąc jednym z głównych ośrodków ordynacji ołyckiej. W 1907 roku w Cumaniu otwarto największy na Wołyniu tartak, który korzystał z własnej elektrowni[2].

Status osiedla typu miejskiego uzyskano w roku 1940[3].

Podczas okupacji niemieckiej ukraińscy policjanci zabili w Cumaniu 13 Polaków, mieszkańców Obórek. Egzekucji dokonano 14 listopada 1942 roku[4]. Innym masowym mordem w Cumaniu było zabicie 300-500 osób przez oddział niemiecki. Iwan Kaczanowski datuje mord na 1941 rok a ofiary określa jako Ukraińców, Polaków i Żydów[5]. Według Rąkowskiego pacyfikacja Cumania odbyła się w 1943 roku w reakcji na działania UPA[2]. W tym czasie lasy cumańskie były obszarem zwiększonej aktywności UPA i partyzantki sowieckiej[2].

W kwietniu 1943 roku sotnia UPA "Jaremy" dokonała ataku na posterunek niemieckiej żandarmerii, według Grzegorza Motyki powołującego się na dokumenty UPA, zginęło 20 Niemców[6].

Zabytki

  • dawny kościół katolicki pw. św. Argentinusa, ufundowany w 1936 roku przez ostatniego ordynata ołyckiego, księcia Janusza Radziwiłła. Po wojnie przebudowany i używany przez instytucje kulturalne. Po upadku ZSRR częściowo udostępniony katolikom[2], jednak msze dla miejscowej wspólnoty parafialnej są odprawiane w innym miejscu[7].

Park narodowy

W pobliżu Cumania znajduje się park narodowy 'Cumańska Puszcza' o powierzchni 33475 ha[8]. Ze względu na występowanie rzadkiej flory i fauny, teren objęty jest ochroną. W rezerwacie 'Żubr' żyje m.in. kilkadziesiąt żubrów[2].

Zobacz też

  • parafia Wszystkich Świętych w Cumaniu
  • zbrodnia w Obórkach

Przypisy

  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.16
  2. a b c d e Grzegorz Rąkowski, Wołyń. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część I, Pruszków: Rewasz, 2005, s. 261-262, ISBN 83-89188-32-5, OCLC 69330692.
  3. смт Цумань (ukr.). Верховна Рада України. [dostęp 2016-05-31].
  4. Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 619, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885.
  5. Іван Качановський, ОУН(б) та нацистські масові вбивства влітку 1941 року на історичній Волині w: Україна модерна 20, 2014, s. 227
  6. Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2006, s. 200, ISBN 83-88490-58-3, OCLC 838973434.
  7. Цумань, парафія Всіх Святих (ukr.). Diecezja łucka. [dostęp 2016-05-31].
  8. У К А З ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ Про створення Ківерцівського національного природного парку "Цуманська пуща"

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Tsuman prapor.png
Прапор Цумані
Flag of Volyn Oblast.svg
Flag of Volyn Oblast, Ukraine
Volyn Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Districts of Volyn region since July 17, 2020
Tsuman gerb.png
Герб Цумані
Flag of Volhynian Oblast.svg
Flag of Volhynian Oblast, Ukraine