Cumań

Cumań
Цумань
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 wołyński

Rejon

kiwercowski

Populacja (2018)
• liczba ludności


6548[1]

Nr kierunkowy

+380 3365

Kod pocztowy

45233

Położenie na mapie obwodu wołyńskiego
Mapa konturowa obwodu wołyńskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cumań”
Położenie na mapie Ukrainy
Ziemia50°50′04″N 25°53′05″E/50,834444 25,884722
Portal Ukraina

Cumań (ukr. Цумань) – osiedle typu miejskiego w rejonie kiwereckim obwodu wołyńskiego Ukrainy.

Historia

Pierwsza wzmianka historyczna o miejscowości pochodzi z 1557. Od tego czasu do II wojny światowej pozostawała w ręku Radziwiłłów będąc jednym z głównych ośrodków ordynacji ołyckiej. W 1907 roku w Cumaniu otwarto największy na Wołyniu tartak, który korzystał z własnej elektrowni[2].

Status osiedla typu miejskiego uzyskano w roku 1940[3].

Podczas okupacji niemieckiej ukraińscy policjanci zabili w Cumaniu 13 Polaków, mieszkańców Obórek. Egzekucji dokonano 14 listopada 1942 roku[4]. Innym masowym mordem w Cumaniu było zabicie 300-500 osób przez oddział niemiecki. Iwan Kaczanowski datuje mord na 1941 rok a ofiary określa jako Ukraińców, Polaków i Żydów[5]. Według Rąkowskiego pacyfikacja Cumania odbyła się w 1943 roku w reakcji na działania UPA[2]. W tym czasie lasy cumańskie były obszarem zwiększonej aktywności UPA i partyzantki sowieckiej[2].

W kwietniu 1943 roku sotnia UPA "Jaremy" dokonała ataku na posterunek niemieckiej żandarmerii, według Grzegorza Motyki powołującego się na dokumenty UPA, zginęło 20 Niemców[6].

Zabytki

  • dawny kościół katolicki pw. św. Argentinusa, ufundowany w 1936 roku przez ostatniego ordynata ołyckiego, księcia Janusza Radziwiłła. Po wojnie przebudowany i używany przez instytucje kulturalne. Po upadku ZSRR częściowo udostępniony katolikom[2], jednak msze dla miejscowej wspólnoty parafialnej są odprawiane w innym miejscu[7].

Park narodowy

W pobliżu Cumania znajduje się park narodowy 'Cumańska Puszcza' o powierzchni 33475 ha[8]. Ze względu na występowanie rzadkiej flory i fauny, teren objęty jest ochroną. W rezerwacie 'Żubr' żyje m.in. kilkadziesiąt żubrów[2].

Zobacz też

  • parafia Wszystkich Świętych w Cumaniu
  • zbrodnia w Obórkach

Przypisy

  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.16
  2. a b c d e Grzegorz Rąkowski, Wołyń. Przewodnik po Ukrainie Zachodniej. Część I, Pruszków: Rewasz, 2005, s. 261-262, ISBN 83-89188-32-5, OCLC 69330692.
  3. смт Цумань (ukr.). Верховна Рада України. [dostęp 2016-05-31].
  4. Władysław Siemaszko, Ewa Siemaszko, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945, Warszawa: „von borowiecky”, 2000, s. 619, ISBN 83-87689-34-3, OCLC 749680885.
  5. Іван Качановський, ОУН(б) та нацистські масові вбивства влітку 1941 року на історичній Волині w: Україна модерна 20, 2014, s. 227
  6. Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2006, s. 200, ISBN 83-88490-58-3, OCLC 838973434.
  7. Цумань, парафія Всіх Святих (ukr.). Diecezja łucka. [dostęp 2016-05-31].
  8. У К А З ПРЕЗИДЕНТА УКРАЇНИ Про створення Ківерцівського національного природного парку "Цуманська пуща"

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Volyn Oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Districts of Volyn region since July 17, 2020
Flag of Volyn Oblast.svg
Flag of Volyn Oblast, Ukraine
Tsuman prapor.png
Прапор Цумані
Volynskaya oblast location map.svg
Autor: RosssW, Licencja: CC BY-SA 4.0
Districts of Volyn region since July 17, 2020
Tsuman gerb.png
Герб Цумані
Flag of Volhynian Oblast.svg
Flag of Volhynian Oblast, Ukraine