Cunninghamia konishii

Cunninghamia konishii
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

cyprysowce

Rodzina

cyprysowate

Rodzaj

stroigła

Gatunek

Cunninghamia konishii

Nazwa systematyczna
Cunninghamia konishii Hayata
Gard. Chron. III, 43: 194 1908[3]
Synonimy
  • Cunninghamia kawakamii Hayata
  • Cunninghamia lanceolata var. konishii (Hayata) Fujita[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
Status iucn3.1 EN pl.svg

Cunninghamia konishiigatunek drzewa z rodziny cyprysowatych. Przez długi czas gatunek uważany był za endemiczny dla Tajwanu, jednak potwierdzony został także z chińskiej prowincji Fujian oraz z obszarów na północnym pograniczu Laosu i Wietnamu. Rośnie w rozproszeniu w górskich lasach iglastych lub tworzy czyste drzewostany na terenach górskich, od 600 do 2200 m n.p.m. Nazwa gatunkowa upamiętnia japońskiego botanika – Noriaki Konishiego, który w 1906 zebrał materiał zielnikowy, który stał się typem nomenklatorycznym gatunku. Gatunek nie jest tak rozpowszechniony w uprawie jak gatunek siostrzany (stroigła chińska) ze względu na mniejszą odporność na mróz (wymaga 9 strefy mrozoodporności)[5].

Morfologia

Pokrój
Drzewa o pędach rozgałęzionych okółkowo (u młodych okazów), później nieregularne. Osiągają 50 m wysokości, a ich pień 2,5 m średnicy. Boczne gałązki z czasem zasychają i są odrzucane[6]. Pień pokryty jest jasno czerwonobrązową, łuskowatą korą[5].
Liście
Wąsko lancetowate, sztywne, ułożone na pędach skrętolegle, gęsto, na brzegach drobno piłkowane, pośrodku zwykle nieco wygięte. Żywe przez 5 lat lub nieco dłużej, potem zasychają. Liście są nieco woskowane, dzięki czemu listowie ma nieco niebieskawy odcień. Liście osiągają 1,5–2 cm długości i 1,5–2,5 mm szerokości[5].
Organy generatywne
Rośliny jednopienne. Strobile męskie kotkowate, długości do 2,5 cm, skupione są po 14–16 na końcach gałązek. W każdym strobilu znajduje się od 30 do 100 skrętolegle wyrastających łuskowatych mikrosporofili. Łuski mają kształt trójkątno-owalny, są piłkowane i zawierają po 3 kuliste worki pyłkowe. Szyszki żeńskie owalne ze skórzastymi, sztywnymi, trójkątnymi łuskami, na brzegach piłkowanymi i kolczasto zakończonych na szczycie. Szyszki mają 2–2,5 cm długości i 1,5–2 cm szerokości. Wyrastają pojedynczo lub rzadko skupione po kilka. Na szczycie często przerastają dalej rosnącym, ulistnionym pędem[6][5].
Nasiona
Rozwijają się po 3 na łuskach nasiennych, nieco spłaszczone, po bokach z wąskimi skrzydełkami. Mają ok. 6 mm długości[6][5].
Rośliny podobne
Drugi z gatunków w obrębie rodzaju (stroigła chińska) ma wyraźnie większe liście (powyżej 3 cm długości i 3 mm szerokości) oraz szyszki (powyżej 2,5 cm długości)[5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  3. a b Cunninghamia (ang.). W: The Plant List [on-line]. The Kew Gardens i in.. [dostęp 2011-11-17].
  4. Cunninghamia konishii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  5. a b c d e f James E. Eckenwalder: Conifers of the world: the complete reference. Timber Press, 2009, s. 209-210.
  6. a b c John Silba: Encyclopaedia Coniferae. Harold N. Moldenkeand, Alma L. Moldenke, 1986, s. 58, seria: Phytologia Memoroirs VIII.

Media użyte na tej stronie

Cunninghamia konishii 2019 05 18 Kaisaniemi 0326.jpg
Autor: Nucatum amygdalarum, Licencja: CC BY-SA 4.0
Cunninghamia konishii (Cunninghamia lanceolata var. konishii) terminal leader shoot, Kaisaniemi Botanic Garden, Finnish Museum of Natural History – LUOMUS, University of Helsinki.
Status iucn3.1 EN pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5