Curaçao

Kraj Curaçao
Land Curaçao
Pais Kòrsou
Flaga Curaçao
Herb Curaçao
Flaga CuraçaoHerb Curaçao
Hymn: Himno di Kòrsou
(Hymn Curaçao)
Położenie Curaçao
Język urzędowy

holenderski, papiamento

Stolica

Willemstad

Status terytorium

autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów

Zależne od

Holandii

Głowa terytorium

król Wilhelm Aleksander

W jego imieniu

gubernator Lucille George-Wout

Szef rządu

premier Eugene Rhuggenaath[1]

Powierzchnia
 • całkowita


444 km²

Liczba ludności (2019)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia


158 665[2]
317 osób/km²

Waluta

Gulden antylski (ANG)

Strefa czasowa

UTC -4

Domena internetowa

.cw

Kod telefoniczny

+5999

Mapa Curaçao

Curaçao (wymowa niderlandzka: [kyrɑˈsɔ], język papiamento: Kòrsou) – terytorium zależne Holandii (de iure autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów) leżące na Karaibach, na Wyspach Zawietrznych[3] w archipelagu Małych Antyli. Stolicą wyspy jest Willemstad, nazywane małym Amsterdamem.

Historia

Pierwotnie wyspa była zamieszkana przez indiańskie plemię Arawaków. Dla Europejczyków została odkryta w roku 1499 przez hiszpańską wyprawę pod dowództwem Alonso de Hojeda. Od 1634 wyspa została zajęta przez Holendrów. Holenderska Kompania Zachodnioindyjska założyła miasto Willemstad – obecną stolicę. Na początku Curaçao było ignorowane przez kolonistów europejskich m.in. ze względu na brak złóż złota, ale później przekonano się, że naturalne położenie zatoki, nad którą zbudowano Willemstad, jest idealnym miejscem na handel. Handel, przewóz towarów oraz piractwo stały się szybko najważniejszymi gałęziami gospodarki Curaçao. W 1662 Kompania Zachodnioindyjska stworzyła na wyspie największe centrum handlu niewolnikami. W XVIII i XIX w. Curaçao należało przejściowo do Francji i Wielkiej Brytanii, aż w 1816 powróciło ostatecznie do rąk holenderskich. W 1863 Holendrzy znieśli niewolnictwo. Nowa era dla Curaçao zaczyna się od 1914, gdy w Maracaibo Baisin w Wenezueli odkryto ropę naftową. Wtedy to rząd holenderski oraz Royal Dutch Shell wybudowali na Curaçao rafinerię Isla. Port w Willemstad nadawał się idealnie dla tankowców. Na początku 1985 r. Rządy Curaçao, Antyli Holenderskich, Niderlandów, Wenezueli i Shell rozpoczęły rozmowy na temat ewentualnego zamknięcia rafinerii, a w lipcu Shell zaprzestał działalności. 24 września Shell zgodził się na przeniesienie instalacji rafinacyjnych w Emmastad i terminali morskich Bullenbaai i Caracasbaai na terytorium wyspy Curaçao. Z kolei rząd stworzył „Refineria di Korsou NV” jako właściciela instalacji rafinerii i terminali. „Curoil NV” zostało stworzone do obsługi lokalnego marketingu, a „Kompania di Tou Korsou NV” (KTK) przejęła usługi holowników w Zatoce Schottegat i Caracasbaai. Zarówno Curoil NV, jak i KTK NV, jak ma to miejsce w przypadku Refineria di Korsou NV, są własnością terytorium wyspy Curaçao. Tego samego dnia Petroles de Venezuela SA (PDVSA.) Podpisał list intencyjny dotyczący dzierżawy rafinerii i terminali w Bullenbaal i Caracasbaal. W dniu 1 października 1985 r. Spółka zależna PDVSA, Refineria Isla (Curazao) SA., przejęła działalność rafinerii i natychmiast rozpoczęła reaktywację jednostek przetwórczych.

Curaçao ma własny rząd od 1 stycznia 1954. Wraz z procesem dekolonizacji mającym miejsce na świecie w drugiej połowie XX wieku także i na wyspie narodził się ruch niepodległościowy. Skupił się on wokół związków zawodowych i organizacji robotniczych, przez co przyjął on silną retorykę antykapitalistyczną i lewicującą. Część z organizacji inspirowała się ruchem praw obywatelskich czarnych mieszkańców Stanów Zjednoczonych. W 1969 na wyspie wybuchło narodowowyzwoleńcze powstanie zbrojne. Powstanie zostało szybko zdławione, a administracja rozsiała fałszywe pogłoski według których powstanie miał wywołać rząd Kuby[4][5][6]. 2 lipca 1984 rząd wyspy ustanowił własną flagę oraz hymn. W 1993 mieszkańcy w referendum opowiedzieli się za pozostaniem wyspy w składzie Antyli Holenderskich, 8 kwietnia 2005 roku Curaçao razem z Sint Maarten odrzucili w referendum pełną niepodległość na rzecz kraju stowarzyszonego z Holandią w ramach Królestwa Niderlandów. Na podstawie reformy konstytucyjnej Królestwa Niderlandów, 10 października 2010 roku Antyle Holenderskie przestały istnieć, a Curaçao stało się osobnym terytorium zależnym Holandii o specjalnym statusie.

Geografia

Curaçao jest nizinną wyspą o suchym, tropikalnym klimacie, należącą do archipelagu Małych Antyli, położoną w południowej części Morza Karaibskiego. Około 60 km dzieli ją od północnych wybrzeży Wenezueli.

Demografia

Zdecydowaną większość mieszkańców stanowią osoby czarnoskóre[7].

Religia

Źródło: CIA, 2011[8].

Waluta

Walutą Curaçao jest gulden antylski (ANG), który dzieli się na 100 centów. Kurs wobec dolara amerykańskiego jest sztywny i wynosi 1,79 ANG za 1 USD.

Sport

W 1962 roku na wyspie tej rozegrano szachowy turniej pretendentów do tytułu mistrza świata, który wygrał Ormianin Tigran Petrosjan.

Most pontonowy Królowej Emmy w stanie półotwartym oraz most Królowej Juliany w Willemstad.

Transport

Port lotniczy Curaçao znajduje się na północnym wybrzeżu wyspy, 12 km od stolicy Willemstad. Była to główna baza linii Dutch Antilles Express i Insel Air(ang.) (linia Insel Air zaprzestała działalność 16 lutego 2019). Na wyspę można także dostać się drogą morską z Ameryki Północnej (statki wycieczkowe). Do 1920 roku w Willemstad działały także tramwaje. Wyspa posiada sieć autobusową jak i prywatne busiki, ale aby dotrzeć w więcej miejsc na wyspie, najlepiej jest wynająć auto.

Mapa konturowa Curaçao, w centrum znajduje się punkt z opisem „Willemstad”
Geographylogo.svg
Port lotniczy Curaçao

Emisja gazów cieplarnianych

Emisja równoważnika dwutlenku węgla z Curaçao wyniosła w 1990 roku 5,614 Mt, z czego 5,474 t stanowiła emisja dwutlenku węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 37,321 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 1,26 t. Od tego czasu emisje wahają się, raczej rosnąc. Głównym źródłem emisji przez cały czas była energetyka. W 2018 emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 8,425 Mt, a w przeliczeniu na mieszkańca 52,143 t i w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 2,04 Mt[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Curaçao. Worldstatesmen.org, 2015-09-01. [dostęp 2015-09-15]. (niderl.).
  2. Ministerie van Algemene Zaken, Waaruit bestaat het Koninkrijk der Nederlanden? - Rijksoverheid.nl, www.rijksoverheid.nl, 19 maja 2015 [dostęp 2022-07-07] (niderl.).
  3. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
  4. Anderson/Dynes 1975, s. 7-13.
  5. Anderson/Dynes 1975, s. 62-65.
  6. Anderson/Dynes 1975, pg. 50-52.
  7. The World Factbook. [dostęp 2015-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-10)].
  8. Curacao – Religions. CIA. [dostęp 2017-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-10)].
  9. Curaçao, [w:] F. Monforti-Ferrario i inni, Fossil CO2 and GHG emissions of all world countries. 2019 report – Study [pdf], Luksemburg: Publications Office of the European Union, 2019, s. 86, DOI10.2760/687800, ISBN 978-92-76-11100-9 (ang.).

Bibliografia

  • Anderson, W.A.; R.R. Dynes (1973). „Organizational and Political Transformation of a Social Movement: A Study of the 30th of May Movement in Curacao”. Social Forces 51 (3): 330–341. doi:10.1093/sf/51.3.330. ISSN 0037-7732.
  • Anderson, William Averette; Dynes, Russell Rowe (1975). Social movements, violence, and change: the May Movement in Curaçao. Ohio State University Press. ISBN 978-0-8142-0240-1.

Media użyte na tej stronie

Airplane silhouette.svg

Icon-type silhouette of an airplane. (Mainly to be used in Userboxes)

Used on WIkipedia as an airport location icon.
South America (orthographic projection).svg
Autor: by Luan Tokyoship Talk icon.svg Tango style Wikipedia Icon.svg, Licencja: CC BY 3.0
South America (orthographic projection)
Flag of Aruba.svg
The flag of Aruba
Curacao-Bridges-2013.JPG
Autor: Bjørn Christian Tørrissen, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Queen Emma pontoon bridge while semi-open, and Queen Juliana bridge, in Willemstad, Curacao.
Curacao Location.png
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
OSM Curacao.png
Autor: Hanhil (talk) 20:11, 22 May 2009 (UTC), Licencja: CC BY-SA 2.0
Curaçao
Curaçao CIA map.png
Map of Curaçao by The Word Factbook of CIA
Coat of arms of Curaçao.svg
Autor: Пакко, Licencja: CC BY-SA 3.0
Coat of arms of Curaçao
Flag of Curaçao.svg
The flag of Curaçao is a blue field with a horizontal yellow stripe slightly below the midline and two white, five-pointed stars in the canton. The geometry and colors are according to the description at Flags of the World.