Cyfry koreańskie

Język koreański ma dwa regularnie stosowane zestawy liczebników: koreański i sinokoreański.

Budowa

W obu wariantach, rodowym i schińszczonym, liczby od 11 do 19 są tworzone przez połączenie dziesiątki i jednostek. Na przykład, 15 będzie w sinokoreańskim sib-o (십오), ale zazwyczaj nie il-sib-o, albo w rodzimym koreańskim yeol-daseot (열다섯). Od dwadzieścia do dziewięćdziesiąt, w trybie sinokoreańskim, liczby tworzy się podając ilość dziesiątek przed słowem dziesięć, natomiast w rodzimym koreańskim istnieje oddzielny zestaw nazw dla tychże liczebników, co jest przedstawione na poniższym zestawieniu. Grupowanie cyfr w wielkich liczbach, zgodnie z chińską tradycją, dokonuje się w miriady (co 10000), inaczej niż w kulturze zachodniej (co 1000). System sinokoreański niemalże w całości opiera się na chińskich liczebnikach.

Rozróżnienie między oboma zestawami liczebników jest bardzo ważne. Wszystko co można policzyć, będzie używać tylko jednego z dwóch wariantów, rzadko obu. Sinokoreańskich nazw używa się czasem jako liczebników porządkowych: yeol beon (열 번) znaczy „dziesięć razy” podczas gdy sip beon (십(十) 번(番)) znaczy „numer dziesięć."

Gdy określany jest wiek osób stosuje się słówko licznikowe sal (살) dla wariantu koreańskiego lub se (세) dla sinokoreańskiego. Na przykład, seu-mul da-seot sal (스물다섯 살) i i-sib-o se (이십오 세) oznacza 'dwudziesto-pięcio-letni'.

Liczebniki sinokoreański stosowane są do wskazywania minut czasu. Na przykład, sam-sib-o bun (삼십오 분) znaczy „__:35” lub „trzydzieści pięć minut”. Liczebniki koreańskie stosowane są dla godzin w trybie 12-godzinnym i dla godzin 00:00 do 12:00 w trybie 24-godzinnym. Godziny od 13:00 do 24:00 w trybie 24-godzinnym są wskazywane przez oba warianty. Na przykład, se si (세 시) znaczy '03:00' lub '3:00 rano/po południu.' a sip-chil si (십칠 시) lub yeol-ilgop si (열일곱 시) znaczy '17:00'.

Dla odliczania powyżej 100 stosuje się wariant sinokoreański, czasami kombinowany: 101 może być baek-hana lub baeg-il.

Czasami rodzime liczebniki przybierają inną formę przed klasyfikatorem miary.

LiczbaRodzime liczebniki główneOkreślające formy rodzimych liczebników głównych
HangulMcCune-ReischauerPoprawionaHangulMcCune-ReischauerPoprawiona
1하나hanahanahanhan
2dulduldudu
3setsetsese
4netnetnene
20스물seumulseumul스무seumuseumu

Można by rzec, że opisowe formy dla 1, 2, 3, 4 i 20 tworzy się przez „odrzucenie ostatniej litery” z pierwotnej formy liczebnika głównego. Przykłady:

  • 한 번 han beon („raz”)
  • 두 개 du gae („dwie rzeczy”)
  • 세 시 se si („godzina trzecia”), dla odmiany, w Korei Północnej zwykle stosowany jest liczebnik sinokoreański 삼 „sam”; co daje 삼시 „sam si"
  • 네 명 ne myeong („czworo ludzi”)
  • 스무 마리 seumu mari („dwadzieścia zwierząt”)

Czasami podobne zjawisko zachodzi dla wybranych liczebników głównych sinokoreańskich:

  • 오뉴월 onyuwol („maj i czerwiec”)
  • 유월 yuwol („czerwiec”)
  • 시월 siwol („październik”)

Liczebniki główne dla trzy i cztery mają odmienne formy przed niektórymi klasyfikatorami miar:

  • 석 달 seok dal („trzy miesiące”)
  • 넉 잔 neok jan („cztery filiżanki”)

Cyfry

LiczbaLiczebniki główne sinokoreańskieRodzime liczebniki główne
HanchaHangulTranskrypcjaHangulTranskrypcja
0零/空영 (N: 령), 공yeong (N: ryeong), gong--
1il하나hana
2eedul
3samset
4sanet
5o다섯taseot
6육 (N: 륙)yuk (N: ryuk)여섯yeoseot
7chil일곱ilgop
8pal여덟yeodeol
9gu아홉ahop
10shipyeol
11十一십일shipil열 하나yeolhana
12十二십이shipee열 둘yeoldul
13十三십삼shipsam열 셋yeolset
14十四십사shipsa열 넷yeolnet
15十五십오shipo열 다섯yeoldaseot
16十六십육 (N: 십륙)shipnyuk[a] (N: simnyuk)열 여섯yeolyeoseot
17十七십칠shipchil열 일곱yeolilgop
18十八십팔ship-pal열 여덟yeolyeodeol
19十九십구shipgu열 아홉yeolahop
20二十이십iship스물seumul
30三十삼십samship서른seoreun
40四十사십saship마흔maheun
50五十오십oshipswin
60六十육십 (N: 륙십)yukship (N: ryuksip)예순yesun
70七十칠십chilship일흔ilheun
80八十팔십palship여든yeodeun
90九十구십guship아흔aheun
100baek[b]on
1000cheon즈믄[b]jeumeun
104man드먼 / 골[b]deumeon /
gol
108eok[b]jal
1012jo[b]ul
1016gyeong--
1020hae--
1024[c]ja--
1028[c]yang--
1032[c]gu--
1036[c]gan--
1040[c]jeong--
1044[c]jae--
1048[c]geuk--
1052 lub 1056恒河沙항하사[d]hanghasa--
1056 lub 1064阿僧祇아승기[d]aseunggi--
1060 lub 1072那由他나유타[d]nayuta--
1064 lub 1080不可思議불가사의[d]bulgasaui--
1068 lub 1088無量大數무량대수[d]muryangdaesu--

Warianty specjalne

W sektorze handlowym i finansowym niektóre znaki hancha w liczbach sinokoreańskich są zastępowane przez formy alternatywne aby zapobiec niejednoznacznościom lub podrobieniom.

WartośćHangulHanchaZamiennik
jeden
dwa
trzy
siedem
dziesięć
sto
tysiąc

Uwagi

  1. Stosuje się koreańskie zasady asymilacji, jeśli forma podstawowa była 십륙 |sip.ryuk|, zamiast oczekiwanego sibyuk daje simnyuk.
  2. a b c d e Nazwy te są uznane za archaiczne i nie są stosowane.
  3. a b c d e f g Liczby większe niż 1020 (hae) nie są zwykle stosowane.
  4. a b c d e Nazwy tych liczb pochodzą z tekstów buddyjskich. Nie ma zgodności w słownikach jakie wartości owe nazwy przedstawiają.

Media użyte na tej stronie

Ko-hana-dul-set-net-daseot-yeoseot-ilgop-yeodeol-ahop-yeol.ogg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to IGEL (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

The pure korean numbers from one to ten. Feminine speaker, standard korean.

See also: Image:Ko-il-i-sam-sa-o-yuk-chil-pal-gu-sip.ogg
Ko-일-이-삼-사-오-육-칠-팔-구-십.oga
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to IGEL (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

The Sinokorean numbers from one to ten. Feminine speaker, standard korean.

See also: Image:Ko-hana-dul-set-net-daseot-yeoseot-ilgop-yeodeol-ahop-yeol.ogg