Cyganie (Kniaźnin)

Cyganie – opera komiczna do libretta Franciszka Dionizego Kniaźnina z muzyką Michała Kazimierza Ogińskiego, wystawiona w 1786.

Opera została wystawiona po raz pierwszy w teatrze przy pałacu Ogińskich w Siedlcach. Temat utworu został podsunięty autorowi przez Izabelę Czartoryską. Opera zdobyła uznanie na początku XIX wieku. W 1852 Stanisław Moniuszko wystawił Cyganów w Wilnie, zaś w 1860, po przeróbkach i z własną muzyką, w Warszawie jako Jawnuta.

Podczas konfederacji barskiej Cyganie porywają chłopskie dzieci, które po kilkunastu lata wracają z taborem do rodzinnej wsi. Utwór ukazuje perypetie miłosne Chichy (Zosi), uważającej się za Cygankę, oraz Stacha, syna wójta. Kniaźnin oddał w utworze realia życia Cyganów. Proceder porywania dzieci potraktował pobłażliwie. Cyganie w utworze jawią się jako „dzieci natury”, żyjące swobodnie i niepoddające się narzucanym normom cywilizacyjnym.

Bibliografia

• Mieczysław Klimowicz: Oświecenie. Wyd. IX – 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 372–374, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13845-5.

Linki zewnętrzne

• Cyganie (wyd. 1787) w bibliotece Polona