Cyklamen perski

Cyklamen perski
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	pierwiosnkowate
Rodzaj	cyklamen
Gatunek	Cyklamen perski
Nazwa systematyczna
Cyclamen persicum Mill. Gard. dict. ed. 8: Cyclamen no. 3. 1768

(c) Rudasek58 z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0

Cyklamen perski (Cyclamen persicum Mill.) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny pierwiosnkowatych. Błędnie nazywany jest czasami fiołkiem alpejskim (to zupełnie inny gatunek należący do rodziny fiołkowatych). Rośnie dziko w górach Europy (w Grecji), Azji Zachodniej i w Afryce Północnej (Algieria, Tunezja)^[3]. Jest często uprawiany jako ozdobna roślina doniczkowa.

Morfologia

Pokrój

Roślina zielna wykształcająca bulwy. Maksymalna wysokość to 30-40 cm.

Liście

Różnej wielkości – zależnie od odmiany i wielkości bulwy, długoogonkowe, sercowate lub nerkowate, całobrzegie lub ząbkowane. W zależności od odmiany barwa liści może być różna – od jasno- do ciemnozielonej, często błyszczące o wyraźnym unerwieniu.

Kwiaty

Kwitnie od jesieni do wiosny. Kwiaty zależnie od odmiany od białych przez różowe do czerwonych w różnych odcieniach, różnej wielkości, pojedyncze bądź pełne. Osadzone na długich szypułkach, które wyrastają bezpośrednio z bulwy.

Korzeń

Korzenie wyrastają z podziemnej, wieloletniej bulwy.

Zmienność

W wyniku hodowli uzyskano szereg odmian uprawnych – od miniaturowych, przez średnie (midi) do standardowych i przeznaczonych na kwiaty cięte. Odmiany różnią się kwiatami (barwą, kształtem i zapachem) oraz liśćmi.

• cyklameny pojedyncze to najstarsza grupa odmian (np. ognistoczerwona 'Leuchtfeuer')
• cyklameny pastelowe – barwa płatków jaśniejsza na brzegach
• grupy Plenum i Duplex – odmiany o większej liczbie płatków
• grupa Fimbriatum to odmiany o kwiatach pojedynczych i postrzępionych płatkach
• grupa Rococo – płatki kwiatów postrzępione, karbowane i faliste
• grupa Odoratum – to odmiany o kwiatach pachnących
• grupa Decora wyróżnia się roślinami o pięknych kwiatach, ale i pięknym rysunku na liściach
• cyklameny miniaturowe
• cyklameny uprawiane na kwiat cięty

Zastosowanie

Roślina ozdobna. Słynie z różnorodności odmian i grup odmian. W krajach o cieplejszym klimacie jest uprawiany w ogrodach, w Polsce głównie jako roślina pokojowa (strefy mrozoodporności 9-10^[4]). Może być u nas również uprawiany w ogrodzie, jednak bulwy muszą być przed zimą wykopane i przetrzymywane w niezamarzającym pomieszczeniu.

Uprawa

Historia uprawy

Prawdopodobnie zaczęto je uprawiać we Francji w tamtejszych ogrodach botanicznych około roku 1620.

Wymagania

Umiarkowana wilgotność – wymaga podlewania od dołu, by bulwa nie zgniła, roślina nie może stać w wodzie; światło rozproszone; temperatura optymalna dla tej rośliny to 7-15°C, nie znosi przeciągów i wyziewów z urządzeń gazowych. Nawozić podczas kwitnienia raz na tydzień.

Rozmnażanie

Zwykle przez siew od lipca do marca – główna pora to październik i listopad. W warunkach domowych można też rozdzielać stare bulwy po obumarciu kwiatów i starych liści.

Szkodniki i choroby

• Mszyca cyklamenowa
• Mączniak rzekomy na liściach.
• Szara pleśń u nasady szypułek kwiatowych i ogonków liściowych
• Gnicie bulwy spowodowane jej zalaniem.

Przypisy