Cykliczność zjawisk geologicznych

Cykliczność zjawisk geologicznych – powtarzanie się w określonej kolejności procesów lub zjawisk geologicznych, tworząc cykle zamknięte o zróżnicowanym okresie od 0,5 mln do ok. 200 mln lat[1].

Cykl skalny

Cykl skalny

Cyklem skalnym jest nazywany obieg materiału skorupy ziemskiej, obejmujący m.in. procesy powstawania skał magmowych (w głębszych warstwach skorupy lub w ryftach), ich wietrzenia, powstawania skał osadowych w wyniku sedymentacji (zob. osady denne), a następnie ich metamorfizm lub przetapianie w strefach subdukcji (okres: 50-90 mln lat).

Cykl superkontynentalny

Rozpad Pangei – część cyklu superkontynentalnego

Superkontynentalnym nazywa się cykl związany z wędrówką kontynentów (zob. tektonika płyt); jest nazywany również cyklem Wilsona, dla uhonorowania twórcy koncepcji uskoków transformacyjnych)[1]. Powtarzająca się sekwencja zdarzeń to powstanie superkontynentu, jego rozpad, a następnie przemieszczanie się płyt (powstawanie nowej, lżejszej płyty oceanicznej z równoczesnym przetapianiem starej – o większej gęstości – w strefach subdukcji), do utworzenia nowego superkontynentu. Jeden okres cyklu trwa ok. 500 mln lat.

1. Stadium - powstanie ryftu kontynentalnego, np. stare ryfty kontynentów tj. góry Ural i rzeka Ren

2. Stadium powstawania ryftu oceanicznego

3. Stadium Oceanu Atlantyckiego z ryftem oceanicznym i brakiem stref subdukcji

4. Pojawienie się strefy subdukcji; płyta oceaniczna wchodzi pod kontynentalną, np. Nazca pod północnoamerykańską.

5. Zderzenie się płyt kontynentalnych, zlikwidowanie oceanu, powstanie gór fałdowych (typu Himalaje).

Przypisy

  1. ↑ a b Tjeerd H. Van Andel (tłum Władysław Studencki): Nowe spojrzenie na Starą Planetę. Zmienne oblicze Ziemi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, s. 147–163, 185–186. ISBN 83-01-12244-7.

Bibliografia

  • Gurnis, M. (1988). "Large-scale mantle convection and the aggregation and dispersal of supercontinents". Nature 332 (6166): 695–699.
  • Murphy, J. B.; Nance, R. D. (1992). "Supercontinents and the origin of mountain belts". Scientific American 266 (4): 84–91.
  • Nance, R. D.; Worsley, T. R.; Moody, J. B. (1988). "The supercontinent cycle". Scientific American 259 (1): 72–79.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pangea animation 03.gif
Animation of the break-up of the supercontinent Pangaea and the subsequent drift of its constituents, from the Early Triassic to recent (250 Ma to 0).
Rockcycle edit.jpg
A diagram of the Rock Cycle that is modified off of Rockcycle.jpg by User:Woudloper. The changes made to this photo were made according to the conversation at where the original is being nominated for Featured Picture Status. it is very important that you change the chance of you getting a rock of bandshoe very rare rock very costly too there are only 3 every like it in the world and it costs 3 gold mines and the mountains ontop of them.