Cykloalkany

Cykloalkany – grupa organicznych związków chemicznych zbudowanych z nasyconego łańcucha węglowodorowego tworzącego pierścień. Mogą zawierać łańcuchy boczne. Należą do grupy węglowodorów alicyklicznych[1].

Cykloalkany posiadają podobne własności chemiczne do alkanów niecyklicznych, z wyjątkiem cyklopropanu i cyklobutanu, które ze względu na silne naprężenia kątowe wiązań chemicznych węgiel-węgiel łatwo ulegają rozkładowi z wytworzeniem odpowiednich rodników. Cyklopropan i cyklobutan nie występują naturalnie. Pozostałe cykloalkany występują w produktach rafinacji ropy naftowej, zwłaszcza w benzynie ekstrakcyjnej i eterze naftowym. Czysty cykloheksan jest czasami stosowany jako rozpuszczalnik.

Ogólny wzór sumaryczny cykloalkanów niepodstawionych: CnH2n.

Pierwsze 4 związki w szeregu homologicznym cykloalkanów
C3CyklopropanCyclopropane.svgTtop. = −127 °CTwrz. = −34,5 °C
C4CyklobutanCyclobutane-compressed.svgTtop. = −80 °CTwrz. = 11 °C
C5CyklopentanCyclopentane.svgTtop. = −94 °CTwrz. = 49 °C
C6CykloheksanCyclohexane-compressed.svgTtop. = 6 °CTwrz. = 81 °C

Zobacz też

Przypisy

  1. Cycloalkanes, [w:] A.D. McNaught, A. Wilkinson, Compendium of Chemical Terminology (Gold Book), S.J. Chalk (akt.), International Union of Pure and Applied Chemistry, wyd. 2, Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1997, DOI10.1351/goldbook.C01497, ISBN 0-9678550-9-8 (ang.).

Media użyte na tej stronie

Cyclopentane.svg
Compressed structural formula of cyclopentane
Cyclopropane.svg
Compressed structural formula of cyclopropane
Cyclohexane-compressed.svg
Compressed structural formula of cyclohexane
Cyclobutane-compressed.svg
Compressed structural formula of cyclobutane