Cyklopropan

Cyklopropan
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C3H6

Masa molowa

42,08 g/mol

Wygląd

bezbarwny gaz[2] o łagodnym, słodkim zapachu[3]

Identyfikacja
Numer CAS

75-19-4

PubChem

6351

DrugBank

DB13984

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Cyklopropan, C
3H
6 – organiczny związek chemiczny, najprostszy cykloalkan. W warunkach normalnych jest to bezbarwny, cięższy od powietrza gaz o słodkawym zapachu. Jest bardzo łatwopalny, w kontakcie z tlenem tworzy silną mieszankę wybuchową.

Cyklopropan w anestezjologii

Jest stosowany w znieczuleniu ogólnym w anestezjologii. Łatwo wchłania się i wydala przez pęcherzyki płucne, dobrze rozpuszcza się w tłuszczach. Nieznacznie drażni drogi oddechowe i wzmaga napięcie nerwu błędnego, a efektem tego działania może być wystąpienie kurczu głośni i skurcz oskrzeli, ślinienie, nudności i wymioty. Obserwuje się też silne pobudzenie chorych. Tym niepożądanym objawom zapobiega atropina i barbiturany podane w premedykacji[8].

Cyklopropan działa silnie anestetycznie (znieczulająco) i analgetycznie (przeciwbólowo), podany w mieszaninie oddechowej w stężeniach 50% powoduje anestezję już po kilku oddechach (w czasie około 1 minuty)[8].

Cyklopropan daje dobre zwiotczenie mięśni, działa depresyjnie na ośrodek oddechowy przy równoczesnym przyspieszeniu rytmu oddechowego, co przy zachowanym oddechu własnym chorego powoduje zmniejszenie wentylacji pęcherzykowej i hiperkapnię[8].

Przypisy

  1. ↑ Henri A. Favre, Warren H. Powell, Nomenklatura związków organicznych. Rekomendacje IUPAC i nazwy preferowane 2013, Komisja Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (tłum.), Narodowy Komitet Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej, [2016], s. 131.
  2. ↑ a b c d e Haynes 2016 ↓, s. 3-138.
  3. ↑ a b c d e f Cyclopropane (ZVG: 31000) (ang. • niem.) w bazie GESTIS, Institut für Arbeitsschutz der Deutschen Gesetzlichen Unfallversicherung (IFA). [dostęp 2022-07-12].
  4. ↑ a b c Haynes 2016 ↓, s. 6-69.
  5. ↑ Haynes 2016 ↓, s. 6-221.
  6. ↑ a b Haynes 2016 ↓, s. 16-20.
  7. ↑ Cyclopropane, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-13] (ang.).
  8. ↑ a b c Anestezjologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Bogdan Kamiński (red.), Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1980, s. 30–31, ISBN 83-200-0301-6.

Bibliografia

Cykloalkany
  • cyklopropan (C
    3    H
    6    )
  • cyklobutan (C
    4    H
    8    )
  • cyklopentan (C
    5    H
    10    )
  • cykloheksan (C
    6    H
    12    )
  • cykloheptan (C
    7    H
    14    )
  • cyklooktan (C
    8    H
    16    )
  • cyklononan (C
    9    H
    18    )
  • cyklodekan (C
    10    H
    20    )
  • cykloundekan (C
    11    H
    22    )
  • cyklododekan (C
    12    H
    24    )
  • cyklotridekan (C
    13    H
    26    )
  • cyklotetradekan (C
    14    H
    28    )
  • cyklopentadekan (C
    15    H
    30    )
  • cykloheksadekan (C
    16    H
    32    )
  • cykloheptadekan (C
    17    H
    34    )
  • cyklooktadekan (C
    18    H
    36    )
  • cyklononadekan (C
    19    H
    38    )
  • cykloeikozan (C
    20    H
    40    )

Media użyte na tej stronie

GHS-pictogram-flamme.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for flammable substances
GHS-pictogram-bottle.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for gas bottles