|
|
Nazewnictwo |
---|
| Nomenklatura systematyczna (IUPAC) | [fluoro(metylo)fosforylo]oksycykloheksan | Inne nazwy i oznaczenia | O-cykloheksylometylofluorofosfonian; GF |
|
Ogólne informacje |
Wzór sumaryczny | C7H14FO2P |
Masa molowa | 180,16 g/mol |
Wygląd | klarowna, bezbarwna ciecz o słodkim zapachu stęchlizny[1] lub bezwonna[2] |
Identyfikacja |
Numer CAS | 329-99-7 (racemat) 111422-20-9 (izomer (+)) 111422-21-0 (izomer (−)) |
PubChem | 64505 |
|
InChI |
---|
InChI=1S/C7H14FO2P/c1-11(8,9)10-7-5-3-2-4-6-7/h7H,2-6H2,1H3 | InChIKey | SNTRKUOVAPUGAY-UHFFFAOYSA-N |
|
|
|
Podobne związki |
Podobne związki | sarin, etylosarin |
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) |
Cyklosarin, GF – fosforoorganiczny związek chemiczny z grupy fosfonianów, ester cykloheksylowy kwasu metylofluorofosfonowego, analog sarinu i etylosarinu. Jest nieodwracalnym inhibitorem acetylocholinoesterazy i paralityczno-drgawkowym bojowym środkiem trującym znajdującym się w wykazie 1A Konwencji o zakazie broni chemicznej[a][5].
Cyklosarin ma postać klarownej, bezbarwnej cieczy o słodkim zapachu stęchlizny, praktycznie nierozpuszczalnej w wodzie[4]. Jest dość odporny na hydrolizę – rozkłada się dopiero przy ogrzewaniu lub w obecności alkaliów z wytworzeniem kwasu fluorowodorowego i kwasu cykloheksylometylofosfonowego, które są mniej toksyczne od cyklosarinu[6].
Główną drogą narażenia jest układ oddechowy, choć cyklosarin może wniknąć do organizmu również przez skórę i układ pokarmowy. Wykazuje działanie silnie inhibitujące acetylocholinoesterazę[7].
- LD50 16–400 μg/kg (mysz, przez skórę)[6]
- LCt50 35 mg·min/m³[6]
Uwagi
- ↑ Cyklosarin znajduje się w wykazie pod nazwą ogólną „alkilo(Me, Et, n-Pr lub i-Pr)-fluorofosfoniany O-alkilu (≤C10, w tym cykloalkilu)”.
Przypisy
Bibliografia
- D. HankD.H. Ellison D. HankD.H., Handbook of Chemical and Biological Warfare Agents, wyd. 2, Boca Raton: CRC Press, 2008, ISBN 978-0-8493-1434-6 (ang.).
- Cyclosarin – GF, [w:] Steven L.S.L. Hoenig Steven L.S.L., Compendium of Chemical Warfare Agents, New York: Springer, 2007, ISBN 978-0-387-34626-7 (ang.).