Cyrillus Kreek

Cyrillus Kreek
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 grudnia 1889
Võnnu

Pochodzenie

estońskie

Data i miejsce śmierci

26 marca 1962
Haapsalu

Instrumenty

puzon

Gatunki

muzyka poważna, muzyka neoklasycystyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent chóralny

Odznaczenia
Order Estońskiego Czerwonego Krzyża IV Klasy

Cyrillus Kreek (ur. 3 grudnia 1889 w Võnnu, zm. 26 marca 1962 w Haapsalu)[1] – estoński kompozytor i dyrygent chóralny.

Życiorys

Podstawy muzyki opanował podczas nauki w szkole parafialnej[2] przy cerkwi św. Marii Magdaleny w rodzinnym Haapsalu, gdzie był też dyrygentem chóru cerkiewnego[3]. Od 1908 studiował w Konserwatorium Petersburskim grę na puzonie u F. Türnera i P. Wołkowa, a następnie kompozycję i teorię pod kierunkiem Wasilija Kalafatiego, Jāzepsa Vītolsa i Michaiła Czernowa. Studiów nie ukończył z powodu wybuchu rewolucji[4].

W 1917 wrócił do Estonii. Do końca życia pracował w Haapsalu, Rakvere, Tartu i Tallinie jako nauczyciel muzyki i dyrygent chóralny[1][4]. Odznaczony Orderem Estońskiego Czerwonego Krzyża IV Klasy (1939)[5]. Przez krótki czas był także wykładowcą w Konserwatorium w Tallinnie (1940–1941, 1944–1950), a w 1947 mianowano go profesorem nadzwyczajnym i powierzono zarządzanie Wydziałem Teorii Muzyki[1][4]. Został jednak zmuszony do rezygnacji z tego stanowiska, gdyż władza radziecka widziała w nim „burżuazyjnego nacjonalistę”[2].

Twórczość

Twórczość Kreeka obejmuje głównie muzykę wokalną oraz aranżacje estońskiej muzyki ludowej na utwory chóralne, łączące spontaniczność folkloru z klasycznymi technikami kompozycyjnymi. Uznawany jest za współautora (wraz z Martem Saarem) charakterystycznego estońskiego stylu chóralnego, opartego na nieco nieregularnych rytmach estońskich pieśni ludowych[6]. Razem z takimi kompozytorami estońskimi, jak Rudolf Tobias, Artur Kapp, Heino Eller i Mart Saar, wywarł ogromny wpływ na rozwój narodowej muzyki estońskiej[4][2].

Był także jednym z najważniejszych innowatorów estońskiej muzyki chóralnej[4]. Wprowadził tradycję pisania wielkich form chóralnych, bardzo cenionych przez estońskich kompozytorów, np. pieśni Talvine õhtu (A Winter's Evening, 1915) i Maga, maga, Matsikene (Sleep, Little Mats, 1922). Komponował również muzykę sakralną. Melodyka pieśni Paabeli jõgede kaldail (Nad rzekami Babilonu, 1944), będącej jednym z Psalmów Dawida, oparta jest na wokalnych tradycjach Cerkwi prawosławnej[2].

Współcześnie wpływy muzyki Kreeka można dostrzec w twórczości kilku pokoleń muzyków, w tym m.in. kompozytorów Veljo Tormisa i Arvo Pärta, a także wielu estońskich muzyków jazzowych[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c Lippus 2004 ↓.
  2. ↑ a b c d Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji Urve Lippus: Kreek, Cyrillus (ang.). W: Oxford Music Online. Grove Music Online [on-line]. 2001-01-20. [dostęp 2018-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-07)]. via Oxford University Press.
  3. ↑ Haapsalu Maria-Magdaleena kogudus – Eesti Apostlik-Õigeusu Kirik, „Eesti Apostlik-Õigeusu Kirik” [dostęp 2018-04-11] (est.).
  4. ↑ a b c d e f Cyrillus Kreek (ang. • est.). W: Estonian Music Information Centre [on-line]. [dostęp 2018-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-04-07)].
  5. ↑ Eesti Punase Risti IV klassi teenetemärk, seeria 3523 (est.). president.ee. [dostęp 2020-02-21].
  6. ↑ Strimple 2005 ↓.

Bibliografia

  • Urve Lippus: Kreek, Cyrillus. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. D. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.)

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

EST Estonian Red Cross Order 4Class BAR.svg
Baretka: Order Estońskiego Czerwonego Krzyża (Eesti Punase Risti teenetemärk) IV Klasy – Estonia.
Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Cyrillus Kreek.jpg
Autographed portrait of Estonian composer Cyrillus Kreek (1889–1962).