Człuchy

Człuchy
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Smołdzino

Liczba ludności (2011)

51[1]

Strefa numeracyjna

59

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0751048

Położenie na mapie gminy Smołdzino
Mapa konturowa gminy Smołdzino, po lewej znajduje się punkt z opisem „Człuchy”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Człuchy”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Człuchy”
Ziemia54°39′56″N 17°11′46″E/54,665556 17,196111

Człuchy (kaszb. Człëchë lub Człëchi, słowiński Člȧ̃χi̯ lub Člȧ̃χɵvɵ[2], niem. Schlochow) – stara wieś słowińska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Smołdzino nad Łupawą.

W 2011 roku wieś zamieszkiwało 51 osób[3].

Położenie

Wieś położona jest na Pomorzu Wschodnim, kilometr na północny zachód od wsi Smołdzino, około 26 kilometrów na północny wschód od Słupska i około 99 kilometrów na zachód od stolicy województwa Gdańska.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

Historia

Na początku XIV wieku Człuchy należały do rozległych majątków Petera von Neuenburg, ówczesnego wojewody Słupska[4] (Stolp), potomka pomorskiego rodu hrabiów, któremu historycy nadali przydomek Święcowie (od najstarszego członka rodu znanego z imienia, Święca, kasztelan Słupska). Przypuszczalnie Człuchy był starsze i prawdopodobnie miały wówczas większe znaczenie niż sąsiednia wieś Smołdzino (Schmolsin). Po przynależności Człuch do Księstwa Pomorskiego przed 1648 rokiem była to jedna z tzw. wsi królewskich w czasach pruskich. Podlegał on urzędowi Słupska, a później urzędowi Smołdzina. Wieś miała charakter zaułka. Około 1784 roku w Człuchach było pięciu rolników, w tym sołtys, i łącznie pięć gospodarstw[5].

W 1925 roku w Człuchach znajdowało się 18 budynków mieszkalnych. W 1939 roku mieszkało tam 67 osób w 18 gospodarstwach domowych, a sołectwo liczyło łącznie 17 gospodarstw rolnych.

Przed 1945 rokiem Człuchy należały do okręgu Smołdzino w powiecie Słupsk, rejencja Koszalin (Köslin), w województwie pomorskim. Powierzchnia gminy wynosiła 208 hektarów. Człuchy były jedynym miejscem zamieszkania w sołectwie.

Pod koniec II wojny światowej, 8 marca 1945 roku wieś zajęła Armia Czerwona. 10 marca 1945 we wsi utworzono sowieckie biuro komendanta. Ponieważ wieś znajdowała się w rosyjskim obszarze zastrzeżonym nad Morzem Bałtyckim, wszyscy mieszkańcy musieli ją tymczasowo opuścić od końca marca do czerwca 1945. Po ewakuacji Człuch przez Armię Czerwoną na początku 1946 roku wieś zajęła Polska. Nazwę Schlochow przemianowano na Człuchy. Niemieccy mieszkańcy zostali następnie wydaleni[6].

Później zidentyfikowano 10 mieszkańców wsi, w Republice Federalnej Niemiec i 39 w NRD.

Wieś należy obecnie do powiatu słupskiego, województwa pomorskiego (do 1998 roku województwo słupskie).

Religia

Ludność mieszkająca w Człuchach przed 1945 rokiem była protestancka. W XVIII wieku Człuchy należały do parafii Gardna Wielka (Groß Garde). Później wieś przeszła do parafii Smołdzino i tym samym należała do okręgu kościelnego Stolp-Altstadt.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r., [w:] Narodowy Spis Powszechny 2011 [online], Główny urząd statystyczny [dostęp 2015-09-04].
  2. ↑ Friedrich Lorentz, "Gramatyka języka słowińskiego", Wpis w "słowniku słowińskim" Friedricha Lorentza proszę wybrać numer skanu 741 (po lewej). System transkrypcji fonetycznej języka słowińskiego autorstwa Lorentza, patrz „Slowinzische Grammatik”, s. 13-16 (scan 40-43), a następnie Lautlehre.
  3. ↑ Elżbieta Broniewicz, Wiesława Domańska, Rachunki wydatków na ochronę środowiska (EPEA) jako moduł europejskich rachunków ekonomicznych środowiska, „Optimum. Studia Ekonomiczne” (1(79)), 2016, s. 165–181, DOI: 10.15290/ose.2016.01.79.11, ISSN 1506-7637 [dostęp 2022-04-14].
  4. ↑ Karl Friedrich von Klöden, Dyplomatyczna historia margrabiego Waldemara Brandenburgii, tom 1, Simion, 1844 [dostęp 2022-04-14] (niem.).
  5. ↑ Ludwig Wilhelm Brüggemann, Szczegółowy opis obecnego stanu królewskiego. Pruskie Księstwo Pomorza Zachodniego i Wschodniego. Część II, tom 2, 1784 [dostęp 2022-04-14] (niem.).
  6. ↑ Karl-Heinz Pagel, Powiat Słupsk na Pomorzu, Lubeka 1989 [dostęp 2022-04-14] (niem.).
Gmina Smołdzino
Wsie
Osady
Części wsi

Herb gminy Smołdzino

Media użyte na tej stronie

Smołdzino (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Smołdzino, Polska
Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Powiat słupski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu słupskiego, Polska