Czacz (województwo wielkopolskie)

Artykuł

52°2′5″N 16°32′52″E

- błąd

38 m

WD

52°2'N, 16°33'E

- błąd

2299 m

Odległość

229 m

Czacz
wieś
Ilustracja
Wieża kościoła
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

kościański

Gmina

Śmigiel

Liczba ludności (2006)

1245

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

64-030[1]

Tablice rejestracyjne

PKS

SIMC

0376461

Położenie na mapie gminy Śmigiel
Mapa konturowa gminy Śmigiel, w centrum znajduje się punkt z opisem „Czacz”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Czacz”
Położenie na mapie powiatu kościańskiego
Mapa konturowa powiatu kościańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Czacz”
Ziemia52°02′05″N 16°32′52″E/52,034722 16,547778

Czacz – wieś w Polsce w gminie Śmigiel, w powiecie kościańskim, w województwie wielkopolskim, 3 km od Śmigla, przy szosie PoznańWrocław, na lewym brzegu rzeki Samica Kościańska.

Wieś szlachecka położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[2]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

Historia

Wieś pierwszy raz wzmiankowana w 1301 jako własność rodu Szaszorów, później Ramszów - Opolskich. Od XV wieku w posiadaniu Czackich herbu Świnka. Od 1603 Czacz znajdował się w rękach Gajewskich herbu Ostoja. W latach 1775–1830 właścicielami byli Szołdrscy, a po nich, aż do 1939 Żółtowscy.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Czacz należała do wsi większych w ówczesnym powiecie Kosten rejencji poznańskiej[3]. Czacz należał do okręgu kościańskiego tego powiatu i stanowił siedzibę majątku Czacz, który należał wówczas do Marcelego Żółtowskiego[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Czacz liczył 652 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 64 dymy (domostwa)[3].

Urodził się tu Marian Węclewicz (ur. 6 kwietnia 1903, zm. 8 grudnia 1986) – podpułkownik Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, adwokat.

Zabytki

We wsi kościół św. Michała, gotycki, z pierwszej połowy XIV wieku. Przebudowany w 1653 przez Krzysztofa Bonadurę Starszego w stylu wczesnobarokowym. Wieża z 1682, pierwotnie z hełmem, od 1837 nakryta dachem namiotowym. Wnętrze o sklepieniu kolebkowym z dekoracjami stiukowymi z okresu przebudowy kościoła. Ambona i stalle z 1730. Ołtarze barokowe z 1798, w ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej Szkaplerznej z 1655. Przy kościele barokowa brama i neogotycka plebania z 1818.

W parku, na wzniesieniu znajduje się zabytkowy pałac, a nad lewym brzegiem Samicy pozostałości wczesnośredniowiecznego grodziska stożkowego.

Od końca XX w. nastąpił tu rozkwit handlu komisowego, którego szczyt przypadł na lata 2004–2007. Liczbę placówek handlowych w roku 2010 oceniano na 200[4].

Czacz. Wjazd do miejscowości

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 172 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 63.
  3. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 209.
  4. Bogumiła Nehrebecka: Czy była pani w Czaczy, czy Czaczę pani zna?. [w:] Polska [on-line]. Polskapresse Sp. z o.o., 2010-08-27. [dostęp 2014-09-02].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Śmigiel (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Śmigiel, Polska
Czacz kosciol wieza.jpg
Autor: Klapi, Licencja: CC BY 2.5 pl
Wieża kościoła w wiosce Czacz, Wielkopolska, Polska
Czacz panorama.jpg
Autor: Klapi, Licencja: CC BY 2.5 pl
Wioska Czacz, Wielkopolska, Polska
Powiat kościański location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu kościańskiego, Polska