Czaplowate

Czaplowate
Ardeidae[1]
Leach, 1820
Ilustracja
Przedstawiciele rodziny (od góry) – ślepowron żółtoczelny (Nyctanassa violacea); czapla olbrzymia (Ardea goliath); czapla złotawa (Bubulcus ibis); czapla zielonawa (Butorides striata); ślepowron orientalny (Gorsachius melanolophus); czapla rafowa (Egretta gularis)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

pelikanowe

Podrząd

czaplowce

Rodzina

czaplowate

Typ nomenklatoryczny

Ardea Linnaeus, 1758

Synonimy
  • Cochleariidae
Rodzaje

zobacz opis w tekście

Zasięg występowania
Mapa występowania

Czaplowate[2] (Ardeidae) – rodzina ptaków z rzędu pelikanowych (Pelecaniformes)[3]. Do 2008 roku czaplowate umieszczane były w rzędzie bocianowych, lecz badania genetyczne zasugerowały, że rodzina ta jest bliżej spokrewniona z pelikanowymi[4].

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje gatunki zamieszkujące niemal cały świat[5], choć z przewagą strefy klimatów ciepłych.

Charakterystyka

Ptaki te charakteryzują się następującymi cechami:

  • zróżnicowane rozmiary (długość od 30 do 150 cm);
  • smukła sylwetka;
  • długi prosty dziób;
  • długie nogi;
  • w locie esowato zgięta szyja;
  • długie 4 palce, przy środkowym szczątkowe błony pławne;
  • brak wyraźnie zaznaczonego dymorfizmu płciowego, za to stwierdza się u niektórych gatunków polimorfizm;
  • w upierzeniu występują pióra pudrowe;
  • w upierzeniu przeważa kolor biały, niebieskawy, szary, żółty, zielonkawy lub czerwonawy.

Zamieszkują one środowiska błotne i brzegi wód, a gniazda zazwyczaj zakładają na drzewach, w koloniach. Czaplowate żywią się głównie rybami oraz innymi drobnymi zwierzętami wodnymi. Wiele gatunków czaplowatych odbywa zrytualizowane toki. Znoszą zazwyczaj 3 do 7 jaj, które są wysiadywane przez oboje rodziców. Pisklęta są gniazdownikami.

Systematyka

Do rodziny należą następujące rodzaje[2]:

  • Zonerodius Salvadori, 1882 – jedynym przedstawicielem jest Zonerodius heliosylus (Lesson & Garnot, 1828)tygryska papuaska
  • Tigriornis Sharpe, 1895 – jedynym przedstawicielem jest Tigriornis leucolopha (Jardine, 1846)tygryska białoczuba
  • Tigrisoma Swainson, 1827
  • Agamia Reichenbach, 1853 – jedynym przedstawicielem jest Agamia agami (J.F. Gmelin, 1789)agamia
  • Cochlearius Brisson, 1760 – jedynym przedstawicielem jest Cochlearius cochlearius (Linnaeus, 1766)rakojad
  • Zebrilus Bonaparte, 1855 – jedynym przedstawicielem jest Zebrilus undulatus (J.F. Gmelin, 1789)bącznik
  • Botaurus Stephens, 1819
  • Ixobrychus Billberg, 1828
  • Gorsachius Bonaparte, 1855
  • Nycticorax T. Forster, 1817
  • Nyctanassa Stejneger, 1887
  • Butorides Blyth, 1852
  • Ardeola Boie, 1822
  • Bubulcus Bonaparte, 1855 – jedynym przedstawicielem jest Bubulcus ibis (Linnaeus, 1758)czapla złotawa
  • Ardea Linnaeus, 1758
  • Syrigma Ridgway, 1878 – jedynym przedstawicielem jest Syrigma sibilatrix (Temminck, 1824)czapla gwiżdżąca
  • Pilherodius Reichenbach, 1853 – jedynym przedstawicielem jest Pilherodius pileatus (Boddaert, 1783)czapla modrolica
  • Egretta T. Forster, 1817

Przypisy

  1. Ardeidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ardeidae Leach, 1820 - czaplowate - Herons (Wersja: 2020-06-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-12-24].
  3. Joseph W. Brown, John Harshman: Pelecaniformes. Tree of Life Web Project. [dostęp 2009-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-14)]. (ang.).
  4. S.J. Hackett, R.T. Kimball, S. Reddy, R.C. Bowie i inni. A phylogenomic study of birds reveals their evolutionary history. „Science”. 320, s. 1763–1768, 2008. DOI: 10.1126/science.1157704. 
  5. D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Herons, Egrets, and Bitterns (Ardeidae), version 1.0. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.ardeid1.01. [dostęp 2020-05-24]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji


Media użyte na tej stronie

Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Ardeidae-01.jpg
Autor: MathKnight, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ardeidae
Heron range.png
Autor: Phoenix_B_1of3 (talk) (Uploads), Licencja: CC0
Map showing the range of the Herons and allies.