Czarny łabędź (film 2010)

Czarny łabędź
Black Swan
Gatunekthriller psychologiczny
Rok produkcji2010
Data premiery1 września 2010
21 stycznia 2011 (Polska)
Kraj produkcjiStany Zjednoczone
Językangielski
Czas trwania108 minut
ReżyseriaDarren Aronofsky
ScenariuszMark Heyman, Andres Heinz,
John J. McLaughlin
Główne roleNatalie Portman, Mila Kunis
MuzykaClint Mansell
ZdjęciaMatthew Libatique
ScenografiaThérèse DePrez,
Tora Peterson, David Stein
KostiumyAmy Westcott
MontażAndrew Weisblum
ProdukcjaScott Franklin, Mike Medavoy,
Arnold Messer, Brian Oliver
WytwórniaFox Searchlight Pictures
Protozoa Pictures
Phoenix Pictures
Cross Creek Pictures
DystrybucjaFox Searchlight Pictures
Budżet17 000 000 $ (szacowany)
Strona internetowa

Czarny łabędź (ang. Black Swan, 2010) − amerykański thriller psychologiczny w reżyserii Darrena Aronofsky’ego. W rolach głównych wystąpiły Natalie Portman oraz Mila Kunis, które wcieliły się w role nowojorskich baletnic występujących w Jeziorze łabędzim.

Obraz otworzył 67. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji 1 września 2010 roku. Następnie film był prezentowany na festiwalach filmowych w Toronto i Londynie.

Fabuła

Nowojorska opera wystawia balet Jezioro łabędzie. Reżyser Thomas Leroy (Vincent Cassel) decyduje się na zastąpienie dotychczasowej primabaleriny Beth MacIntyre (Winona Ryder) młodszą baletnicą Niną (Natalie Portman). Nina mieszka wraz ze swoją despotyczną matką Ericą (Barbara Hershey), byłą tancerką zespołu.

Koncepcja reżyserska zakłada granie przez primabalerinę dwóch ról: niewinnej Białej łabędzicy oraz zmysłowej Czarnej łabędzicy. Nieoczekiwanie Ninie wyrasta konkurentka w postaci zdolnej Lily (Mila Kunis). Nina idealnie pasuje do Białej łabędzicy, natomiast Lily stworzona jest do roli Czarnej łabędzicy. Rywalizacja tancerek zmieni się nieoczekiwanie w dziwną relację, a w samej Ninie powoli ujawnia się ciemna strona jej osobowości.

W Czarnym łabędziu dążenie do ideału wpędza bohaterkę nie tylko w paranoidalne stany – wręcz wpycha ją na ścieżkę autodestrukcji. Co więcej, perfekcyjny taniec nie jest dla Niny sposobem autoekspresji, dziewczyna nie chce za jego pomocą wyrażać siebie. Wręcz przeciwnie: precyzja baletu jest jej najwyraźniej potrzebna do tego, by trzymać w ryzach to, co skrywane gdzieś w głębi, nieuświadomione, niechciane, przerażające.

Magdalena Kempna-Pieniążek, Formuły duchowości w kinie najnowszym[1]

Inspiracje dla filmu

W filmie zostały przedstawione niektóre wydarzenia z życia i kariery baletowej Diany Wiszniowej, jako sceny z życia Niny Sayers. Wymieniana jest np. scena, w której Nina wychodzi na scenę ociekając krwią i tańczy mimo poważnego zranienia się za kulisami ostrym przedmiotem. Analogiczna sytuacja miała miejsce w Metropolitan Opera, w czasie spektaklu Romeo i Julia, w którym główną partię zatańczyła Wiszniowa[2].

Diana Wiszniowa dostała propozycję zagrania roli Niny Sayers w filmie, jednak zrezygnowała ze względu na inne zobowiązania[2][3][4].

Obsada

Nagrody i nominacje

(c) John Steven Fernandez, CC BY 2.0
Natalie Portman podczas premiery filmu na MFF w Toronto, 13 września 2010.
67. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji
83. ceremonia wręczenia Oscarów
68. ceremonia wręczenia Złotych Globów
64. ceremonia wręczenia nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej
  • nagroda: najlepsza aktorka pierwszoplanowa − Natalie Portman
  • nominacja: najlepszy film − Mike Medavoy, Brian Oliver i Scott Franklin
  • nominacja: najlepszy reżyser − Darren Aronofsky
  • nominacja: najlepszy scenariusz oryginalny − Mark Heyman, Andrés Heinz i John J. McLaughlin
  • nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa − Barbara Hershey
  • nominacja: najlepsze zdjęcia − Matthew Libatique
  • nominacja: najlepszy montaż − Andrew Weisblum
  • nominacja: najlepsza scenografia − Thérèse DePrez i Tora Peterson
  • nominacja: najlepsze kostiumy − Amy Westcott
  • nominacja: najlepsza charakteryzacja i kostiumy − Judy Chin i Geordie Sheffer
  • nominacja: najlepszy dźwięk − Ken Ishii, Craig Henighan i Dominick Tavella
  • nominacja: najlepsze efekty specjalne − Dan Schrecker
17. ceremonia wręczenia nagród Gildii Aktorów Ekranowych
  • nagroda: najlepsza aktorka pierwszoplanowa − Natalie Portman
  • nominacja: najlepsza aktorka drugoplanowa − Mila Kunis
  • nominacja: najlepsza obsada filmowa
25. ceremonia wręczenia Independent Spirit Awards
  • nagroda: najlepszy film niezależny − Mike Medavoy, Arnold Messer, Brian Oliver i Scott Franklin
  • nagroda: najlepszy reżyser − Darren Aronofsky
  • nagroda: najlepsza główna rola żeńska − Natalie Portman
  • nagroda: najlepsze zdjęcia − Matthew Libatique
15. ceremonia wręczenia Satelitów
37. ceremonia wręczenia Cezarów

Przypisy

  1. ↑ Magdalena Kempna-Pieniążek: Formuły duchowości w kinie najnowszym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013, s. 185. ISBN 978-83-226-2129-5.
  2. ↑ a b Дмитрий Губин. Диана Вишнёва. Черно-белый лебедь. „Огонёк”, 20 июнь 2011 (ros.). 
  3. ↑ Татьяна Максимовa. Диана Вишнева: „Черный лебедь” – хороший триллер. Главное – помнить, что он не про балет!. „Комсомольска правда”, 02 ноября 2011. 
  4. ↑ Федор Дубшан. Диана Вишнёва: Ты сама это выбрала, ты так хочешь жить. „Вечерний Петербург”, 28 июня 2011. 

Bibliografia

Filmy w reżyserii Darrena Aronofsky’ego
1990-99
2000-09
2010-19

Darren Aronofsky 2011 AA.jpg

Media użyte na tej stronie

NataliePortmanTIFFSept10.jpg
(c) John Steven Fernandez, CC BY 2.0
Natalie Portman at the premiere of Black Swan at the 2010 Toronto International Film Festival in September 2010.
Darren Aronofsky 2011 AA.jpg
(c) David Torcivia, CC BY-SA 3.0
Director Darren Aronofsky at the 83rd Academy Awards.