Czarownica (Skamieniałe Miasto)

Czarownica – jedna z wychodni w rezerwacie przyrody Skamieniałe Miasto na Pogórzu Ciężkowickim. Znajduje się w Ciężkowicach, po prawej stronie drogi wojewódzkiej nr 977 z Tarnowa do Gorlic, około 200 m za parkingiem i miejscem biwakowym dla turystów. Z parkingu tego prowadzi do niej przejście specjalnym turystycznym wiaduktem ponad drogą. Zaraz za tym wiaduktem znajduje się Ratusz, a Czarownica jest w skarpie opadającej z drogi do doliny rzeki Białej. Podstawa Czarownicy znajduje się na wysokości około 250 m n.p.m.[1]

Czarownica jest widoczna z drogi, a jej charakterystyczny profil zwraca na siebie uwagę. Jest jedną z bardziej charakterystycznych skał Skamieniałego Miasta i została uznana za symbol Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego[2]. Związana z nią jest legenda, według której w skałę tę zamieniona została czarownica, która złorzeczyła księdzu jadącemu drogą z Komunią św. do chorego[3]. W rzeczywistości zaś skała została podcięta przez rzekę Białą, która dawniej uderzała o brzeg wzniesienia podmywając jego stoki. Obecnie jej nurt nieco odsunął się na zachód. Zbudowana jest z piaskowca ciężkowickiego płaszczowiny śląskiej Karpat Zewnętrznych. Piaskowiec ten powstał w wyniku sedymentacji około 58 – 48 mln lat temu na dnie Oceanu Tetydy[4].

W południowej ścianie Czarownicy znajduje się Schronisko w Czarownicy[5].

Ściana północno-zachodnia
Charakterystyczny profil skały
Ściana południowa
Ściana zachodnia

Wspinaczka

Na początku lat 90. XX wieku na Czarownicy wspinano się z liną. Są 32 drogi wspinaczkowe o trudności od IV do VI.4 w skali polskiej[6]. Wspinaczki zabroniono, gdyż skała znajduje się w rezerwacie przyrody. Podczas wspinaczki skały ulegają uszkodzeniu, w szczególności zaś rosnące na nich porosty[7]. Zamontowane w skale ringi usunięto, ale skała nadal jest atrakcyjna dla uprawiających bouldering i mimo zakazu jest jednym z najbardziej popularnych skał boulderingowych. są 23 baldy o trudności od 5+ do 7b+ w skali francuskiej[6].

Przypisy

  1. Geoportal. Mapa lotnicza [dostęp 2015-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-09].
  2. Wiesław Szura, Wiesław Ziomek, Skamieniałe Miasto w Ciężkowicach, Tuchów: Mała Poligrafia Redemptorystów w Tuchowie, ISBN 978-837631-524-9.
  3. Skamieniałe Miasto. Legendy [dostęp 2015-03-29].
  4. Renata Stadnik, Anna Waśkowska. Skalne atrakcje polskich Karpat. Cz., II. Pogórza. Skamieniałe Miasto [dostęp 2015-03-18].
  5. Tomasz Mleczek, Schronisko w Czarownicy, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-04-25].
  6. a b Grzegorz Rettinger, Beskidy Zachodnie i Pogórze. Przewodnik wspinaczkowy, Kraków: wspinanie.pl, 2019, ISBN 978-83-947825-2-8.
  7. Wspinaczka w rezerwacie Skamieniałe Miasto [dostęp 2015-03-19] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-02].

Media użyte na tej stronie

Czarownica skamieniałe Miasto SM1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
skała "Czarownica" w rezerwacie przyrody "Skamieniałe Miasto" w Ciężkowicach
Czarownica PCR15 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Czarownica - skała w rezerwacie przyrody Skamieniałe Miasto
Czarownica PCR15.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schronisko w Czarownicy