Czarter
Czarter (ang. charter)[1] – umowa, na podstawie której odbywa się przewóz ładunków bądź osób w żegludze, transporcie kolejowym lub lotnictwie, cechująca się nieregularnością lub wręcz jednorazowością. Także wynajęcie statku, jachtu, samolotu z załogą lub bez na określony czas w celu samodzielnej organizacji transportu, podróży.
Rodzaje czarterów
W transporcie morskim występuje 5 rodzajów umów czarterowych:
- czarter w jedną stronę (singleczarter) – ładunek w jedną tylko stronę;
- czarter na podróż okrężną – ładunek w dwie strony;
- czarter na podróże konsekutywne – zawiera się jedną umowę na przewóz kilku ładunków (kilku rejsów) w nieregularnym czasie, według jednolitych stawek;
- czarter na czas (time czarter) – umowa o przekazaniu statku wraz z obsługą, na dane miejsce,
- bareboat czarter – przekazuje się statek bez załogi.
Prawo polskie
W prawie morskim według kodeksu morskiego z dnia 18 września 2001 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2175):
- art. 104. Umowa przewozu ładunku może:
- stanowić, że przewoźnik odda całą albo określoną część przestrzeni ładunkowej statku pod ładunek na jedną lub więcej podróży (umowa czarterowa), albo
- dotyczyć przewozu poszczególnych rzeczy albo ładunku określonego według rodzaju, ilości, miary lub wagi (umowa bukingowa).
- art. 105. § 1. Umowa przewozu określa stosunek pomiędzy przewoźnikiem a frachtującym (czarterującym lub bukującym).
Na podstawie umowy czarterowej przewoźnik zobowiązuje się podstawić statek według wskazania czarterującego w miejscu odpowiednim, bezpiecznym i dostępnym bez trudności dla podejścia statku, dla jego pozostawania tam i wyjścia z ładunkiem bez przeszkód. Czarterujący może niezależnie od tego, czy miejsce ładowania zostało w umowie ustalone, domagać się od przewoźnika – za zwrotem związanych z tym kosztów – przeholowania lub przeciągnięcia statku z jednego miejsca na drugie, chyba że przewóz odbywa się statkiem obsługującym linię regularną.
Treścią umowy czarterowej jest oddanie rzeczy do używania w zamian za określone wynagrodzenie. Pod tym względem czarter wykazuje podobieństwo do umowy najmu rzeczy ruchomych uregulowanej w Kodeksie cywilnym. Może być także umową o świadczenie usług, do których w prawie polskim stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.).
Przypisy
- ↑ Irena Kamińska-Szmaj (red. nauk.): Słownik Wyrazów Obcych. Wrocław: Wydawnictwo Europa, 2001, s. 130. ISBN 83-87977-08-X.