Czasownik modalny

Czasownik modalny – czasownik wyrażający stosunek mówiącego do treści wypowiedzi lub do danej czynności, wykonywanej lub zaplanowanej[1]. Ten typ czasownika opisuje, czy czynność jest obowiązkowa, możliwa czy celowa; wyraża zatem stopień realizowalności czynności lub modalność wolitywną. Zwykle łączy się z bezokolicznikiem, rzadziej z gerundium[2].

W języku polskim tworzy on w obecności bezokolicznika orzeczenie modalne. Orzeczenia modalne tworzyć mogą trzy typy wyrazów[1]:

  • czasowniki typu chcieć, musieć, pragnąć, potrafić;
  • czasowniki nieosobowe używane w dwóch formach koniugacyjnych: 3. os. lp czasu teraźniejszego oraz 3. os. lp czasu przyszłego, jak: godzi się, należy, wypada;
  • leksemy nieodmienne określane niekiedy czasownikami niefleksyjnymi, których używa się w funkcji czasowników, jak: można, trzeba czy nie sposób.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Paweł Pomianek: Czasownik modalny. Orzeczenie modalne. Językowe Dylematy, 2017-05-22. [dostęp 2019-07-22].
  2. ↑ Magda Ševčíková: Funkce kondicionálu z hlediska významové roviny (disertační práce). Praga: Uniwersytet Karola, 2009, s. 32-33. (cz.).

Bibliografia