Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo”

Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo”
Československý vojenský řád bilého Lva "Za vítězství"
Awers
Awers Krzyża i Gwiazdy II Klasy
Baretka
Baretka I Klasy Orderu
Baretka
Baretka "ogólna"
Ustanowiono

9 lutego 1945

Dewiza

ZA ZWYCIĘSTWO

Poniżej

Order Lwa Białego

Czechosłowacki Wojskowy Order Lwa Białego „Za zwycięstwo” (cz. Československý vojenský řád bilého Lva "Za vítězství") – czechosłowackie najwyższe odznaczenie wojskowe nadawane za wybitne zasługi na polu walki, za męstwo podczas II wojny światowej i podczas wyzwalania kraju[1].

Zarys historii

Order został ustanowiony pod koniec wojny, 9 lutego 1945 roku, przez prezydenta Czechosłowacji na wygnaniu w Londynie Edwarda Benesza w celu nagradzania wybitną służbę wojskową. Mógł być nadawany zarówno obywatelom czechosłowackim jak i obcym, jednostkom wojskowym i organizacjom. Tworząc ten order prezydent Beneš uzyskał odznaczenie, które mógł nadawać Czechosłowakom, gdyż jedyny do tej pory order ČSR, Order Lwa Białego, był w obu swych klasach, cywilnej i wojskowej, przeznaczony wyłącznie dla cudzoziemców. Jako odznaczenie wojenne Order Wojskowy Lwa Białego miał pierwszeństwo przed Orderem Lwa Białego przy posiadaniu obu odznaczeń[2].

Podział orderu

Order dzielił się na 3 stopnie, w tym pierwszy i trzeci były dodatkowo podzielone na dwie klasy:

  • I stopień:
  • II stopień:
  • III stopień:

Wygląd insygniów

Gwiazda I Klasy była złocona, ośmiopromienna i posiadała w środku okrągły medalion z ukoronowanym białym lwem czeskim na czerwonym polu, z herbem Słowacji na piersi, otoczonym złotym napisem „Za vítězství” na błękitnym tle, z dwoma skrzyżowanymi złotymi mieczami u nóg lwa. Gwiazda II Klasy była srebrna, a napisy na niej były srebrne. Krzyż był złoty, emaliowany na czerwono, typu krzyża maltańskiego z trzema rozwidleniami ramion opatrzonymi kulkami. Medalion środkowy awersu był identyczny z medalionem Gwiazd I i II Klasy, medalion rewersu zawierał spleciony monogram republiki, "ČSR", otoczony napisem "Pravda vítězí" – dewizą starszego Orderu Lwa Białego. Złoty Medal był złoty, na awersie ukazywał lwa czeskiego z herbem Słowacji na piersi, z dwoma skrzyżowanymi mieczami pod nogami i otoczonego napisem "Za vítězství", na rewersie z monogramem ČSR otoczonym napisem "Pravda vítezí". Srebrny Medal był identyczny, lecz srebrny. Krzyż oraz medale noszone były na wstędze Orderu Lwa Białego, czerwonej z dwoma białymi paskami[2][3]. Gwiazda na pierś I i II Klasy, bez noszonej na wstędze oznaki orderu, była nietypowa, ale prezydent Benesz liczył się zapewne z koniecznością/przymusem nadawania orderu wojskowym sowieckim, a w systemie orderów ich kraju istniały wyłącznie gwiazdy.

W roku 1960, order zachowano i przystosowano jego wygląd do nowego godła i nazwy państwa: odebrano lwu koronę, zmieniono herb Słowacji na jego piersi, a także zmieniono inicjały na "ČSSR"[2]. Obecne Czechy orderu nie odnowiły.

Baretki

Baretki Czechosłowackiego Wojskowego Orderu Lwa Białego „Za zwycięstwo”
I stopień
Gwiazda I Klasy
I stopień
Gwiazda II Klasy
II stopień
Krzyż
III stopień
Złoty Medal
III stopień
Srebrny Medal
baretka "ogólna"
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 1st (1945) BAR.svg
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 3st (1945) BAR.svg
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 4st (1945) BAR.svg
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 5st (1945) BAR.svg
CZE Rad Bileho Lva 5 tridy BAR.svg

Odznaczeni

Przypisy

  1. Encyklopedia Wojskowa. T. 2. Warszawa: PWN-Bellona, 2007, s. 66.
  2. a b c d Paul Hieronymussen: Orders, Medals and Decorations of Britain and Europe in Colour, Nowy Jork 1967, s. 179
  3. Megan C. Robertson: Czechoslovak Military Order of the White Lion "For victory" (ang.). Medals of the World.

Media użyte na tej stronie

The Order of the White Eagle.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY 3.0
Order Orła Białego – szkic
Herb Czechosłowacji (1990-1992).svg
Herb Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej w latach 1990-1992
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 1st (1945) BAR.svg
Baretka: Czechosłowacki Wojenny Order Białego Lwa "za Zwycięstwo" I Klasy – Czechosłowacja.
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 5st (1945) BAR.svg
Baretka: Czechosłowacki Wojenny Order Białego Lwa "za Zwycięstwo" V Klasy – Czechosłowacja.
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 2st (1945) BAR.svg
Baretka: Czechosłowacki Wojenny Order Białego Lwa "za Zwycięstwo" II Klasy – Czechosłowacja.
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 3st (1945) BAR.svg
Baretka: Czechosłowacki Wojenny Order Białego Lwa "za Zwycięstwo" III Klasy – Czechosłowacja.
CZE Rad Bileho Lva 5 tridy BAR.svg
Baretka:
  • Order Białego Lwa V Klasy – Republika Czeska (od 1994);
  • Order Białego Lwa V Klasy – Czeska i Słowacka Republika Federalna (1990-1992);
  • Order Białego Lwa V Klasy – Czechosłowacja (1922-1961).
TCH CS Vojensky Rad Bileho Lva 4st (1945) BAR.svg
Baretka: Czechosłowacki Wojenny Order Białego Lwa "za Zwycięstwo" IV Klasy – Czechosłowacja.