Czerwony Fort w Agrze

Czerwony Fort w Agrze[1][a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo Indie
Typkulturowy
Spełniane kryteriumIII
Numer ref.251
Region[b]Azja i Pacyfik
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę1983
na 7. sesji
Położenie na mapie Uttar Pradesh
Mapa konturowa Uttar Pradesh, po lewej znajduje się punkt z opisem „Czerwony Fort w Agrze”
Położenie na mapie Indii
Ziemia27°10′46″N 78°01′17″E/27,179444 78,021389
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO
Czerwony Fort
Czerwony Fort
Brama Delhi
Jahangir Mahal
Moti Masjid
Diwan-i-Am
Diwan-i-Khas
Khas Mahal
Nagina Masjid

Czerwony Fort w Agrze (hindi आगरा का किला, urdu آگرہ قلعہ) – zespół budowli fortecznych i pałacowych w Agrze w Indiach, wzniesiony z inicjatywy Akbara (1556–1605).

W 1983 roku fort został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Położenie

Fort leży na prawym brzegu rzeki Jamuny, na północno-zachodnich krańcach ogrodów Szahdżahana otaczających Tadź Mahal[2].

Historia

Budowa fortu rozpoczęła się w 1565 roku z inicjatywy Akbara (1556–1605), który przeniósł stolicę państwa Mogołów do Agry[3]. Nowy fort wzniesiono w miejscu dawnego fortu Radźputów[4][5]. Kompleks na planie nieregularnego półkola zaprojektował Quasim Khan Mir Barr o Bahr[6]. Do budowy zaangażowano tysiące robotników a prace ukończono w 1573 roku[6]. Nadworny historyk Akbara Abdul Fazal zanotował, że w granicach fortu stanęło 500 budowli kamiennych[a][6].

Prace budowlane były kontynuowane przez następców Akbara, zwłaszcza Szahdżahana w pierwszej połowie XVII w. Po przejęciu władzy przez jego syna i następcę Aurangzeba w 1658 roku Szahdżahan został uwięziony w Czerwonym Forcie, gdzie w 1666 zmarł[7].

W 1983 roku fort został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[7].

Architektura

Czerwony Fort jest zespołem budowli zamkniętych wewnątrz potężnych murów zewnętrznych z bloków czerwonego piaskowca. Mury mają ok. 20 metrów wysokości i około 2,5 kilometra łącznej długości[2][4]. Od środka wyłożone są białym marmurem, a delikatniejsza (najbardziej wyrafinowana ze wszystkich fortów indyjskich) architektura wnętrza fortu obliczona była na ukazanie potęgi władcy[6]. Otacza je szeroka na 10 metrów fosa o głębokości 9 metrów, która łączy się z rzeką Jamuną[4].

Głównym wejściem do fortu jest Brama Amara Singha (zwaną również Bramą Lahore) po stronie południowej; po stronie zachodniej znajduje się drugie wejście – Brama Delhi[7][4].

Wewnątrz fortu znajduje się szereg budowli, głównie o charakterze pałacowym, w tym[2]:

  • Moti Masjid (pol. Meczet Perłowy) – wykonany z marmuru, uważany za jeden z najpiękniejszych meczetów Indii[8]
  • Diwan-i-Am – sala audiencji publicznych
  • Diwan-i-Khas – sala audiencji prywatnych, gdzie władcy mogolscy przyjmowali dygnitarzy i zagranicznych gości. W tym miejscu znajdował się słynny Pawi Tron, przeniesiony później do Delhi, a następnie do Iranu.
  • Khas Mahal – prywatny pałac Akbara
  • Jahāngīri Mahal (pol. Pałac Dżahangira) – prywatna rezydencja władców mogolskich zbudowana przez Akbara dla syna
  • Shish Mahal (pol. Pałac Luster)
  • Nagina Masjid (pol. Meczet Klejnotu)

Uwagi

  1. ↑ Asher (1992) uważa tę liczbę za przesadzoną.

Przypisy

  1. ↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].
  2. ↑ a b c UNESCO: Agra Fort – Advisory Body Evaluation (ang.). [dostęp 2015-01-29].
  3. ↑ Catherine Blanshard Asher: Architecture of Mughal India. T. I cz. 4. Cambridge University Press, 1992, s. 47, seria: New Cambridge history of India. ISBN 978-0-521-26728-1. [dostęp 2015-01-31].
  4. ↑ a b c d Ali Javid: World Heritage Monuments and Related Edifices in India. Algora Publishing, 2008, s. 119. ISBN 978-0-87586-484-6. [dostęp 2015-01-31].
  5. ↑ Ernest Binfield Havell: A Handbook to Agra and the Taj, Sikandra, Fatehpur-Sikri, and the Neighbourhood. Asian Educational Services, 1912. ISBN 978-81-206-1711-7. [dostęp 2015-01-31].
  6. ↑ a b c d Catherine Blanshard Asher: Architecture of Mughal India. T. I cz. 4. Cambridge University Press, 1992, s. 49, seria: New Cambridge history of India. ISBN 978-0-521-26728-1. [dostęp 2015-01-31].
  7. ↑ a b c UNESCO: Agra Fort (ang.). [dostęp 2015-01-29].
  8. ↑ Manohar Sajnani: Encyclopaedia of Tourism Resources in India. Gyan Publishing House, 2001, s. 348. ISBN 978-81-7835-017-2. [dostęp 2015-01-31].

Linki zewnętrzne

  • Department of Tourism, Government of UP, Uttar Pradesh: Agra Fort (ang.). [dostęp 2015-01-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-06)].
  • Agra: Agra Fort (ang.). [dostęp 2015-01-31].
Obiekty z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w Indiach

Flag of UNESCO.svg

Kulturowe
Przyrodnicze

Indie

  1. ↑ Wspólnie z Argentyną, Francją, Niemcami, Belgią, Japonią i Szwajcarią

Media użyte na tej stronie

India location map.svg
(c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Location map of India.

Equirectangular projection. Strechted by 106.0%. Geographic limits of the map:

  • N: 37.5° N
  • S: 5.0° N
  • W: 67.0° E
  • E: 99.0° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of India.svg
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Flag of UNESCO.svg
Flag of the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO)
CastleAgraFort.jpg
(c) Michael L. Kaufman z angielskojęzycznej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Diwan-i Khass (Khas Mahal) inside Agra Red fort, reign of Shah Jahan.
Diwan-E-Aam Inside.JPG
Autor: Khalil Sawant, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of ASI monument number 
Delhi Gate.JPG
Autor: Nvvchar, Licencja: CC BY-SA 3.0
Delhi Gate that links Old Delhi with New delhi
Diwan-i-khas at Agra Fort.JPG
Autor: Arpita Roy08, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of ASI monument number 
Agra Fort 14.JPG
Autor: Sanyam Bahga, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jahangiri Mahal at Agra Fort
Lascar Agra Fort (4499825116).jpg
Autor: Jorge Láscar from Australia, Licencja: CC BY 2.0
Agra Fort is a UNESCO World Heritage site located in Agra, India. The fort is also known as Lal Qila, Fort Rouge and Red Fort of Agra. It is about 2.5 km northwest of its much more famous sister monument, the Taj Mahal. The fort can be more accurately described as a walled palatial city. It is the most important fort in India. The great Mughals Babur, Humayun, Akbar, Jehangir, Shah Jahan and Aurangzeb lived here, and the country was governed from here. It contained the largest state treasury and mint. It was visited by foreign ambassadors, travellers and the highest dignitaries who participated in the making of history in India. [Wikipedia.org]
NaginaMasjid.jpg
Autor: China Crisis, Licencja: CC BY-SA 3.0
Nagina Masjid in Agra Fort, India.
Agra 03-2016 11 Agra Fort.jpg
Autor: A.Savin (WikiCommons), Licencja: FAL
Agra Fort in Agra, India.
Moti Masjid,Agra.jpg
Autor: Darshanadakane, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Moti Masjid in Agra was built by Shah Jahan. During the rule of Shah Jahan the Mughal emperor, numerous architectural wonders were built. Most famous of them being the Taj Mahal. Moti Masjid earned the epithet Pearl Mosque for it shined like a pearl. It is held that this mosque was constructed by Shah Jahan for his members of royal court.Moti Masjid's architectural features are quite similar to that of the Saint Basil's Cathedral in Moscow. It stands on ground that slopes from east to west to the north of Diwan-i-Am complex in Agra Fort.