Czesław Cywiński

Czesław Justyn Cywiński

podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	10 marca 1926 Wilno
Data i miejsce śmierci	10 kwietnia 2010 Smoleńsk
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, Operacja „Ostra Brama”
Późniejsza praca	inżynier
Odznaczenia

Grób Czesława Cywińskiego

Tablica upamiętniająca Czesława Cywińskiego na budynku PAST-y w Warszawie

Czesław Justyn Cywiński (ur. 10 marca 1926 w Wilnie, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – kombatant, żołnierz AK, podpułkownik WP (pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika)^[1], inżynier, prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK, współinicjator wielu akcji upamiętniających działalność AK w całym kraju.

Życiorys

Działalność konspiracyjną rozpoczął jako uczeń gimnazjum wstępując do Związku Wolnych Polaków, gdzie pełnił funkcje wywiadowcze. Jesienią 1942 roku rozpoczął działalność Armii Krajowej w dzielnicy „B” Garnizonu w Wilnie biorąc udział w zdobywaniu i gromadzeniu broni oraz amunicji. Z początkiem 1944 został wcielony do 1. plutonu 1. Brygady Juranda AK w Wilnie, a następnie do plutonu szturmowego ppor. Romana Żebryka ps. „Korab”. W oddziale partyzanckim brał udział w wielu akcjach dywersyjnych^[2].

Uczestniczył w operacji „Ostra Brama”. 18 lipca 1944 wraz z 1. Brygadą został okrążony i rozbrojony przez oddziały NKWD. Z obozu NKWD w Miednikach został wywieziony do Kaługi, bowiem odmówił wraz kolegami złożenia przysięgi i wstąpienia do Armii Czerwonej^[2].

W 1946 powrócił z zesłania w ZSRR do Polski^[2]. Studiował na Politechnice Warszawskiej, w 1952 r. uzyskał na niej tytuł magistra inżyniera budownictwa. Pracował w biurach projektowych oraz na budowach krajowych i zagranicznych, w jednostkach badawczych oraz instytucjach centralnych. Wykładał na Politechnice Warszawskiej i w innych centrach edukacyjnych. Społecznie udzielał się w związkach sportowych. Był instruktorem – trenerem Polskiego Związku Narciarskiego^[2].

Był Honorowym Obywatelem miasta stołecznego Warszawy oraz członkiem Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie lotniczej w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej^[3].

Decyzją Ministra ON Nr 353/KADR z dnia 15 kwietnia 2010 został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika^[1].

27 kwietnia został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie^[4] (kwatera 18D-P01-3)^[5].

Odznaczenia i wyróżnienia

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (postanowieniem z 16 kwietnia 2010 marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego wykonującego obowiązki prezydenta RP - na wniosek Kapituły Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu”)^[6][7]
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2009)^[8][9]
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2006)^[10]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)^[11]
• Krzyż Walecznych
• Srebrny Krzyż Zasługi (1972)
• Krzyż Partyzancki (1994)
• Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju” (2006)
• Medal „Pro Memoria”^[12]
• Odznaka Honorowa imienia gen. Stefana Roweckiego „Grota” (2011, pośmiertnie – odznakę odebrała córka Anna Cywińska-Kowalewska 6 maja 2011).
• Złota odznaka honorowa „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”
• Nagroda Pierwszego Stopnia Ministra Budownictwa za wybitne osiągnięcia w projektowaniu (czterokrotnie)

Przypisy