Czesław Cywiński

Czesław Justyn Cywiński
podpułkownik podpułkownik
Data i miejsce urodzenia

10 marca 1926
Wilno

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Krajowa

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa, Operacja „Ostra Brama”

Późniejsza praca

inżynier

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941) Krzyż PartyzanckiSrebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
Grób Czesława Cywińskiego
Tablica upamiętniająca Czesława Cywińskiego na budynku PAST-y w Warszawie

Czesław Justyn Cywiński (ur. 10 marca 1926 w Wilnie, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – kombatant, żołnierz AK, podpułkownik WP (pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika)[1], inżynier, prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy AK, współinicjator wielu akcji upamiętniających działalność AK w całym kraju.

Życiorys

Działalność konspiracyjną rozpoczął jako uczeń gimnazjum wstępując do Związku Wolnych Polaków, gdzie pełnił funkcje wywiadowcze. Jesienią 1942 roku rozpoczął działalność Armii Krajowej w dzielnicy „B” Garnizonu w Wilnie biorąc udział w zdobywaniu i gromadzeniu broni oraz amunicji. Z początkiem 1944 został wcielony do 1. plutonu 1. Brygady Juranda AK w Wilnie, a następnie do plutonu szturmowego ppor. Romana Żebryka ps. „Korab”. W oddziale partyzanckim brał udział w wielu akcjach dywersyjnych[2].

Uczestniczył w operacji „Ostra Brama”. 18 lipca 1944 wraz z 1. Brygadą został okrążony i rozbrojony przez oddziały NKWD. Z obozu NKWD w Miednikach został wywieziony do Kaługi, bowiem odmówił wraz kolegami złożenia przysięgi i wstąpienia do Armii Czerwonej[2].

W 1946 powrócił z zesłania w ZSRR do Polski[2]. Studiował na Politechnice Warszawskiej, w 1952 r. uzyskał na niej tytuł magistra inżyniera budownictwa. Pracował w biurach projektowych oraz na budowach krajowych i zagranicznych, w jednostkach badawczych oraz instytucjach centralnych. Wykładał na Politechnice Warszawskiej i w innych centrach edukacyjnych. Społecznie udzielał się w związkach sportowych. Był instruktorem – trenerem Polskiego Związku Narciarskiego[2].

Był Honorowym Obywatelem miasta stołecznego Warszawy oraz członkiem Rady Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie lotniczej w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[3].

Decyzją Ministra ON Nr 353/KADR z dnia 15 kwietnia 2010 został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika[1].

27 kwietnia został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[4] (kwatera 18D-P01-3)[5].

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. a b Pośmiertne awanse i odznaczenia dla ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. wp.mil.pl, 15 kwietnia 2010.
  2. a b c d Ministerstwo Obrony Narodowej, PREZES ŚWIATOWEGO ZWIĄZKU ŻOŁNIERZY ARMII KRAJOWEJ śp. płk Czesław Justyn CYWIŃSKI, archiwum2019.mon.gov.pl [dostęp 2020-05-04] (pol.).
  3. Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 10 kwietnia 2010.
  4. „Dzięki takim ludziom Polska jest wolna” – pogrzeb Czesława Cywińskiego, Gazeta.pl, 27 kwietnia 2010 [dostęp 2010-04-27] [zarchiwizowane z adresu 2010-05-01].
  5. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  6. M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587
  7. Komunikat Nr 163/VI kad.. Biuro Prasowe Kancelarii Sejmu, 16 kwietnia 2010.
  8. M.P. z 2010 r. nr 23, poz. 216 – pkt 20.
  9. Lista kombatantów odznaczonych przez Prezydenta RP. prezydent.pl, 2 września 2009. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-11)].
  10. M.P. z 2006 r. nr 43, poz. 460 – pkt 29.
  11. M.P. z 2005 r. nr 8, poz. 127 – pkt 44.
  12. "Kombatant. Biuletyn Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych", nr 10 (177), 2005, s. 8


Media użyte na tej stronie

POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
POL Krzyż Partyzancki BAR.svg
Baretka: Krzyż Partyzancki
Czesław Cywiński grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Czesława Cywińskiego na wojskowych powązkach
POL Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju BAR.svg
Baretka: Złoty Medal za Zasługi dla Obronności Kraju.
Tablica upamiętniająca Czesława Cywińskiego na budynku PAST-y w Warszawie.JPG
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tablica upamiętniająca Czesława Cywińskiego na budynku PAST-y w Warszawie