Czesław Główczyński

Czesław Główczyński
5 1/2 zwycięstw

Mjr Czesław Główczyński w roku 1988
podpułkownik dyplomowany pilot podpułkownik dyplomowany pilot
Data i miejsce urodzenia

22 lipca 1913
Będzin

Data i miejsce śmierci

17 grudnia 2000
Warszawa

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie
Poland badge.jpg Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Roundel of Poland (1921-1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego
Roundel of France.svg Armée de l’air
RAF roundel.svg RAF

Jednostki

162 eskadra myśliwska
dywizjon I/145
dywizjon 302

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy (czterokrotnie) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja)
Zofia Leśniowska – córka gen. Władyslawa Sikorskiego oraz adiutanci por. pilot Czesław Główczyński i por. marynarki Józef Ponikiewski
Grób Czesława Grota-Główczyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Czesław Marian Główczyński (ur. 22 lipca 1913 w Będzinie, zm. 17 grudnia 2000 w Warszawie) − podpułkownik dyplomowany pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, as myśliwski[1].

Życiorys

Urodził się 22 lipca 1913 roku w Będzinie. Szkołę powszechną ukończył w 1927 roku i podjął naukę w gimnazjum w wojewódzkich Kielcach, maturę zdał w 1934 roku. W lecie 1935 roku odbył kurs szybowcowy, a następnie wstąpił do Szkoły Podchorążych Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, po czym w 1936 roku przeniósł się do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie i w końcu października 1938 roku zakończył kurs, uzyskując stopień oficerski podporucznika pilota. Po ukończeniu uczelni wojskowych został skierowany do 6 pułku lotniczego ze Lwowa, gdzie latał na PZL P.7.

W chwili wybuchu kampanii wrześniowej jego 162 eskadra myśliwska była podporządkowana Armii „Łódź”. Główczyński walczył od początku wojny i już 1 września zaliczył uszkodzenie wrogiego Henschela Hs 126, a następnego dnia uzyskał pierwsze zestrzelenie, gdy nad Łodzią zakłócił wyprawę bombową Heinkli He 111 i jednego z nich strącił. Walczył przez cały okres kampanii wrześniowej na samolocie PZL P.11c. Jeszcze tego samego dnia Główczyński razem z innym pilotem zestrzelił niemieckie Bf 110 nad Pabianicami. Po raz kolejny zestrzelenie zanotował 3 września, gdy zniszczył Junkersa Ju 86 (prawdopodobnie był to jednak Dornier Do 17), a 6 września ponownie zestrzelił He 111. 17 września przekroczył na pokładzie swojego samolotu granicę polsko-rumuńską. Został internowany w Dragasani i Turnu Sevarin, zbiegł z obozu i 1 listopada przekroczył granicę jugosłowiańsko-rumuńską, a następnie dotarł do Grecji. 28 listopada odpłynął z Aten statkiem SS Pułaski do Marsylii. Po krótkim szkoleniu trafił do polskiego dywizjonu I/145.

9 czerwca 1940 roku Główczyński, w czasie walki zgrupowań alianckich i niemieckich nad okolicami Paryża, zestrzelił jednego Bf 109 na pewno, a drugiego prawdopodobnie. Walczył na samolocie Caudron CR.714. Jeszcze tego samego dnia zestrzelił prawdopodobnie Dorniera Do 17. 19 czerwca ewakuował się do Wielkiej Brytanii i został skierowany do 302 dywizjonu. 17 sierpnia, w czasie lotu ćwiczeniowego, jego samolot Hawker Hurricane z nieznanych przyczyn zapalił się. Pilot zdołał wylądować i odbiec od maszyny, zanim ta wybuchła. Na skutek wypadku doznał znacznych obrażeń (w tym trwałego częściowego uszkodzenia dłoni i poważnego poparzenia twarzy) i spędził trzy miesiące w szpitalu. Do jednostki wrócił w kwietniu 1941 roku. Kolejnego zestrzelenia dokonał 30 grudnia.

25 stycznia 1942 roku skierowano go do Sztabu Głównego, gdzie pełnił rolę adiutanta z ramienia lotnictwa gen. Władysława Sikorskiego. W locie na Gibraltar nie brał udziału, w katastrofie zginął adiutant z ramienia marynarki, por. Józef Ponikiewski. Po śmierci Sikorskiego został adiutantem gen. Kazimierza Sosnkowskiego. W marcu 1944 roku podjął półroczne studia w Wyższej Szkole Lotniczej w Weston-super-Mare, a następnie trafił do amerykańskiego lotnictwa. Latał na samolotach Republic P-47 Thunderbolt.

Był współzałożycielem Stowarzyszenia Lotników Polskich.

Zmarł 17 grudnia 2000 i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Na liście Bajana zajmuje 31. pozycję z 5 i 1/2 zestrzeleniami pewnymi, 2 uszkodzonymi i 1 prawdopodownie.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. "Lista Bajana", www.polishairforce.pl [dostęp 2017-11-22].

Bibliografia

  • Wojciech Zmyślony: Czesław Główczyński (pol.). s. 1. [dostęp 2012-06-13].
  • Wacław Król, Zarys działań polskiego lotnictwa we Francji 1940, WKiŁ Warszawa 1988

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Poland badge.jpg
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Roundel of Poland (1921–1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
RAF roundel.svg
Royal Air Force Roundel
POL Krzyż Walecznych (1941) 4r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (194) nadany czterokrotnie.
POL Medal Lotniczy 4r BAR.svg
Baretka Medalu Lotniczego (za Wojnę 1939-45) nadanego czterokrotnie.
Czesław Grot-Główczyński grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób Czesława Grota-Główczyńskiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Naramiennik Major lotn.svg
Naramiennik majora Sił Powietrznych RP.
Croix de Guerre 1939-1945 ribbon.svg
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1939-1945 (France)
Glowczynski.jpg
Autor: Tomasz O., Licencja: CC BY-SA 3.0
Major Czesław Główczyński w roku 1988
Roundel of France.svg
Roundel of the French Air Force.
Zofia Leśniowska - córka gen. Sikorskiego adiutanci Główczyński Ponikiewski NAC 18-434-1.jpg
Adiutanci gen. Władysława Sikorskiego por. pilot Czesław Główczyński (z lewej) i por. marynarki Józef Ponikiewski oraz Zofia Leśniowska - córka generała. Archiwum Fotograficzne Czesława Datki. Sygnatura: 18-434-1