Czesław Klarner

Czesław Klarner
	; Czesław Klarner
Data i miejsce urodzenia	7 lutego 1872 ; Płońsk, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	23 czerwca 1957 ; Warszawa, Polska
	Minister skarbu (p.o.)
Okres	od 13 listopada 1925; do 14 listopada 1925
Poprzednik	Władysław Grabski
Następca	Jerzy Zdziechowski
	Minister przemysłu i handlu
Okres	od 16 maja 1925; do 14 listopada 1925
Poprzednik	Józef Kiedroń
Następca	Stanisław Osiecki
	Minister skarbu
Okres	od 8 czerwca 1926; do 30 września 1926
Poprzednik	Gabriel Czechowicz
Następca	Gabriel Czechowicz
	Senator V kadencji (II RP)
Okres	od 13 listopada 1938; do 2 października 1939
	Odznaczenia

Czesław Romuald Klarner ps. Orłowski, Orzeł (ur. 7 lutego 1872 w Płońsku, zm. 23 czerwca 1957 w Warszawie) – polski inżynier technolog, działacz gospodarczy, działacz państwowy II Rzeczypospolitej, dyrektor Departamentu Skarbu Delegatury Rządu na Kraj^[1].

Życiorys

Syn Emiliana i Konstancji z Osmólskich. Ukończył gimnazjum IV w Warszawie (1891), a w 1896 Petersburski Instytut Technologiczny^[2]. Po odzyskaniu niepodległości w latach 1918–1920 kierownik sekcji przemysłowej w Ministerstwie Przemysłu i Handlu. W latach 1920–1924 dyrektor Banku Handlowego w Warszawie. Od stycznia 1924 do maja 1925 wiceminister skarbu w rządzie Władysława Grabskiego, współtwórca programu naprawy sytuacji budżetowej kraju i reformy walutowej Grabskiego. Od maja do listopada 1925 minister przemysłu i handlu w tymże rządzie Władysława Grabskiego.

Po przewrocie majowym (1926) minister skarbu w rządzie Kazimierza Bartla – do września 1926.

Członek Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów „Lewiatan”. W latach 1928–1939 prezes Izby Przemysłowo-Handlowej w Warszawie, w latach 1929–1939 przewodniczący Związku Izb Przemysłowo-Handlowych RP. Wiceprezes i prezes kilku największych przedsiębiorstw metalurgicznych w Polsce. W latach 1938–1939 senator Senatu V kadencji, mianowany przez prezydenta Ignacego Mościckiego.

Po agresji Niemiec i ZSRR na Polskę był członkiem Komitetu Obywatelskiego w czasie obrony Warszawy w 1939 roku^[3]. Był jednym z 12 zakładników^[4] wskazanych Niemcom zgodnie z aktem kapitulacji miasta z 28 września „celem zabezpieczenia przed aktami sabotażu”^[5]. Pozostał w kraju pod okupacją niemiecką. W czasie wojny kierował (do 1944) departamentem skarbu (budżetowym) Delegatury Rządu RP na Kraj.

Po wojnie członek RN Odbudowy Stolicy oraz prezes Stołecznego Komitetu Odbudowy Warszawy.

Od 14 września 1907 był żonaty z Florentyną Jaworowską.

Grób Czesława Klarnera na cmentarzu Powązkowskim

Zmarł 23 czerwca 1957 i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 74-5-15)^[6].

Prace

Czesław Klarner, Polityka mieszkaniowa w Polsce i za granicą (1930),
Czesław Klarner, U podstaw bezrobocia (1935),
Czesław Klarner, Dochód społeczny wsi i miast w Polsce w okresie przesilenia gospodarczego 1929–1936 (1937),
Czesław Klarner, Zarys stosunków społeczno-gospodarczych w Polsce (1949).

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (27 grudnia 1924)^[7]^[8]
Złoty Krzyż Zasługi (31 lipca 1946)^[9]
Order Lwa Białego (Czechosłowacja)

Przypisy

↑ Waldemar Grabowski, Polska Tajna Administracja Cywilna 1940–1945, Warszawa 2003, s. 255.
↑ Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu : (w rocznicę stulecia uczelni), Warszawa , 1933, s. 90.
↑ Wacław Lipiński, Dziennik, Warszawa 1989, s. 167.
↑ Marian Marek Drozdowski: Alarm dla Warszawy. Ludność cywilna w obronie stolicy we wrześniu 1939 r.. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969, s. 303.
↑ Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 15. ISBN 978-83-07-03239-9.
↑ Cmentarz Stare Powązki: KLARNEROWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-23] .
↑ M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 978 „za zasługi, położone dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu reformy walutowej”.
↑ Za współpracę w uzdrowieniu waluty polskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 42 z 20 lutego 1925.
↑ M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 215 „za wybitne zasługi w realizacji Premiowej Pożyczki Odbudowy Kraju 1946 r.”

Bibliografia

Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 339. [dostęp 2021-01-01].
Kto był kim w II Rzeczypospolitej, pod red. prof. Jacka. M. Majchrowskiego, Warszawa 1994, wyd I.

Linki zewnętrzne

http://audiovis.nac.gov.pl/obraz/66028 – Czesław Klarner przemawia na pogrzebie b. ministra przemysłu i handlu Stefana Przanowskiego w lutym 1938.

[1] Waldemar Grabowski, Polska Tajna Administracja Cywilna 1940–1945, Warszawa 2003, s. 255.

[2] Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu : (w rocznicę stulecia uczelni), Warszawa , 1933, s. 90.

[3] Wacław Lipiński, Dziennik, Warszawa 1989, s. 167.

[4] Marian Marek Drozdowski: Alarm dla Warszawy. Ludność cywilna w obronie stolicy we wrześniu 1939 r.. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969, s. 303.

[5] Tomasz Szarota: Okupowanej Warszawy dzień powszedni. Studium historyczne. Warszawa: Czytelnik, 2010, s. 15. ISBN 978-83-07-03239-9.

[6] Cmentarz Stare Powązki: KLARNEROWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-23] .

[7] M.P. z 1924 r. nr 299, poz. 978 „za zasługi, położone dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu reformy walutowej”.

[8] Za współpracę w uzdrowieniu waluty polskiej. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 42 z 20 lutego 1925.

[9] M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 215 „za wybitne zasługi w realizacji Premiowej Pożyczki Odbudowy Kraju 1946 r.”

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

W dniu zaprzysiężenia	Władysław Grabski Karol Bertoni p.o. Ludwik Darowski Józef Kiedroń Zdzisław Ludkiewicz Bolesław Miklaszewski Józef Raczyński p.o. Mieczysław Rybczyński p.o. Władysław Sołtan Kazimierz Sosnkowski Kazimierz Tyszka p.o. Włodzimierz Wyganowski
Późniejsi członkowie rządu	Stanisław Grabski Zygmunt Hübner Stanisław Janicki Czesław Klarner Wiesław Kopczyński Władysław Raczkiewicz Józef Radwan p.o. Cyryl Ratajski Władysław Sikorski Gustaw Simon p.o. Aleksander Skrzyński Franciszek Sokal Stanisław Thugutt Maurycy Zamoyski Jan Zawidzki p.o. Antoni Żychliński

W dniu zaprzysiężenia	Kazimierz Bartel Witold Broniewski Stanisław Jurkiewicz Czesław Klarner Eugeniusz Kwiatkowski Wacław Makowski Józef Mikułowski-Pomorski p.o. Kazimierz Młodzianowski Józef Piłsudski Józef Raczyński p.o. August Zaleski
Późniejsi członkowie rządu	Aleksander Raczyński Paweł Romocki p.o. Witold Staniewicz Antoni Sujkowski

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne