Cziczilaki

Cziczilaki (gruz. ჩიჩილაკი) – tradycyjna gruzińska ozdoba bożonarodzeniowa, przyjmująca kształt iglastego drzewka. Najpowszechniej spotykana jest w zachodnich regionach kraju – Megrelii i Gurii^[1][2].

Wykonanie

Cziczilaki wyrabia się z tyczek z drewna leszczynowego^[1][2] lub orzechowego^[3]. Po przycięciu odpowiedniej gałęzi, drewno suszy się na słońcu lub przy piecu przez kilka dni^[1]. Następnie ostrym nożem struga się ów drewniany słupek w taki sposób, by uzyskać długie, kręcone strużyny, które na jednym z końców wciąż będą przytwierdzone do „pnia”^[1][2]. W zależności od rozmiaru (20 cm – 3 m), wykonanie cziczilaki zajmuje od pół godziny do dwóch dni^[1][2]. Tradycyjnie jest to zajęcie męskie^[1].

Tradycja

Według miejscowej tradycji cziczilaki symbolizuje rajskie drzewo życia^[1]. Współcześnie szczyt „drzewka” ozdabia się drobnymi owocami, jagodami, marzaną, a niekiedy granatami czy jabłkami, co ma symbolizować płodność^[1].

Ozdoba ta związana jest ściśle z okresem Bożego Narodzenia, z uwagi na co w przeddzień przypadającej na 19 stycznia prawosławnej Epifanii cziczilaki pali się^[1][2].

W okresie radzieckim sprzedawanie cziczilaki było zakazane z uwagi na to, iż jego jasne poskręcane strużyny przyniosły ozdobie przydomek „broda Bazylego” (od Bazylego Wielkiego, świętego żyjącego w IV wieku)^[2][3]. W niepodległej Gruzji tradycja związana z cziczilaki zyskała popularność, szczególnie w latach 90., gdy przesiedleńcy z Abchazji i Megrelii przynieśli z sobą cziczilaki do centrum kraju^[1][2].

Obecnie część Gruzinów postrzega cziczilaki jako bardziej swojski i ekologiczny odpowiednik wycinanej z lasu choinki^[2].

Przypisy