Czosnek syberyjski
 | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | czosnek syberyjski |
| Nazwa systematyczna | |
| Allium sibiricum L. Mant. pl. 2:562. 1771 | |
Czosnek syberyjski (Allium sibiricum L.) – gatunek byliny należący do rodziny czosnkowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Traktowany jako odrębny gatunek Allium sibiricum jest gatunkiem alpejsko-arktycznym. Występuje w Skandynawii, północnej Rosji i Syberii, na Alasce i arktycznych obszarach Kanady oraz w górach: Pireneje, Alpy, Karpaty, Góry Dynarskie, Ural, Kaukaz[3]. W Polsce występuje tylko w Sudetach i w Karpatach (w Beskidzie Żywieckim). W Sudetach występuje w Śnieżnych Kotłach i w źródliskowym obszarze doliny Łomniczki, w Beskidzie Żywieckim tylko na kilku stanowiskach w masywie Pilska[3], m.in. na Hali Cudzichowej i Hali Cebulowej.
Morfologia
- Cebula
- Równowąska, cienka, okryta białobrunatnymi pochwami.
- Łodyga
- Do 60 cm wysokości.
- Liście
- Dość grube, dęte, obłe.
- Kwiaty
- Zebrane w kulisty baldach. Działki okwiatu fioletoworóżowe, wąskolancetowate, zaostrzone, długości 10-15 mm. Pręciki bez ząbków, krótsze od działek[4].
Biologia i ekologia
Bylina, geofit. Rośnie na torfowiskach, w źródliskach, traworoślach i ziołoroślach. Kwitnie od czerwca do września. Liczba chromosomów 2n=16.
Zagrożenia i ochrona
Gatunek objęty w Polsce ochroną ścisłą.
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[5]: V (narażony); 2016: EN (zagrożony)[6].
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: VU (ang. vulnerable, narażony)[7].
Systematyka
- Według nowszych ujęć taksonomicznych jest to synonim gatunku Allium schoenoprasum L. Sp. pl. 1:301. 1753[8].
- W systemie Reveala gatunek ujęty w randze odmiany czosnku szczypiorku – Allium schoenoprasum L. var. sibiricum (L.) Hartman. Czosnek syberyjski klasyfikowany był także jako podgatunek czosnku szczypiorkuAllium schoenoprasum L. subsp. sibiricum (L.) Celak. oraz odmiana Allium schoenoprasum L. var. laurentianum Fern[9].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-09] (ang.).
- ↑ a b Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ P. Kwiatkowski 2001. Czosnek syberyjski. s. 422-424. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
- ↑ Crescent Bloom: Allium. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-06-07]. (ang.).
Media użyte na tej stronie
Wild Chives. Family Alliaceae. Drawing.