Czujnik chemiczny
Czujnik chemiczny (sensor chemiczny) – urządzenie służące do przekształcenia płynącej z otoczenia informacji chemicznej na użyteczny sygnał pomiarowy.
Użyteczne parametry czujników chemicznych
- Selektywność - zdolność czujnika do pomiaru stężenia jednej substancji lub jonu podczas gdy inne nie są przez czujnik rozpoznawane
- Czas odpowiedzi - czas po upływie którego czujnik osiąga określoną część odpowiedzi (np. 95%).
- Granica oznaczalności - najmniejsza ilość/stężenie jakie może być oznaczone.
- Czas życia czujnika - minimalny gwarantowany okres poprawnego działania czujnika.
- Stabilność - zdolność czujnika do zachowania parametrów pomiarowych.
Podział czujników chemicznych
- Elektrochemiczny czujnik gazowy - zbudowany z dwóch lub trzech elektrod zanurzonych w roztworze elektrolitu, który może być ciekły, w postaci żelu, lub nasyconym cieczą porowatym ciałem stałym. Naczynie z elektrolitem izolowane jest od otoczenia poprzez przepuszczalną folię polimerową, która jest przepuszczalna dla gazów. Dodatkowo można stosować kapilarną barierę dyfuzyjną.
- Czujnik amperometryczny - analit gazowy wprowadzony do wnętrza czujnika będzie ulegał na powierzchni odpowiednio spolaryzowanej elektrody ulegał reakcji utleniania bądź redukcji. Natężenie generowanego w tej reakcji prądu elektrycznego będzie wówczas proporcjonalne do stężenia analitu.
- Czujnik potencjometryczny - ogniwo elektrochemiczne zbudowane z elektrody wskaźnikowej i elektrody odniesienia umieszczonych w roztworze elektrolitu. Wprowadzony do wnętrza czujnika analit gazowy będzie miał wpływ na wielkość siły elektromotorycznej ogniwa.
Zastosowania
Czujniki chemiczne można wykorzystywać samodzielnie, gdy istnieje potrzeba wykrycia konkretnej substancji chemicznej, bądź w grupach zorganizowanych na przykład w elektroniczny nos, jako analogia biologicznego zmysłu powonienia. Są chętnie stosowane w robotyce w zagadnieniach związanych z nawigacją zapachową.