Czurynga

Czurynga (kostka wirująca) – jeden z najstarszych, prymitywnych instrumentów świata z grupy aeorofonów wolnych. Historia tego instrumentu liczy ponad 25 000 lat, można go odnaleźć u prymitywnych ludów całego świata, np. w Europie (u Lapończyków), w Afryce czy Oceanii.

Czuryngi miały różne kształty i wielkości, jednak najczęściej instrument ten przybiera postać umocowanego na sznurku kawałka drewna (często z naciętą szczeliną) o kształcie zbliżonym do elipsy. Puszczona w ruch obrotowy płytka wiruje, wydając charakterystyczny, huczący dźwięk, utożsamiany często z głosem wiatru. Możliwe jest regulowanie wysokości dźwięku poprzez zmianę szybkości wirowania, bądź zmianę kąta nachylenia ruchu czuryngi. Obecnie czurynga zachowała się jako zabawka dla dzieci.

Często czuryngi były zdobione, przywiązywano do nich również pióra. Przypisywano im znaczenie magiczne i dlatego wykorzystywane były podczas rytuałów płodności.

Bibliografia

• Andrzej Chodkowski (red.): Encyklopedia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 181. ISBN 83-01-11390-1.
• Ruth Midgley (red.), Krzysztof Jakimczak (tłum.), Ryszard Wojnakowski (tłum.): Encyklopedia instrumentów muzycznych świata : 1600 instrumentów muzycznych i 4000 ilustracji. Warszawa: Bellona ; Rytm, 1996, s. 76. ISBN 83-86678-45-3 (Rytm).