Czysta mowa
Czysta mowa – ogólnoświatowa seria zgromadzeń religijnych o charakterze międzynarodowym, zorganizowanych przez Świadków Jehowy. Kongresy rozpoczęły się latem 1990 roku na półkuli północnej, a zakończyły na początku 1991 roku na półkuli południowej. Hasło kongresowe oparto na biblijnym wersecie z Księgi Sofoniasza 3:9, który w Przekładzie Nowego Świata oddano słowami: „Wtedy bowiem dokonam wśród ludów zamiany na czystą mowę, aby wszystkie wzywały imienia Jehowy i służyły mu ramię przy ramieniu”[1].
Celem kongresu było omówienie aspektów „czystej mowy”[a], odpowiedzi na pytanie dlaczego nauczenie się jej i płynne posługiwanie się nią jest niezwykle ważne, oraz jak dzięki niej umacnia się jedność ogólnoświatowej społeczności Świadków Jehowy[2].
Kongresy w Polsce
W Polsce odbyło się 11 czterodniowych kongresów[b][2], w których uczestniczyło 152 460 osób[3], a 4867 zostało ochrzczonych[4][5].
Kongresy odbyły się w dniach:
- od 19 do 22 lipca: w Bydgoszczy (stadion „Zawiszy”), Łodzi (stadion ŁKS „Start”) i Szczecinie (stadion MKS „Pogoń”)
- od 26 do 29 lipca: w Krakowie (stadion „Korony”), Lublinie (stadion RKS „Motor”) i we Wrocławiu („Stadion Olimpijski”)
- od 2 do 5 sierpnia: w Chorzowie („Stadion Śląski”)[6], Gdańsku (stadion „Lechii”, który wcześniej Świadkowie Jehowy wyremontowali)[7][8] i Wałbrzychu (stadion GKS „Górnik”)
- od 9 do 12 sierpnia: w Poznaniu (stadion GKS „Olimpia”) oraz w Warszawie („Stadion Dziesięciolecia”), gdzie program przedstawiano w języku polskim i rosyjskim[9].
Kongres specjalny w Warszawie
Na „Stadionie Dziesięciolecia” w Warszawie odbył się kongres specjalny z udziałem ponad 35 tysięcy delegatów z centralnej Polski i ponad 17 tysięcy ze Związku Radzieckiego (m.in. z Rosji, Ukrainy[10], Łotwy[11], Mołdawii[10] i innych republik radzieckich), a wśród nich grupa niesłyszących, dla których program był tłumaczony na rosyjski język migowy. W programie kongresu uczestniczył Milton George Henschel, członek Ciała Kierowniczego Świadków Jehowy[12][13].
Władze ZSRR oficjalnie zezwoliły im na uczestnictwo w tym kongresie. Kilka dni przed rozpoczęciem kongresu przedstawiciele władz radzieckich zapowiedzieli ograniczenie wyjazdów swych obywateli do Polski. Jednak ich wprowadzenie przesunięto i zaczęły one obowiązywać dopiero po kongresie[14]. Wynajęto specjalne składy pociągów, które przywiozły m.in. rosyjskich współwyznawców[15]. Po raz pierwszy Świadkowie Jehowy ze Związku Radzieckiego wysłuchali całego programu w języku rosyjskim[c]. Delegaci z ZSRR otrzymali broszurę z 73 pieśniami Królestwa w języku rosyjskim. W kongresie uczestniczyło też ponad stu byłych więźniów obozu w Mordwie. Było to ich pierwsze spotkanie po jego opuszczeniu. Byli w nim uwięzieni za prowadzenie działalności religijnej Świadków Jehowy[10][16].
W Trybunie w artykule „Głosiciele Królestwa” Zofia Uszyńska napisała: „Radzieckie służby graniczne przeprowadziły wszystkie autokary na stronę polską bez konieczności czekania na odprawę w kilometrowych kolejkach. Przyjechali przedstawiciele z całego Związku Radzieckiego: z Władywostoku, Chabarowska, Workuty. Niektórzy spędzili cztery, pięć dni w pociągu”.
19 sierpnia 1990 roku w tygodniku The Warsaw Voice Anna Dubrawska w artykule „Świadkowie Jehowy w ZSRR – przed nimi lepsze dni” przeprowadziła wywiady z uczestnikami z ZSRR, a wśród nich z takimi, którzy z powodu swoich przekonań religijnych spędzili po 15 lat w więzieniach i obozach pracy.
Sztandar Młodych opisał przygotowanie stadionu na przyjęcie delegatów: „W czynie społecznym (...) wyznawcy Jehowy wyremontowali ławki, odnowili tunele i szalety, wyczyścili murawę boiska. Na koszty kongresu wykładali z własnych kieszeni. Wszyscy Świadkowie Jehowy przygotowali dla przyjezdnych ok. 22 tys. prywatnych kwater, zadbali o wyżywienie dla obywateli radzieckich, o własną opiekę medyczną”[12].
Kongresy międzynarodowe na świecie
Kongresy międzynarodowe odbyły się w Bangkoku, Berlinie, Buenos Aires, Manili, Tajpej i São Paulo.
Berlin
Pod koniec 1989 roku Ciało Kierownicze Świadków Jehowy zorganizowało przygotowania do kongresu międzynarodowego na „Stadionie Olimpijskim” w Berlinie Zachodnim. Ponieważ decyzja o zorganizowaniu kongresu zapadła stosunkowo późno, Stadion Olimpijski nie był już dostępny w weekend, dlatego kongres trwał od wtorku 24 lipca do piątku 27 lipca 1990 roku. Świadkowie Jehowy na przygotowanie obiektu mieli tylko jeden dzień, a na demontaż kilka godzin. Świadkowie Jehowy z Drezna wyhodowali i ułożyli wokół sceny 16 000 kwiatów. Około 9500 Świadków Jehowy z NRD, którzy 14 marca 1990 roku zostali uznani prawnie, przybyło na kongres 13 wynajętymi pociągami, a inni 200 autokarami. Dla większości wyznawców z NRD był to pierwszy kongres w ich życiu[17][1]. W kongresie uczestniczyli delegaci z 65 krajów, w tym około 30 000 z NRD i 4500 z Polski, dla których przygotowano specjalny program z udziałem członków Ciała Kierowniczego[18]. Program kongresu przedstawiono w języku niemieckim oraz angielskim, z którego skorzystało około 6000 osób, w tym 584 delegatów z Wielkiej Brytanii[19]. Duże grupy delegatów przybyły także z Danii, Hiszpanii, Mozambiku oraz Stanów Zjednoczonych. Liczba obecnych wyniosła 44 532 osoby, a 1018 zostało ochrzczonych[20][21][22][23][24]. Ogólna liczba obecnych na wszystkich 19 kongresach okręgowych zorganizowanych w RFN[d] wyniosła 192 811 osób, a 2588 osób zostało ochrzczonych[25][26].
Beunos Aires
W grudniu 1990 roku na stadionach „River Plate” i „Vélez Sarsfield” w Buenos Aires w Argentynie odbył się następny kongres międzynarodowy. Wśród ponad 67 000 obecnych, było około 6000 delegatów z ponad 20 krajów, m.in. z Japonii[27]. Przemówienia wygłosili członkowie Ciała Kierowniczego – John E. Barr i Lyman Alexander Swingle[28][23].
São Paulo
W grudniu 1990 roku kongres międzynarodowy zorganizowano w São Paulo w Brazylii. Wśród 134 406 obecnych było 2350 delegatów z 14 krajów. Kongres odbył się na stadionach – „Morumbi” (86 186 obecnych) oraz „Pacaembu” (48 220 obecnych). W kongresie brało udział dwóch członków Ciała Kierowniczego – Carey W. Barber i Albert D. Schroeder. Ponadto od września do października w Brazylii odbyło się 110 kongresów okręgowych w 68 miastach. Ogółem na wszystkich kongresach obecnych było 548 517 osób, a 13 448 zostało ochrzczonych[23][29][30][31].
Manila, Tajpej, Bangkok
Na początku roku 1991 odbyły się kolejne międzynarodowe kongresy w Manili na Filipinach, w Tajpej na Tajwanie i Bangkoku w Tajlandii[23][32][33].
Kongresy okręgowe na świecie
Na całym świecie poza serią kongresów międzynarodowych w wielu krajach zorganizowano kongresy okręgowe. Niektóre z nich odbyły się po raz pierwszy w tych krajach, w których Świadkowie Jehowy zostali wówczas prawnie zalegalizowani.
W Rumunii odbyły się pierwsze od ponad 40 lat kongresy. Zorganizowano je w miastach Braszów i Kluż-Napoka. Program przedstawiono w języku rumuńskim i węgierskim. Był to pierwszy od 40 lat kongres, po odzyskaniu w kwietniu 1990 roku prawnej rejestracji przez tamtejszych Świadków Jehowy. Uczestniczyło w nim dwóch członków Ciała Kierowniczego – Milton George Henschel i Theodore Jaracz. Łączna liczba obecnych przekroczyła 36 000 osób, a 1445 zostało ochrzczonych czyli około 8 procent ogółu głosicieli działających wówczas w Rumunii[22][24][13][18][34].
W dniach od 2 do 5 sierpnia 1990 roku odbyły się kongresy na Węgrzech: w Budapeszcie, Peczu, Miszkolcu, i Debreczynie. Wzięło w nich udział 21 568 osób, w tym około 2000 osób posługujących się językiem węgierskim z Rumunii, Czechosłowacji (głównie ze Słowacji) i ZSRR oraz 700 delegatów z Finlandii, a ochrzczono 901 osób[13][3]. Również na Węgrzech był pierwszym kongresem, zorganizowanym po odzyskaniu prawnej rejestracji przez tamtejszych Świadków Jehowy[34][24][18].
Kongres na „Stadionie imienia Evžena Rošickýego” w Pradze odbył się w dniach od 9 do 12 sierpnia 1990 roku. Brało w nim udział 23 876 osób, a 1824 ochrzczono. W programie uczestniczyli dwaj członkowie Ciała Kierowniczego, Milton Henschel i Theodore Jaracz. Ponad 9500 ochotników przez ponad 58 000 godzin sprzątało i malowało stadion, przygotowując go do kongresu[22][3][24][13][18][35].
W czerwcu 1990 roku około 200 Świadków Jehowy z Estonii oficjalnie uczestniczyło w kongresie w Helsinkach w Finlandii. Po raz pierwszy otrzymali oni pełnokolorowe publikacje w języku estońskim[36][18].
W Bułgarii działalność tamtejszych Świadków Jehowy nie została wówczas jeszcze zalegalizowana, dlatego ponad 200 z nich było obecnych wśród 6537 uczestników kongresu, który w dniach 23 do 26 sierpnia 1990 roku odbył się w Salonikach w Grecji. Program przedstawiono w języku greckim i po raz pierwszy w bułgarskim[3][13].
Po raz pierwszy kongresy odbyły się w każdej z sześciu republik Jugosławii. Obszerne sprawozdania o nich przekazały główne media[3][24].
Po trwającym od kwietnia 1976 roku do stycznia 1990 roku zakazie działalności, w odzyskanych w lipcu i wyremontowanych przez ochotników obiektach Biura Oddziału w Porto-Novo w Beninie, w sierpniu 1990 roku odbył się kongres z udziałem około 2000 osób[37].
Na kongresach w Holandii ogłoszono wydanie Pisma Świętego w Przekładzie Nowego Świata w języku niderlandzkim (wydanie z roku 1990).
W Ekwadorze w kongresach uczestniczyło 40 799 osób, w tym 18 069 tamtejszych głosicieli[38]. Natomiast w Haiti w kongresach brało udział 13 236 osób, a 396 ochrzczono. Najwyższa liczba głosicieli w Haiti wynosiła wówczas 6427[38].
Po wieloletnim zakazie działalności Świadkowie Jehowy w Mozambiku uczestniczyli w kongresie, który odbył się na „Stadionie Costa do Sol” w Maputo. Udział w nim wzięło około 6000 osób. Program przedstawiono w języku portugalskim i w języku tsonga. Ogółem w trzech kongresach w tym kraju wzięło udział 13 971 osób, a 357 ochrzczono[39][40].
Na kongresie w Auckland w Nowej Zelandii po raz pierwszy przedstawiono program w języku samoańskim, z którego skorzystały 503 osoby[41].
W kongresie, który odbył się w grudniu 1990 roku w teatrze miejskim w Porto Grande na wyspie São Vicente w Republice Zielonego Przylądka, uczestniczyli także delegaci z wysp Santo Antão i São Nicolau. Liczba obecnych wyniosła 756, a 24 osoby zostały ochrzczone. Na kongres w Prai przybyli delegaci z wyspy Santiago i z wysp Sal i Fogo, liczba obecnych wyniosła 472 osoby. Były to pierwsze kongresy po zalegalizowaniu działalności tamtejszych Świadków Jehowy 30 listopada 1990 roku[42].
W lipcu 1990 roku w kongresie w Gujanie Francuskiej wzięło udział 1479 osób – w tym 660 tamtejszych głosicieli, a 41 zostało ochrzczonych[43].
Na Gwadelupie w czterech kongresach uczestniczyło 13 021 osób, a 259 ochrzczono. Liczba tamtejszych głosicieli wynosiła wówczas 6233[43].
W lipcu 1990 roku w kongresach na Alasce uczestniczyło 2929 osób, a 50 zostało ochrzczonych[43].
We wrześniu 1990 roku w kongresie na wyspie Reunion uczestniczyło 3591 osób, w tym 1854 głosicieli, a 114 z nich ochrzczono[44].
Po raz pierwszy od dziewięciu lat Świadkowie Jehowy w Nikaragui zgromadzili się na stadionie w Managui. W kongresie wzięły udział 11 404 osoby, a 283 ochrzczono[45].
Pomimo działań wojennych, w listopadzie 1990 roku kongres odbył się w Libanie, uczestniczyły w nim 3794 osoby, a 111 ochrzczono[46][47].
Z udziałem 600 Świadków Jehowy pochodzenia arabskiego i żydowskiego kongres odbył się w Hajfie w Izraelu[48].
Jesienią 1991 roku na zebraniach zborowych został przedstawiony specjalny program „Szczęśliwy lud wysławia Jehowę na zgromadzeniach w Europie Wschodniej”. Był on ilustrowany przezroczami ukazującymi najważniejsze wydarzenia z kongresów pod hasłem „Czysta mowa” z 1990 roku w Europie Wschodniej[49].
Publikacje wydane z okazji kongresu
- Jak krew może ocalić twoje życie? (broszura)[50]
- Kto nam pomoże rozwiązać nasze problemy? (broszura, po polsku brak)[51]
- Człowiek poszukuje Boga (książka, po polsku w 1994)[52]
- „Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne” (wyd. zrewid.; książka)[53]
Niektóre punkty programu
- Dramaty (przedstawienia):
- Gorliwe spełnianie woli Bożej[54]
- Stawiajmy czoło podstępnym działaniom Diabła
- Wykład publiczny:
- Bądźcie zjednoczeni czystą mową
Uwagi
- ↑ Świadkowie Jehowy uważają, że „czysta mowa” to prawda o Jehowie Bogu i Jego zamierzeniu objawiona w Biblii (źródło).
- ↑ W czwartek program rozpoczął się o godzinie 13:30, a w piątek, sobotę i niedzielę o 9:30. Program zakończył się w czwartek, piątek i sobotę o godzinie 17:10, a w niedzielę o godzinie 16:00.
- ↑ W kongresach zorganizowanych w Polsce w roku 1985 pod hasłem „Lud zachowujący prawość” oraz w roku 1989 pod hasłem „Prawdziwa pobożność” delegaci z ZSRR mogli skorzystać z części programu w języku rosyjskim.
- ↑ W Niemczech odbyło się 19 kongresów w Berlinie, Bochum, Dortmundzie, Gelsenkirchen, Hamburgu, Hanowerze, Kaiserslautern, Kolonii, Mannheim, Meckenheim, Möllbergen, Monachium, Norymberdze, Reutlingen, Saarbrücken, Stuttgarcie. Program przedstawiono w języku niemieckim, angielskim, francuskim, greckim, chorwackim, hiszpańskim, serbskim, tureckim, włoskim oraz niemieckim języku migowym.
Przypisy
- ↑ a b Watchtower, Czysta mowa jednoczy wielką rzeszę czcicieli Boga, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 stycznia 1991, s. 24, 25 .
- ↑ a b Watchtower, Przyjdź na zgromadzenie okręgowe „Czysta mowa”, „Nasza Służba Królestwa”, czerwiec 1990, s. 5–9 .
- ↑ a b c d e Watchtower, „Bóg dawał wzrost”, „Nasza Służba Królestwa”, kwiecień 1991, s. 4–9 .
- ↑ Watchtower, Sprawozdanie ze służby polowej w Polsce, „Nasza Służba Królestwa”, październik 1990, s. 2 .
- ↑ Watchtower, Sprawozdanie ze służby polowej w Polsce, „Nasza Służba Królestwa”, listopad 1990, s. 4 .
- ↑ Stadion Śląski (ok. 1990), pastsilesia.pl, 6 sierpnia 2012 [dostęp 2021-05-19] .
- ↑ Zgromadzenie Świadków Jehowy, „Głos Pomorza”, 2 sierpnia 1990, s. 2 .
- ↑ Maciej Słomiński , Pierwszy polski lot do „Małej Moskwy”. Piłkarze w bazie Armij Radzieckiej, sport.interia.pl, 27 sierpnia 2022 .
- ↑ Watchtower, Ogłoszenia, „Nasza Służba Królestwa”, kwiecień 1990, s. 5 .
- ↑ a b c Rocznik Świadków Jehowy 2002, Watchtower, s. 232, 233 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2007, Watchtower, s. 201, 202 .
- ↑ a b Watchtower, „Świadkowie Jehowy w ZSRR – przed nimi lepsze dni”, „Przebudźcie się!”, 8 lutego 1991, s. 22, 23 .
*Czysta mowa i Świadkowie Jehowy, „Gazeta Wyborcza”, 13 sierpnia 1990, s. 2 .
*Świadkowie Jehowy w Warszawie, „Gazeta Wyborcza”, 9 sierpnia 1990, s. 2 . - ↑ a b c d e 1991 Yearbook of Jehovah's Witnesses, New York: Watchtower, 1991, s. 23, 24, 52, 53 (ang.).
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1994, Watchtower, s. 248 .
- ↑ Watchtower, Ponad 40 lat pod komunistycznym zakazem, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 marca 1999, s. 29 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2008, Watchtower, s. 124, 125 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1999, Watchtower, s. 118, 121–125 .
- ↑ a b c d e Watchtower, Ciało Kierownicze dba o jedność — część 2, jw.org, 2022 [dostęp 2022-09-20] .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2000, Watchtower, s. 133 .
- ↑ Watchtower, Służenie Jehowie z radością, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 stycznia 1991, s. 10, 11 .
- ↑ Watchtower, Czysta mowa jednoczy wielką rzeszę czcicieli Boga, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 stycznia 1991, s. 24, 25 .
- ↑ a b c Watchtower, Świadkowie Jehowy w Europie Wschodniej, „Przebudźcie się!”, 8 lutego 1991, s. 8–13 .
- ↑ a b c d Zgromadzenia — dowód, że jesteśmy braćmi, [w:] Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego [online], Watchtower, s. 280 .
- ↑ a b c d e Dawanie świadectwa aż po krańce ziemi — część 5, [w:] Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego [online], Watchtower, s. 505–507 .
*1991 Yearbook of Jehovah's Witnesses, New York: Watchtower, 1991, s. 18–24 (ang.). - ↑ Watchtower, Wiadomości teokratyczne, „Nasza Służba Królestwa”, październik 1990, s. 5 .
- ↑ 1990 - Kongreßorte: Kongreß: Reine Sprache (Orte) [dostęp 2020-04-21] (niem.).
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1998, Watchtower, s. 157 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2001, Watchtower, s. 207 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1997, Watchtower, s. 185 .
- ↑ Dawanie świadectwa aż po krańce ziemi — część 5, [w:] Świadkowie Jehowy – głosiciele Królestwa Bożego [online], Watchtower, s. 502 .
- ↑ 1992 Yearbook of Jehovah's Witnesses, New York: Watchtower, 1992, s. 19 (ang.).
- ↑ Watchtower, Bój się Jehowy i wychwalaj Jego święte imię, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 stycznia 1992, s. 18 .
- ↑ 1991 Yearbook of Jehovah's Witnesses, Watchtower, s. 187–189 (ang.).
- ↑ a b Rocznik Świadków Jehowy 2006, Watchtower, s. 154 .
*Watchtower, Nasza historia, jw2017.org, 1 października 2016 [dostęp 2017-10-01] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-03] . - ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2000, Watchtower, s. 214 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 2011, Watchtower, s. 230, 231 .
- ↑ Rocznik Świadków Jehowy 1997, Watchtower, s. 117 .
- ↑ a b Watchtower, Wiadomości teokratyczne, „Nasza Służba Królestwa”, styczeń 1991, s. 4 .
- ↑ Watchtower, Obserwujemy świat, „Przebudźcie się!”, 8 czerwca 1991, s. 28 .
- ↑ Watchtower, Obserwujemy świat, „Przebudźcie się!”, 8 lipca 1991, s. 28 .
- ↑ Watchtower, Ogłaszanie dobrej nowiny w nowozelandzkim „mieście Polinezyjczyków”, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 marca 1991, s. 28 .
- ↑ Watchtower, „Woda życia” tryska na wyspach Zielonego Przylądka, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 marca 1992, s. 26 .
- ↑ a b c Watchtower, Wiadomości teokratyczne, „Nasza Służba Królestwa”, grudzień 1990, s. 8 .
- ↑ Watchtower, Wiadomości teokratyczne, „Nasza Służba Królestwa”, luty 1991, s. 6 .
- ↑ Watchtower, Wiadomości teokratyczne, „Nasza Służba Królestwa”, czerwiec 1991, s. 11 .
- ↑ Watchtower, Wiadomości teokratyczne, „Nasza Służba Królestwa”, kwiecień 1991, s. 9 .
- ↑ Watchtower, Radosna wytrwałość na Bliskim Wschodzie, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 1 stycznia 1991, s. 25–29 .
- ↑ Watchtower, Świat bez wojen już bliski!, „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy”, 15 stycznia 1994, s. 6 .
- ↑ Watchtower, Ogłoszenia, „Nasza Służba Królestwa”, wrzesień 1991, s. 6 .
- ↑ Watchtower, Jak krew może ocalić twoje życie?, jw.org [dostęp 2015-05-27] .
- ↑ Watchtower, Our Problems—Who Will Help Us Solve Them?, jw.org [dostęp 2021-05-07] (ang.).
- ↑ Watchtower, Człowiek poszukuje Boga, jw.org .
- ↑ Watchtower, „Całe Pismo jest natchnione przez Boga i pożyteczne”, jw.org .
- ↑ Watchtower, Gorliwe spełnianie woli Bożej, jw.org .