Czystek wawrzynolistny

Czystek wawrzynolistny, czystek laurolistny (Cistus laurifolius L.) – gatunek roślin należący do rodziny czystkowatych (posłonkowatych) (Cistaceae). Rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego w państwach: Maroko, Turcja, Hiszpania, Portugalia, Francja, Grecja, Włochy^[4]. Rośnie w miejscach suchych, skalistych, w makii i garigu. Kwitnie od maja do lipca^[5].

Morfologia

Pokrój: Krzew o pędach prosto wznoszących się, osiągający do 1,5 m wysokości^[5].
Liście: Pojedyncze, naprzeciwległe, ogonkowe, osiągają do 8 cm długości i mają kształt od owalnego do lancetowatego. Z wierzchu są ciemnozielone i nagie, a od spodu gęsto, biało owłosione. Poza wiązką centralną, wyraźna jest dolna para wiązek bocznych, stąd liście wyglądają na trójżyłkowe^[5].
Kwiaty: Wyrastają w wierzchotkach przypominających baldach. Osiągają do 6 cm średnicy. Okazałych, białych płatków jest 5, działek kielicha 3. Pręciki są bardzo liczne. Słupek z bardzo krótką szyjką^[5].
Owoce: Drewniejące torebki^[5].

Roślina lecznicza, surowcem są suszone liście. W tradycyjnej medycynie ludowej krajów w basenie Morza Śródziemnego czystek wawrzynolistny był używany w leczeniu zaburzeń układu pokarmowego, choroby wrzodowej, chorób reumatycznych, schorzeń układu oddechowego, stanów zapalnych skóry i cukrzycy^[6].
Otrzymuje się z niego ladanum. W biblijnej Księdze Rodzaju cytowane jest hebrajskie słowo lōţ, tłumaczone później na ladanum, a w Biblii Tysiąclecia jako żywica. Zdaniem F. N. Heppera opisane w Biblii ladanum otrzymywano z czystka wawrzynolistnego, jest to jednak zdanie odosobnione, pozostali badacze roślin biblijnych uważają, że były to czystek szary i czystek kreteński^[7].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-11] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
↑ Taxon: Cistus laurifolius L.. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2014-11-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Marjorie Blamey, Christopher Grey-Wilson: Wild flowers of the Mediterranean. London: A & C Black, 2008, s. 142. ISBN 0-7136-7015-0.
↑ Dr H. Różański. Rozmyślania nad czystkiem. [dostęp 2014-11-25].
↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.