Dąb Kosynier

Dąb Kosynier
POL Pomnik Przyrody.svg pomnik przyrody ustanowiony w 1990 roku
Ilustracja
Państwo Polska
Nazwa systematycznaQuercus robur
Obwód480 cm
Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dąb Kosynier”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dąb Kosynier”
Ziemia51°48′17,70″N 19°26′56,38″E/51,804917 19,448994

Dąb Kosynier – pomnikowy dąb szypułkowy, rosnący w Łodzi, we wschodniej części parku im. Adama Mickiewicza[1][2].

Charakterystyka

To drzewo o pojedynczym pniu, z wysoko położoną koroną. Obwód w latach 2013-2014 wynosił 480 cm[1][2], natomiast wysokość – 29 metrów[3]. Widoczne są liczne ślady po oderwanych konarach, a u podnóża dębu także dwie dziuple, zabezpieczone kratami. Wiek drzewa ocenia się szacunkowo na około 300 lat[4].

Historia

Dąb zawdzięcza swą nazwę wydarzeniom z II połowy XIX wieku. W czasie powstania styczniowego, pod jego konarami zebrali się mieszkańcy, którym dawano broń i zagrzewano ich do walki. Wydarzenia te opisano w „Głosie Robotniczym”, w wydaniu z 9 marca 1960 roku[4]:

(…) drzewa, jak ludzie, mają swoje imiona – w parku Mickiewicza, na Julianowie, rośnie do dzisiaj dąb, zwany kosynierem, pod jego konarem w dniu 31.01.1863 r. Józef Tampicki, stary garibaldczyk, wręczył robotnikom łódzkim kosy i myśliwskie strzelby skałkowe, a łódzkie kobiety przekazały im sztandar z orłem z napisem <<całość, wolność, niepodległość>> (…)

Kosynier był wymieniany w licznych publikacjach, między innymi w opracowaniu Parki Łodzi:Praca zbiorowa z 1961 roku, autorstwa profesora UŁ, Jakuba Mowszowicza. Wzmiankę na temat dębu (fotografia i obwód – 478 cm) podano też w publikacji Pomniki przyrody województwa łódzkiego z 2010 roku, autorstwa Ireneusza Burzyńskiego, Grażyny Ojrzyńskiej i Piotra Wypycha. Pomiary (480 cm obwodu) i fotografię zamieszczono również w albumie Polskie Drzewa z 2014 roku, autorstwa Krzysztofa Borkowskiego.

Ochrona i lokalizacja

Dąb jest pomnikiem przyrody od 1990 roku, zgodnie z rozporządzeniem prezydenta Łodzi. Obecną podstawę prawną ochrony drzewa stanowi uchwała Rady Miejskiej z 2015 roku[2].

Kosynier był kilkakrotnie podpalany. Ostatni pożar z 2002 roku spowodował znaczne szkody, wydawało się, że dąb zamarł, jednakże drzewo odżyło. Wcześniej, aby ratować pomnik przyrody, między innymi wysypano specjalny żwir, odprowadzający nadmiar wilgoci. Sporą dziuplę u podnóża pnia zatkano metalową bramką, a suche konary podcięto[4].

Drzewo rośnie w południowo – wschodniej części parku im. Adama Mickiewicza (parku Julianowskim) w Łodzi[3].

Zobacz też

Dąb Fabrykant

Przypisy

  1. ↑ a b Krzysztof Borkowski. Polskie drzewa. DALPO. s.135
  2. ↑ a b c Rejestr Form Ochrony Przyrody województwa łódzkiego. W: RDOŚ Łódź [on-line]. [dostęp 2016-01-24].
  3. ↑ a b Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych (RPDP): Dąb Kosynier – pomiary i fotografie (pol.). [dostęp 2016-01-24].
  4. ↑ a b c Dąb zamknięty na kłódkę. „Dziennik Łódzki”, s. 17, 25 maja 2004. Łódź. 

Bibliografia

  • Krzysztof Borkowski: Polskie drzewa. Poznań: DALPO, 2014. ISBN 978-83-61766-08-7.
  • Ireneusz Burzyński: Pomniki przyrody Województwa Łódzkiego: wczoraj, dziś, jutro. Piotrkowskie Stowarzyszenie Rozwoju, Promocji i Integracji Europejskiej „EURO-CENTRUM”, 2010. ISBN 978-83-62174-06-5.
  • Jakub Mowszowicz: Parki Łodzi: Praca zbiorowa. Łódź: PWN, 1962.

Media użyte na tej stronie

Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Oak Kosynier trunk.JPG
Autor: Buforowy23, Licencja: CC BY 3.0
Dąb szypułkowy Kosynier, zima 2016.
POL Pomnik Przyrody.svg
WZÓR TABLICY INFORMUJĄCEJ O NAZWIE POMNIKA PRZYRODY BĘDĄCEGO POJEDYNCZYM TWOREM PRZYRODY ŻYWEJ LUB NIEOŻYWIONEJ (Dziennik Ustaw z 21 grudnia 2004 Nr 268 poz. 2665)