Dąb Pamięci

Uroczystość posadzenia Dębu Pamięci 18 września 2012 roku w Karwinie dla uhonorowania Tomasza Piskorskiego, który zginął w Charkowie. Dąb sadzą Tomasz Chlebowski (po lewej), wnuk Tomasza Piskorskiego i Waldemar Miśko, burmistrz Karlina

Dąb Pamięci (l.mn. „Dęby Pamięci”) – dąb jako symbol „żywego pomnika” według zasady, że każdy posadzony Dąb Pamięci upamiętnia jedno nazwisko, czyli konkretną osobę, która została zamordowana na rozkaz Stalina w Katyniu, Miednoje, Twerze lub Charkowie przez NKWD. Mordu dokonano na 21 857 polskich obywatelach – jeńcach wojennych: oficerach Wojska Polskiego, oficerach i podoficerach KOP, Policji Państwowej, Straży Granicznej i Więziennej osadzonych w specjalnych obozach jenieckich NKWD w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie[1].

Idea Dębów Pamięci

Od 2008 r. Dęby Pamięci sadzono pomordowanym w ramach apelu o. Józefa Jońca SChP, prezesa Stowarzyszenia Parafiada im. św. Józefa Kalasancjusza realizującego społeczny program „Katyń… ocalić od zapomnienia” – pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego[2]. Idea sadzenia Dębów Pamięci zakłada cel społeczno-edukacyjny poprzez integrację środowisk szkolnych, społeczności lokalnych, w tym do podjęcia wspólnych działań na rzecz wychowania młodzieży w poczuciu przynależności do narodu i państwa.

Dąb Pamięci posadzony w ramach ogólnopolskiej akcji „Katyń… ocalić od zapomnienia”, wraz z kamieniem i tabliczką, upamiętniający Aleksandra Ślączkę w Sanoku
Wspólna tablica ofiar 1940 i 2010 r. przy Wojskowej Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej na Oksywiu
Dąb Pamięci na Oksywiu
Dąb Pamięci (tablica) w Trzebini

Dęby Pamięci poświęcone ofiarom zbrodni radzieckich

Dęby Pamięci w Polsce

Dęby Pamięci za granicą

Dęby Pamięci po katastrofie w Smoleńsku

Pomnik przy „Alei Ofiar Katastrofy Smoleńskiej” w Licheniu Starym

Po katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku posadzono Dęby Pamięci upamiętniające jej ofiary. Stanowią wspólny pomnik z ofiarami z 1940 r., np. na Oksywiu, albo oddzielny, np. koło pomnika Lecha Kaczyńskiego w Skórczu. Przykładowe Dęby Pamięci posadzone po katastrofie:

Certyfikat Dębu Pamięci

Uroczysty dokument stwierdzający, że został posadzony „Dąb Pamięci” dla uhonorowania pamięci (Pana, stopień, ranga) osoby (imię i nazwisko oraz imię ojca), datę i miejsce urodzenia, sposób i miejsce zabójstwa oraz dane o Partnerze Programu (województwo, powiat, gmina oraz diecezję, dekanat, parafię) ponadto zawiera miejsce i datę wystawienia. Certyfikat w imieniu Komitetu Organizacyjnego Programu „Katyń… ocalić od zapomnienia” podpisuje prezes Stowarzyszenia Parafiada. Każdy wystawiony Certyfikat posiada swój kolejny numer oraz informację o Organizatorach programu, Patronie honorowym i medialnym.

Tabliczka do Dębu Pamięci

Tabliczka upamiętniająca Bohatera zawiera dane, komu on jest poświęcony (minimum dane osoby, która została zamordowana w Katyniu, Charkowie, Twerze lub innym miejscu) oraz logo i nazwę programu „Katyń… ocalić od zapomnienia”. Stowarzyszenie Parafiada pozostawia partnerowi programu pełną swobodę w zakresie zamieszczenia na tabliczce ew. dodatkowych informacji oraz wyboru kroju liter, kolorystyki, materiału, wielkości tablicy i innych elementów[69].

Dęby upamiętniające inne osoby lub wydarzenia

Galeria zdjęć

Zobacz też

Przypisy

  1. Lista katyńska. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2011-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-14)]. (pol.).
  2. Program „Katyń… ocalić od zapomnienia”. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2011-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-18)]. (pol.).
  3. Odsłonięcie pamiątkowej tablicy na terenie Zespołu Szkół nr.1 w Lublinie. 12 kwietnia 2016. [dostęp 2016-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 kwietnia 2016)].
  4. Relacja TVP Lublin. lublin.tv.pl, 12 kwietnia 2016.
  5. Dąb pamięci – Uroczystości przy szkole. lublin.gosc.pl, 12 kwietnia 2016.
  6. por. http://www.olsztyn24.com/news/9395-deby-pamieci-posadzone-w-parku-kusociskiego.html – kpt. Nawrocki w 2007 roku otrzymał pośmiertnie awans do stopnia majora
  7. Tarnów - Aleja Dębów Katyńskich. [dostęp 2017-09-20].
  8. Gmina Ostrów Mazowiecka - Strona główna, gminaostrowmaz.home.pl [dostęp 2017-11-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-04-16] (pol.).
  9. Katyń 1940-2010 upamiętniono przy drodze KN2. mojabochnia.pl, 13 kwietnia 2010. [dostęp 2014-04-27].
  10. Historia zatoczyła okrutne koło. dziennikpolski24.pl, 3 kwietnia 2014. [dostęp 2014-04-27].
  11. Uroczystości Katyńskie. rymanow.pl, 6 marca 2014. [dostęp 2014-03-08].
  12. UROCZYSTOŚĆ SADZENIA DĘBÓW KATYŃSKICH. spfalejowka.szkolnastrona.pl. [dostęp 2014-01-14].
  13. http://www.gk24.pl/wiadomosci/kolobrzeg/art/4625727,musza-wiedziec-ze-my-pamietamy-w-75-rocznice-agresji-sowieckiej-na-polske-wideo,id,t.html "Głos Koszaliński" z 19.09.2014
  14. Jarosław Wojciechowicz: Uroczystości patriotyczne w Sejnach. um.sejny.pl. [dostęp 2018-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-01)].
  15. Trzebinia: Katyńskie dęby pamięci. insilesia.pl. [dostęp 2015-02-12].
  16. Dąb Pamięci - „Katyń... ocalić od zapomnienia”. Oficjalny Portal Miasta Szczecin, 2010-10-08. [dostęp 2016-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-28)].
  17. Katyńskie dęby w: Verbum, Miesięcznik parafii Wniebowzięcia NMP w Zagórzu, nr 5(75) z 2010 s.4
  18. KATYŃ… OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA. W Zagórzu zostaną posadzone Dęby Pamięci. podkarpacie24.pl, 14 kwietnia 2010. [dostęp 2014-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (8 stycznia 2014)].
  19. Katyń... ocalić od zapomnienia. andrzejewski.siedlce.pl. [dostęp 2015-08-06].
  20. ŚWIĘTO SZKOŁY POŁACZONE Z UROCZYSTOŚCIĄ "KATYŃ... OCALIĆ OD ZAPOMNIENIA" - Szkoła Podstawowa im. ks. Józefa Londzina w Zabrzegu, zs.zabrzeg.pl [dostęp 2019-02-25] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-23] (pol.).
  21. Dąb Pamięci dla ofiar Katynia. insilesia.pl, 20 września 2009. [dostęp 2014-10-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 października 2014)].
  22. Karol Delong, nekropole.info [dostęp 2019-02-25] (łot.).
  23. a b Dęby PamięciAlbum 1, rzeczniow.net [dostęp 2016-12-21].
  24. Biłgorajska szkoła uczciła ofiarę Katynia (FOTO, VIDEO). [dostęp 2022-09-16].
  25. Biłgoraj: Posadzili dęba pamięci biłgorajanina. [dostęp 2022-09-16].
  26. Pierwsze Dęby Pamięci w Kanadzie. pava-swap.org. [dostęp 2015-01-15].
  27. Krystyna Sroczyńska: Dęby Pamięci w Parku im. I.Paderewskiego. kpk-toronto.org. [dostęp 2019-04-18].
  28. Park Jedności przypomni o tragedii Narodu Polskiego. kurierwilenski.lt, 2010-05-04. [dostęp 2010-10-04]. (pol.).
  29. Relacja z posadzenia 96 Dębów Pamięci w Winnipeg. klubygp.pl. [dostęp 2010-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-15)]. (pol.).
  30. Płock: otwarcie Płockiego Parku Pamięci „Katyń – Smoleńsk 2010”. ekai.pl, 2011-10-08. [dostęp 2011-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-26)]. (pol.).
  31. „Dęby pamięci” dla ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. bbn.gov.pl. [dostęp 2011-07-24]. (pol.).
  32. Posadzili 96 dębów. ezaglebie.pl, 2010-05-10. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  33. Grzybów: 96 dębów pamięci. ekai.pl, 2010-05-29. [dostęp 2010-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. (pol.).
  34. 96 Dębów Pamięci w Parku Katyńskim w Byszowie. radio.kielce.pl, 2010-04-19. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  35. Janki k. Hrubieszowa: Dęby będą rosły, by przypominać Katyń i Smoleńsk. dziennikwschodni.pl, 2010-04-23. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  36. RDLP w Krakowie: Posadzono 96 Dębów Smoleńskich. lasy.gov.pl, 2010-04-19. [dostęp 2010-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-31)]. (pol.).
  37. Posadzili 96 dębów. wojnicz.pl, 2010-04-29. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
  38. Drzewa ku czci ofiar spod Smoleńska. radiozet.pl, 2010-04-24. [dostęp 2010-10-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-27)]. (pol.).
  39. Park w Tryńczy nosi imię Prezydenta Lecha Kaczyńskiego. nowiny24.pl, 2010-05-03. [dostęp 2010-10-01]. (pol.).
  40. Dęby Pamięci. pniewy.lasypanstwowe.poznan.pl, 2010-05-03. [dostęp 2010-11-26]. (pol.).
  41. W Licheniu uczczona zostanie pamięć ofiar katastrofy smoleńskiej. ekai.pl, 2012-04-09. [dostęp 2012-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (pol.).
  42. Olsztyn: chuligani zniszczyli dęby pamięci. radio.bialystok.pl, 2010-05-22. [dostęp 2010-09-26]. (pol.).
  43. Aleja Dębów Katyńskich. babice-stare.waw.pl. [dostęp 2011-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-20)]. (pol.).
  44. Uroczystości 70 – tej rocznicy Zbrodni Katyńskiej w Starych Babicach. 3brop.sp.mil.pl. [dostęp 2010-07-19]. (pol.).
  45. Białystok: posadzono dęby pamięci ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. ekai.pl, 2010-04-12. [dostęp 2010-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-18)]. (pol.).
  46. Pamięci ofiarom Katynia i tragedii pod Smoleńskiem. cgk.czestochowa.pl, 2010-04-13. [dostęp 2010-10-03]. (pol.).
  47. Kraków: Dęby Pamięci dla ofiar Smoleńska i Katynia. krakow.naszemiasto.pl, 2010-04-26. [dostęp 2010-07-19]. (pol.).
  48. Dąb Pamięci ofiar katastrofy. wroclaw24.net, 2010-04-13. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  49. Posadzenie dębu pamięci i odsłonięcie tablicy pamiątkowej. muzeum.chrzanow.pl. [dostęp 2010-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-21)]. (pol.).
  50. Posadzono dęby katyńskie. radio.lublin.pl, 2010-10-03. [dostęp 2010-10-04]. (pol.).
  51. Obchody 70-tej rocznicy zbrodni katyńskiej w Terespolu. terespol.pl, 2010-04-22. [dostęp 2010-10-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  52. Marsz Milczenia i Dąb Pamięci. kolbuszowa.pl, 2016-05-20. [dostęp 2010-11-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-10)]. (pol.).
  53. Szyrwinty upamiętniły ofiary tragedii pod Smoleńskiem. kurierwilenski.lt, 2010-05-10. [dostęp 2010-07-18]. (pol.).
  54. Pierwszy Dąb Pamięci prezydenta Lecha Kaczyńskiego. gazeta.pl, 2010-04-12. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  55. Dąb pamięci zapamięta. gazeta.pl, 2010-04-13. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  56. Katyńskie Dęby. romer.region-rabka.pl. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  57. Mamy w Mławie Dąb Pamięci Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. kuriermlawski.wm.pl, 2010-04-13. [dostęp 2010-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-04)]. (pol.).
  58. Zambrów: obok liceum zostanie posadzony dąb Lecha Kaczyńskiego. radiobialystok.pl, 2010-04-12. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  59. Dąb Pamięci i przemówienie prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Kałkowie. echodnia.pl, 2010-04-14. [dostęp 2010-07-15]. (pol.). koło Starachowic
  60. Smoleński epilog. polska-zbrojna.pl, 2010-05-10. [dostęp 2010-07-15]. (pol.).
  61. W Będzinie posadzili trzy dęby upamiętniające ofiary tragedii pod Smoleńskiem. mmsilesia.pl, 2010-04-13. [dostęp 2010-07-19]. (pol.).
  62. Obchody 70. rocznicy Zbrodni Katyńskiej. to.com.pl, 2010-04-26. [dostęp 2010-12-27].
  63. Mirotki uczciły swojego bohatera. kociewiacy.pl, 2010-05-03. [dostęp 2010-07-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  64. Dęby ku pamięci ofiar Katynia i Smoleńska. wspolczesna.pl, 2010-09-20. [dostęp 2010-10-03]. (pol.).
  65. Warszawa-Wesoła: Posadzenie dębów pamięci w ramach akcji „Katyń. Ocalić od zapomnienia”. ordynariat.wp.mil.pl, 2010-10-02. [dostęp 2010-10-19]. (pol.).
  66. 10-lecie niezwykłej uczelni. portalpomorza.pl, 2010-10-19. [dostęp 2010-10-17]. (pol.).
  67. Odsłonięcie pomnika. wp.mil.pl, 2010-09-08. [dostęp 2010-10-03].
  68. NATO Air Commander Ramstein Unveils Memorial for Late Polish Air Chief. airn.nato.int, 2010-09-08. [dostęp 2010-10-03]. (ang.).
  69. Program „Katyń… ocalić od zapomnienia” Tabliczka do Dębu. katyn-pamietam.pl. [dostęp 2011-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-13)]. (pol.).
  70. Stowarzyszenie Czas Przestrzeń Tożsamość: XII.Drzewka Pamięci. [w:] Newsletter > Najważniejsze wydarzenia [on-line]. Miasto Szczecin, 25 października 2018. [dostęp 2018-10-25].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Oksywie Deby Pamięci tablica.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY 3.0
Deby Pamięci przy Wojskowej Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej na Oksywiu
Twierdza Osowiec. Pomnik Szpaler.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY 3.0
Szpaler nowo posadzonych Dębów Pamięci wzdłuż torów kolejowych
Memory Oaks in Trzebinia 2015 I .JPG
Autor: ZWGallery, Licencja: CC BY 3.0
Dęby Pamięci w Trzebinia, 2015.
Dab Pamieci przy pomnik Lecha Kaczynskiego w Skorczu.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY 3.0
Pomnik Lecha Kaczyńskiego w Skórczu
Pomnik przy alei ofiar katastrofy smoleńskiej w Licheniu.jpg
Autor: Flyz1, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Aleja Ofiar Katastrofy Smoleńskiej" - pomnik upamiętniający katastrofę polskiego Tu-154 w Smoleńsku znajdujący się w Licheniu Starym
Dąb Pamięci to Aleksander Ślączka in Sanok tree.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dąb Pamięci Aleksandra Ślączki w ramach Pomnika Golgota Wschodu na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
Twierdza Osowiec certyfikat (mjr Henryk Szurlej).jpg
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY 3.0
Osowiec-Twierdza. Certyfikat upamiętniający śmierć polskiego oficera (mjr Henryka Szurleja)
Twierdza Osowiec.Tablica do dębu.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY 3.0
Osowiec-Twierdza. Tabliczka do Dębu Pamięci pomordowanych oficerów (mjr Henryk Szurlej)
Katyn - decision of massacre p1.jpg
Notatka szefa NKWD Ławrentina Berii do Józefa Stalina z propozycją wymordowania polskich jeńców z marca 1940 roku z podpisami: Stalina, Woroszyłowa, Mołotowa, i Mikojana. Kolorowy skan z oryginalnego dokumentu.

Miejsce przechowywania: Rosyjskie Państwowe Archiwum Historii Społeczno-Politycznej (RGASPI), ul. Bolszaja Dmitrowka 15, Moskwa, sygnatura dokumentu: F.17 op. 166 sprawa 621 str. 130-133 (od 2003; w latach 1991 - 2003 był przechowywany w Archiwum Prezydenta Federacji Rosyjskiej w zbiorze "Zamkniety pakiet nr 1").

Tłumaczenie z języka rosyjskiego:

ZSRR
LUDOWY KOMISARIAT
SPRAW WEWNĘTRZNYCH
" " MARCA z 1940 r.
Nr 794/B
MOSKWA

P 13 N 144 op
ŚCIŚLE TAJNE
z 5 III 40 r

KC WKP (b) dla towarzysza STALINA

W obozach NKWD ZSRR dla jeńców wojennych i w więzieniach zachodnich obwodów Ukrainy i Białorusi w chwili obecnej przetrzymywana jest wielka liczba byłych oficerów armii polskiej, byłych pracowników polskiej policji i organów wywiadu, członków polskich nacjonalistycznych k-r [kontrrewolucyjnych] partii, członków ujawnionych k-r [kontrrewolucyjnych] organizacji powstańczych, zbiegów i in. Wszyscy oni są zawziętymi wrogami władzy sowieckiej, pełnymi nienawiści do ustroju sowieckiego.

Jeńcy wojenni, oficerowie i policjanci, przebywający w obozach, próbują kontynuować działalność k-r [kontrrewolucyjną]. Aktywną rolę kierowniczą odgrywali byli oficerowie byłej polskiej armii, byli policjanci i żandarmi.

Wśród zatrzymanych zbiegów i osób, które naruszyły pań-

(Podpisy: Stalina, Woroszyłowa, Mołotowa, i Mikojana; Na marginesie notatka protokolarna: tow. Kalinin-za, Kaganowicz-za).
Oksywie Dab Pamieci.jpg
Autor: Topory, Licencja: CC BY 3.0
Deby Pamięci przy Wojskowej Specjalistycznej Przychodni Lekarskiej na Oksywiu
Karwin - Dąb Pamięci.JPG
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Karwin - uroczystość posadzenia Dębu Pamięci dla uhonorowania Tomasza Piskorskiego, zamordowanego w Charkowie w kwietniu 1940 roku. Dąb sadzą: burmistrz Karlina, Waldemar Miśko i wnuk Tomasza Piskorskiego - Tomasz Chlebowski
Twierdza Osowiec. Sciana pamieci.JPG
Autor: Henryk Borawski, Licencja: CC BY 3.0
Twierdza Osowiec-ściana pamięci poświęcona pomordownym w Katyniu, Charkowie.