Dąbrówka Górna (województwo opolskie)
| Artykuł | 50°32′15″N 17°55′48″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 50°33'N, 17°56'E, 50°36'N, 17°57'E |
| - błąd | 2320 m |
| Odległość | 1489 m |
| wieś | |
_ID_610908.jpg) Pałac w Dąbrówce Górnej | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 870[1] |
| Strefa numeracyjna | 77 |
| Kod pocztowy | 47-300[2] |
| Tablice rejestracyjne | OKR |
| SIMC | 0497213 |
Położenie na mapie gminy Krapkowice _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Krapkowice") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego  | |
 50°32′15″N 17°55′48″E/50,537500 17,930000 | |
Dąbrówka Górna (niem. Dombrowka[3], od 1938 Eichtal[4]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Krapkowice.
Nazwa
W 1295 w kronice łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) miejscowość wymieniona jest jako Dambrona Goziconis[5]. Polską nazwę Dąbrówka oraz niemiecką Dombrowka wymienia również w 1896 roku śląski pisarz Konstanty Damrot[6]. W okresie hitlerowskiego reżimu w latach 1934-1945 miejscowość nosiła nazwę Eichtal[7]. Działał tu wtedy obóz pracy dla Żydów, który upamiętnia ruina pomnika[8].
Historia
Pierwszy raz Dąbrówka jest wspominana w dokumencie sprzedaży z 1393 (odpis niemiecki z 1770). Herfert von Pause, rycerz Władysława Opolczyka, za jego zgodą i bez uszczerbku na należnościach księcia, sprzedał ziemię braciom Adamowi i Janowi Bees. Z racji niemieckiej pisowni (duża litera) nie wiadomo, czy w akcie sprzedaży chodzi o las dębowy (dąbrowę) czy o wieś zwaną Dąbrówka.
W 1490 r. wieś kupiła rodzina Rogoysky z Moraw, będąca również właścicielem leżącego niedaleko zamku w Rogowie Opolskim. Pierwotna budowla obronna została zrujnowana podczas wojny trzydziestoletniej. W jej miejscu rodzina Rogoysky postawiła dwór.
Po wojnach śląskich i przyłączeniu Śląska do Prus Rogoyscy jako katolicy zostali zmuszeni do emigracji. Osiedlili się w Galicji, wówczas należącej do monarchii Habsburgów.
Nowymi właścicielami Dąbrówki została protestancka rodzina von Dalwig. W latach 1850–1945 należała ona do rodu von Teichmann–Logischen.
Zabytki
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[9]:
- zespół pałacowy, z poł. XVII w., XVIII w., XX w.:
- Pałac w Dąbrówce Górnej
- park
- dwie bramy wjazdowe i budynek bramny do zespołu, na którym przypadkowo odkryto napis z 1912 r. w języku niemieckim: To, co trzymam w ręku, trzymam mocno oraz herby von Teichmann–Logischen, poza rejestrem
- ruiny zabudowań gospodarczych zespołu, m.in. chłodni i cegielni z XIX wieku obecnie czekają na rozbiórkę, poza rejestrem
inne zabytki
- figura św. Nepomucena z 1719 r. - XVIII wieku, ufundowana przez Wacława Rogoyskyego.
Figura św. Nepomucena
Cokół figury z napisem
Przypisy
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 220 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, S. Sochacka, Słownik nazw miejscowych Górnego Śląska, Opole-Kluczbork 1997, s. 36.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
- ↑ Konstanty Damrot, "Die älteren Ortsnamen Schlesiens, ihre Entstehung und Bedeutung : mit einem Anhange über die schlesisch-polnischen Personennamen : Beiträge zur schlesischen Geschichte und Volkskunde", Verlag von Felix Kasprzyk, Beuthen 1896
- ↑ M. Choroś, Ł. Jarczak, S. Sochacka, Słownik nazw miejscowych Górnego Śląska, Opole-Kluczbork 1997, s. 36
- ↑ Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 83. ISBN 978-83-63036-04-1
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 48. [dostęp 2012-12-09].
Bibliografia
- Koćwin Mirosława, Koćwin Janusz, Rogów Opolski – przewodnik po historii i okolicy, WBP w Opolu, Opole 2005, ISBN 83-88146-50-5.
Linki zewnętrzne
- Historia Żydów w Dąbrówce Górnej na portalu Wirtualny Sztetl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Krapkowice County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 50.57 N
- S: 50.33 N
- W: 17.74 E
- E: 18.18 E
Dąbrówka Górna - Figura św. Nepomucena z 1719 r.
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dąbrówka Górna, pałac, 2 poł. XVII, XVIII, 1907
Dąbrówka Górna - cokół kapliczki Rogojski