Dębionka

Dębionka

wieś
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	rawicki
Gmina	Pakosław
Strefa numeracyjna	65
Tablice rejestracyjne	PRA
SIMC	0374090
Położenie na mapie gminy Pakosław Dębionka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dębionka
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Dębionka
Położenie na mapie powiatu rawickiego Dębionka
51°35′06,00″N 16°59′06,98″E/51,585000 16,985272

Dębionka – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie rawickim, w gminie Pakosław.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

Dębionka to najmniejsza wieś w gminie Pakosław. Tworzy sołectwo wraz z sąsiednią wsią Kubeczkami. Położona jest na zachodnim krańcu gminy, przy drodze powiatowej Rawicz - Milicz. Pola Dębionki graniczą z polami tzw. Hazów właściwych^[1].

Wieś 4 stycznia 2010 r. liczyła 40 mieszkańców^[2].

Historia

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako folwark Dębianka należała do wsi mniejszych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej^[3]. Dębianka należała do okręgu sarnowskiego tego powiatu i stanowiła część majątku Ostrobudki, którego właścicielem był wówczas (1846) Rogaliński^[3]. Do majątku Ostrobudki przynależały także: Niedźwiadki, Ugoda i Sworowski młyn. Według spisu urzędowego z 1837 roku folwark Dębianka liczył 32 mieszkańców, którzy zamieszkiwali trzy dymy (domostwa)^[3].

Jedna z osad hazackich – Dębionka – pojawiła się w 1637 roku (pierwsza wzmianka w księgach metrykalnych), na miejscu karczowanej puszczy zwanej Czarnym Lasem^[4], na drodze leśnej prowadzącej ze Stwolna przez Zawady do Golejewka^[5]. Pierwszym właścicielem Dębionki był Stanisław Choiński – pan na Stwolnie. W roku 1685 nazwę Dębionka nosił oprócz osady, również staw istniejący niedaleko^[6]. Być może jest to ten sam, który widnieje na mapie z około 1780 r. niedaleko wsi Kubeczki^[7]. W 1789 roku Dębionka (mająca wówczas 13 mieszkańców) wraz z Ugodą i Niedźwiadkami weszła w skład majętności ostrobudzkiej, której właścicielem był Hipolit Rogaliński. W 1821 roku Dębionka była folwarkiem należącym do dóbr Ostrobudek, liczyła wtedy 18 dusz ^[8], a jej mieszkańcy jak wynika z ksiąg metrykalnych trudnili się chowem owiec i pracą na folwarku ^[9]. Natomiast w 1835 roku folwark miał 3 domy i 15 mieszkańców, należał do dóbr Ostrobudek oraz do parafii w Golejewku, podlegał pod sąd w Rawiczu, a poczta była w Sarnowie^[10]. W 1856 folwark miał 75 mieszkańców ^[11]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich pod rokiem 1881 podaje, że Dębionka to osada w powiecie krobskim mająca 2 domy i 17 mieszkańców, wszyscy to katolicy, było 4 analfabetów. Poczta mieściła się w Pakosławiu, a stacja kolejowa w Rawiczu. W tym czasie istniał nadal folwark należący do dominium ostrobudzkiego, którego właścicielem był Eustachy Rogaliński. Ostrobudki wraz z folwarkiem Dębionką miały wówczas ponad 212 ha, z czego 188 to rola, 11 łąki i po 6 ha lasu i nieużytków. Grunty te przynosiły 3215 marek czystego dochodu^[12]. W XIX w. funkcjonował pod Dębionką młyn wodny Słupski Młyn^[13] na starym korycie Orli^[14] (obecna rzeka Stara Orla). W 1893 roku Eustachy Rogaliński sprzedał folwark Dębionka hrabiemu Janowi Czarneckiemu, tak, więc weszła w skład dóbr Golejewka. Do zabudowań folwarcznych należała owczarnia oraz wielka dworska chałupa^[15]. W 1890 r. jak wynika z mapy topograficznej Meβtischblatt, w miejscowości istniała również leśniczówka (Forsthaus)^[16]. Przed I wojną światową Dębionka była podzielona na dwie części, jedna podlegała pod Golejewko, druga należała do Niedźwiadek. 1 grudnia 1910 r. pierwsza miała 22 a druga 32 mieszkańców^[17]. W czasie okupacji niemieckiej miejscowość nosiła nazwę Eichen i podlegała pod Amtsbezirk Kiefernrode (Chojno)^[18].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Dębionka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 18 .