Dęborzeczka (gmina Poświętne)

Dęborzeczka

wieś
Dęborzeczka, miejsce udanej zasadzki na gen. Wilhelma Roettiga, 10 września 1939
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	opoczyński
Gmina	Poświętne
Liczba ludności (2006)	400
Kod pocztowy	26-315
Tablice rejestracyjne	EOP
SIMC	0548360
Położenie na mapie gminy Poświętne Dęborzeczka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dęborzeczka
Położenie na mapie województwa łódzkiego Dęborzeczka
Położenie na mapie powiatu opoczyńskiego Dęborzeczka
51°28′29,5″N 20°15′09,4″E/51,474861 20,252611

Dęborzeczka – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie opoczyńskim, w gminie Poświętne.

Historia

Pierwszy raz o wsi dowiadujemy się z dokumentu, sporządzonego 12 maja 1390 roku w Wilnie, na mocy którego król Władysław Jagiełło oddaje Warcisławowi z Kraszkowa wieś królewską „Dambowa rzeczka”, z młynem na rzece Krępie, w zastawie sumy 50 grzywien. W Kaliszu, 26 sierpnia 1425 roku, Wojciech syn Adama z Dęborzeczki (Dambarzeczka), sporządził testament jednej z mieszczanek z Kalisza.

Wieś jest też wzmiankowania w XV wieku przez Jana Długosza. Wspomina on (okres 1440–1470), że wieś królewska Dęba (Dambya) należąca do parafii w Kraśnicy (Cranszniczya), ma 6 łanów kmiecych, z których dziesięcinę odprowadza do kancelarii łęczyckiej, posiada karczmę oraz folwark. Od pola folwarcznego płaci dziesięcinę snopową dla kościoła parafialnego w Inowłodzu.

II RP

Kampania wrześniowa

Dęborzeczka znana jest jako miejsce udanej akcji żołnierzy polskich podczas kampanii wrześniowej, w trakcie której został zastrzelony niemiecki generał-major Ordnungspolizei Wilhelm Fritz von Roettig (pośmiertnie awansowany również na SS-Brigadeführera).

Po ciężkich walkach pod Piotrkowem i Tomaszowem Mazowieckim (6-7 września 1939) ocalałe polskie oddziały, głównie z 19 Dywizji Piechoty ze składu Armii Odwodowej „Prusy”, zebrały się w lasach na prawym brzegu Pilicy, w okolicach wsi Dęborzeczka. Dowództwo nad tym liczącym około 7 tys. żołnierzy zgrupowaniem objął ppłk dypl. Jan Kruk-Śmigla (nominalnie d-ca 85 pp). Wykorzystując fakt, że jego siły znalazły się na tyłach Niemców, postanowił on zadać nieprzyjacielowi jak największe straty, atakując jego linie zaopatrzeniowe.

9 września zgrupowanie przeszło w rejon lasów pod Inowłodzem, wystawiając przy okolicznych drogach liczne posterunki bojowe. 10 września 1939 około godz. 14 w zasadzkę jednego z nich, ulokowanego w Dęborzece, na drodze z Rawy Mazowieckiej do Opoczna (51°27′59,1″N 20°15′21,0″E/51,466417 20,255833, obecnie to DW726) i obsadzonego przez 1. kompanię ckm z 77 pp, wpadł samochód osobowy, którym poruszało się czterech Niemców^[1][2]. Według relacji polskiego żołnierza Leonarda Sawonia, jeden Niemiec zdołał uciec, ale pozostałych trzech − kierowca i dwóch oficerów − zostało w wyniku krótkiej wymiany ognia zabitych. Jednym z nich był gen. Wilhelm Roettig (pierwszy poległy podczas II wojny światowej niemiecki generał). Polacy stracili jednego zabitego – dowodzącego akcją pchor. Władysława Dawgierta (pośmiertnie odznaczony Krzyżem Walecznych)^[3].

Na cmentarzu w Kraśnicy (wioska w sąsiedztwie Dęborzeczki) spoczywają polegli w okolicy polscy żołnierze^[2].

Po 1945

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa piotrkowskiego.

W Dęborzeczce znajduje się sklep spożywczy, młyn, zakład stolarski. Przez wieś biegnie trasa łącząca Inowłódz z Opocznem. Przez miejscowość wiedzie szlak turystyczno-historyczny związany z majorem „Hubalem”.

Przypisy

Zobacz też

• Dęba
• Kraśnica
• Dęborzeczka