Długołęka-Świerkla

Długołęka-Świerkla

wieś
Centrum wsi
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Powiat	nowosądecki
Gmina	Podegrodzie
Wysokość	380–550 m n.p.m.
Liczba ludności (2010)	871[1]
Strefa numeracyjna	18
Kod pocztowy	33-386[2]
Tablice rejestracyjne	KNS
SIMC	0460115
Położenie na mapie gminy Podegrodzie Długołęka-Świerkla
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Długołęka-Świerkla
Położenie na mapie województwa małopolskiego Długołęka-Świerkla
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego Długołęka-Świerkla
49°37′39″N 20°32′46″E/49,627500 20,546111

Kaplica Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny

Szkoła podstawowa

Kościół Nawiedzenia NMP

Długołęka-Świerkla (niem. Langendorf-Tannendorf^[3]) – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Podegrodzie.

Położenie

Wieś położona jest w południowo-wschodniej części Beskidu Wyspowego, na wysokości 380–550 m n.p.m., Zajmuje 6,49 km² (10% powierzchni gminy^[4]). Przez Długołękę przepływa potok Gostwiczanka, przyjmujący w górnym biegu, na wysokości wsi, nazwę „Gajduszowiec”. Wokół wioski znajdują się zalesione wzgórza: Piekło (652 m n.p.m.), Zagórów (580 m n.p.m.) i Chełmek (483 m n.p.m.). Graniczy z: Mokrą Wsią, Gostwicą, Brzezną, Stroniem, Przyszową, Siekierczyną, Kaniną oraz Wysokim.

Części wsi

Toponimika nazwy

Pierwotna nazwa Długołęki to Długa Łąka, najstarszy jej zapis pochodzi z dokumentu z 1335. Pojawia się w nim także łacińskie tłumaczenie: de Longo prato. Kolejna wzmianka Dluga Lanka pochodzi z 1357. W rejestrze poborowym z 1581 znaleźć można także nazwę Długa Łąka. Nazwa pochodzi od obszaru na którym znajdowały się rozległe łąki.

Najstarszy zapis nazwy Świerkla pochodzi z 1357: inter Swierklam. Jan Długosz w „Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis” podaje nazwę Swyrkla. Inne zapisy nazwy wsi można znaleźć w rejestrach poborowych z 1538: Swirklia i z 1629: Swierkla. Nazwa pochodzi od wyrazu świerk.

Historia

Pierwsze wzmianki o istnieniu wsi oraz parafii długołęckiej pochodzą z lat 1325–1327. W 1356 ksieni zakonu klarysek w Starym Sączu, Konstancja, nadała sołectwo Janowi i Wiecisławowi. Długołękę zamieszkiwali rycerze, natomiast Świerkla była osadą klasztorną. W następnych stuleciach obydwie wsie należały do parafii w Podegrodziu^[7], a następnie do parafii w Przyszowej.

Wsie duchowne Długa Łąka i Świrkla, własność klasztoru klarysek w Starym Sączu, położone były w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego^[8]. Na przełomie XVI i XVII wieku Długołęka została opuszczona, a w jej rejonie poszukiwano złota. W 1527 istniała we wsi parafia, w okresie późniejszym zlikwidowana.

W czasie akcji kolonizacyjnej przeprowadzonej przez cesarza Józefa II w Długołęce i Świerkli (wtedy były osobnymi wsiami) mieszkali osadnicy niemieccy.

Po II wojnie światowej, w 1972 powstała jednostka OSP, w latach 1982–1988 wybudowano nowy kościół, a Długołęka-Świerkla została ponownie parafią. W 2010 roku został utworzony zbór Świadków Jehowy (w 2012 roku został zreorganizowany do sąsiednich zborów Limanowa i Nowy Sącz-Południe^[9]).

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do miejscowej parafii Nawiedzenia NMP. Kilkakrotnie Świerkla była odłączana i przyłączana do Długołęki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Zabytki

• Kaplica Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny – wzniesiona w 1894, zbudowana z cegły i kamienia, otynkowana, kryta blachą. Prostokątna, z półkolistym zamknięciem. Wewnątrz obrazy: Matki Boskiej Bolesnej, Chrystusa Ukrzyżowanego, Matki Boskiej Pocieszenia, oraz obraz przedstawiający twarz Chrystusa na chuście św. Weroniki.

Edukacja

• Szkoła Podstawowa

Orkiestra dęta

Od stycznia 2005 we wsi działa orkiestra dęta, założona przez ks. Krzysztofa Bajorka. W ramach jej działalności prowadzone są próby dla muzyków oraz bezpłatne nauki dla dzieci. Orkiestra uświetnia wiele okolicznościowych imprez, uroczystości kościelnych, strażackich i szkolnych^[10].

OSP Długołęka-Świerkla

Historia

Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Długołęce-Świerkli powstała w 1979.

Wyposażenie

Jednostka posiada na wyposażeniu: samochód Iveco, motopompę M8/8, radiotelefon oraz podstawowy sprzęt ratowniczy i gaśniczy.

Przypisy

Bibliografia

• Zenon Piotr Szewczyk: O pochodzeniu nazw miejscowych Gminy Podegrodzie i okolic. Nowy Sącz: UG Podegrodzie, Biblioteka Gminna w Podegrodziu, 2009. ISBN 978-83-60822-59-3.
• Kościoły i kapliczki w Gminie Podegrodzie. Podegrodzie: UG Podegrodzie, GOK Podegrodzie, 2004.
• Długołęka-Świerkla. W: Jan Pastuszczak: Gmina Podegrodzie. Jacek Kula, Jerzy Nieć, Krzysztof Bodziony (ilustracje); Stanisław Mendelowski (redakcja). Krosno: P.U.W. „Roksana” sp. z o.o., 2006, s. 28–30. ISBN 83-7343-126-8.

Linki zewnętrzne

• Strona internetowa szkoły podstawowej