Dźwiniacz Górny

Dźwiniacz Górny

osada
(c) Paweł Marynowski / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	bieszczadzki
Gmina	Lutowiska
Sołectwo	Stuposiany[1]
Liczba ludności (2013)	41[2]
Strefa numeracyjna	13
SIMC	0356180
Położenie na mapie gminy Lutowiska Dźwiniacz Górny
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dźwiniacz Górny
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Dźwiniacz Górny
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego Dźwiniacz Górny
49°08′58″N 22°47′08″E/49,149444 22,785556

Dźwiniacz Górny – nieistniejąca wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Lutowiska, obecnie jest to tzw. obszar geodezyjny. Mimo to miejscowość figuruje jako osada w rejestrze TERYT^[3]. Podlega sołectwu Stuposiany.

8 km na północny wschód od wsi znajduje się źródło Dniestru.

Historia

W XIX wieku większa własność ziemska (szlachecka) w Dźwiniaczu Górnym należała do rodu Łodyńskich herbu Sas. W 1804 właścicielem był Jan Łodyński^[4]. W latach 50. właścicielem tych dóbr był Hilary Treter, syn Aleksandra i Konstancji z domu Łodyńskiej herbu Sas^[5]. Potem Celina i Mieczysław Treterowie odziedziczyli po Aleksandrze Treterze części wsi Dźwiniacz Górny (w 1865 dobra nabył Herman Frenkiel)^[6].

Do 1934 Dźwiniacz Górny był odrębną gminą jednostkową, a w latach 1934–1945 gromadą w zbiorowej gminie Tarnawa Niżna, należącej do powiatu turczańskiego w woj. lwowskim (do 1931 woj. stanisławowskie). W latach 1945–1951 w obrębie powiatu leskiego w woj. rzeszowskim, w 1952–1972 powiatu ustrzyckiego, a w 1972–1975 powiatu bieszczadzkiego w tymże województwie (1952–1954 i od 1973 w gminie Lutowiska (Szewczenko)). W latach 1975–1998 w województwie krośnieńskim.

Wieś istniała do roku 1946. W roku 1880 mieszkało w niej 90 Żydów, a w roku 1921 już 171. Żydzi należeli do gminy wyznaniowej w Lutowiskach i posiadali we wsi drewniany dom modlitwy. Wieś obecnie nie istnieje, a jej teren został w roku 1946 podzielony między Polskę a sowiecką Ukrainę.

Demografia

• 1785 – 367 osób
  • 330 wyznania greckokatolickiego
  • 30 wyznania rzymskokatolickiego
  • 7 wyznania mojżeszowego
• 1840 – 734 grekokatolików
• 1859 – 768 grekokatolików
• 1879 – 756 grekokatolików
• 1899 – 908 grekokatolików
• 1921 – 1218 osób (w 196 domach mieszkalnych):
  • 1015 wyznania greckokatolickiego
  • 171 wyznania mojżeszowego
  • 32 wyznania rzymskokatolickiego
• 1926 – 1150 grekokatolików
• 1938 – 1549 osób
  • 1365 wyznania greckokatolickiego
  • 160 wyznania mojżeszowego
  • 24 wyznania rzymskokatolickiego

Zobacz też

• Dźwiniacz Dolny

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Dźwiniacz Górny (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 309 .
• Historia Żydów w Dźwiniaczu Górnym. sztetl.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. na portalu Wirtualny Sztetl