Dżafar Panahi

Dżafar Panahi
‏جعفر پناهی‎
Ilustracja
Dżafar Panahi (2007)
Data i miejsce urodzenia

11 lipca 1960
Mijane

Zawód

reżyser, montażysta, scenarzysta, producent filmowy

Dżafar Panahi (pers. جعفر پناهی; ur. 11 lipca 1960 w Mijane) – irański reżyser, scenarzysta, producent i montażysta filmowy. Kluczowa postać Nowej fali kina irańskiego[1] oraz najbardziej rozpoznawalny reżyser tegoż nurtu obok Abbasa Kiarostamiego i Asghara Farhadiego[2]. Laureat głównych nagród na Międzynarodowych Festiwalach Filmowych w Berlinie, Wenecji, Locarno oraz Valladolid.

Twórczość Panahiego wzbudzała na jego ojczyźnie liczne kontrowersje spowodowane brakiem podporządkowania panującemu tam reżimowi[3][4]. Na reżysera nakładano różne kary ograniczające jego wolność artystyczną oraz osobistą. W 2010 roku skazano go na sześcioletni areszt więzienny, który zmieniono na dwudziestoletni areszt domowy po wstawiennictwie reżyserów oraz aktorów światowego kina[5].

Filmografia

RokFilmReżyserProducentScenarzystaMontażystaRT[6]
1995Biały balonikTakNieNieTak80%
1997LustroTakTakTakTak100%
2000KrągTakTakMateriały[7]Tak93%
2003Karmazynowe złotoTakTakNieTak86%
2006Na spalonymTakTakTakTak95%
2011To nie jest filmTakTakTakTak98%
2013ZasłonaTakTakTakTak89%
2015Taxi – TeheranTakTakTakTak96%
2018Trzy twarzeTakTakTakTak98%
2021Rok nieustającej burzyTakTakTakTak94%
2022Niedźwiedzie nie istniejąTakTakTakNie100%

Nagrody i nominacje

Został uhonorowany na MFF w Cannes Nagrodą Główną w sekcji Un Certain Regard (2003: Karmazynowe złoto), Złotą Kamerą (1995: Biały balonik), Nagrodą Katolickiego Biura Filmowego (OCIC), Złotym Lwem (2000: Krąg), Złotym (2015: Taxi – Teheran) i Srebrnym Niedźwiedziem (2013: Zasłona), a także dwukrotnie otrzymał nominację do Złotego Niedźwiedzia. W 2012 roku otrzymał nagrodę Sacharowa[8].

Przypisy

  1. Jake Hurwitz: Iranian New Wave Cinema – Jake Hurwitz. 17 sierpnia 2014. s. jhurwitz9.wordpress.com. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
  2. Sarah Jilani: Five award-winning Iranian directors you should know about. s. Little White Lies. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
  3. Tadeusz Sobolewski: Berlinale 2015: „Taxi” Jafara Panahiego. Wybitny reżyser wciąż gra na nosie władzom Iranu. 7 lutego 2015. s. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
  4. Artur Zaborski: Panahi w areszcie. maj 2015 (wydanie 159). s. Dwutygodnik. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).
  5. Brent Lang: Hollywood Rallies to Iranian Director’s Defense. 30 czerwca 2010. s. The Wrap. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
  6. Jafar Panahi – Rotten Tomatoes. s. Rotten Tomatoes. [dostęp 2017-06-02]. (ang.).
  7. Krąg (2000) – Pełna obsada – Filmweb. s. Filmweb. [dostęp 2017-06-02]. (pol.).
  8. Jafar Panahi, Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-28] (ang.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Jafar Panahi, Cines del Sur 2007-1 (cropped).jpg
Autor: , Licencja: CC BY-SA 2.0
جعفر بناهي، صانع أفلام إيراني وعضو لجنة تحكيم الطبعة الأولى من سينيس دل سور (2007).