Dżafar al-Askari

Dżafar al-Askari
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 września 1887
Bagdad

Data i miejsce śmierci

29 października 1936
Bagdad

Minister obrony Iraku
Okres

od 17 maja 1935
do 29 października 1936

Przynależność polityczna

Przymierze Irackie

Poprzednik

Raszid al-Chaudża

Następca

Abd al-Latif Nuri

Minister spraw zagranicznych Iraku
Okres

od 19 października 1931
do 3 listopada 1932

Przynależność polityczna

Przymierze Irackie

Poprzednik

Abd Allah ad-Damludżi

Następca

Abd al-Kadir Raszid

Minister obrony Iraku
Okres

od 23 marca 1930
do 19 października 1931

Przynależność polityczna

Przymierze Irackie

Poprzednik

Nuri as-Sa’id

Następca

Raszid al-Chaudża

Premier Iraku
Okres

od 21 listopada 1926
do 31 grudnia 1927

Przynależność polityczna

Przymierze Irackie

Poprzednik

Abd al-Muhsin as-Sadun

Następca

Abd al-Muhsin as-Sadun

Premier Iraku
Okres

od 22 listopada 1923
do 3 sierpnia 1924

Przynależność polityczna

Przymierze Irackie

Poprzednik

Abd al-Muhsin as-Sadun

Następca

Jasin al-Haszimi

minister obrony Iraku
Okres

od 23 października 1920
do 16 listopada 1922

Przynależność polityczna

Przymierze Irackie

Poprzednik

powstanie funkcji

Następca

Nuri as-Sa’id

Dżafar al-Askari
‏جعفر العسكري‎
generał generał
Data i miejsce urodzenia

15 września 1885
Bagdad

Data śmierci

30 października 1936

Przebieg służby
Lata służby

1904–1936

Siły zbrojne

Armia Imperium Osmańskiego, Siły Zbrojne Wielkiej Syrii, Irackie Siły Zbrojne

Jednostki

6 Armia

Główne wojny i bitwy

I wojna bałkańska, II wojna bałkańska, I wojna światowa, Powstanie arabskie

Dżafar al-Askari (ur. 1887 w Bagdadzie, zm. 29 października 1936 tamże) – iracki wojskowy i polityk.

Życiorys

Był oficerem w armii Imperium Osmańskiego. Należał do organizacji oficerów arabskich Sprzysiężenie, która w 1913 postanowiła podjąć walkę o uniezależnienie się wilajetów arabskich od Turcji[1]. W czasie powstania arabskiego dołączył do sił dowodzonych przez szarifa Mekki[2].

Wziął udział w tworzeniu struktur nowo powstającego państwa irackiego. Był członkiem irackiej delegacji na iracko-brytyjską konferencję w Kairze w 1921, na której zdecydowano o utworzeniu w Iraku monarchii konstytucyjnej i mianowaniu królem Fajsala I[2]. Al-Askari został pierwszym ministrem obrony nowo powstałego państwa i skłonił ok. 600 oficerów armii tureckiej do przybycia do Iraku i wstąpienia do jego sił zbrojnych. Tym samym wojsko irackie zdominowali arabscy sunnici[2]. W listopadzie 1923 został premierem Iraku. Sprzeciwiał się postanowieniom traktatu brytyjsko-irackiego i gdy jego przyjęcie zostało przez Wielką Brytanię wymuszone w maju 1924, zrezygnował z kierowania rządem[3].

Uważany za znakomitego administratora i rozważnego polityka, w 1926 po raz drugi stanął na czele rządu. Objął również tekę ministra spraw zagranicznych[4]. Jego gabinet upadł dwa lata później z powodu niezdolności rozwiązania problemów wewnętrznych: niepokojów wśród szyitów, nieudanego wdrażania ustawy o powszechnym poborze do wojska, niezadowolenia z powodu rozwoju relacji iracko-brytyjskich. W styczniu 1928 al-Askari sam podał się do dymisji[5]. Dwa lata później wszedł do rządu Nuriego as-Sa’ida jako minister obrony; gabinet upadł po siedmiu miesiącach od utworzenia[6].

Po raz ostatni stanowisko ministerialne objął w 1935, wchodząc do rządu Jasina al-Haszimiego jako minister obrony[7]. W czasie zamachu stanu Bakra Sidkiego bezskutecznie usiłował przekonać zamachowców, by zatrzymali marsz wojsk na stolicę kraju wobec faktu, że król Ghazi I był już gotów przystać na ich żądania i zabronił wiernym sobie siłom stawiania oporu. Sidki uznał jego wystąpienie za próbę uniemożliwienia przejęcia władzy i nakazał jego zabójstwo[8].

Jego szwagrem był Nuri as-Sa’id[2].

Przypisy

  1. Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 55–56. ISBN 978-83-05-13567-2.
  2. a b c d Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 72–73. ISBN 978-83-05-13567-2.
  3. Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 84. ISBN 978-83-05-13567-2.
  4. Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 238. ISBN 978-0-8108-6568-6.
  5. Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 91. ISBN 978-83-05-13567-2.
  6. Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 341. ISBN 978-0-8108-6568-6.
  7. Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 343. ISBN 978-0-8108-6568-6.
  8. Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 119. ISBN 978-83-05-13567-2.

Media użyte na tej stronie

Coat of arms of Iraq.svg
Coat of arms of Iraq as adapted to new 2008 form of national flag -- standard pan-Arab "Eagle of Saladin" with shield of the tricolor of national flag (with the "Takbir" الله أكبر in Kufic text, as on the flag), holding a scroll with the words جمهورية العراق; (Jumhuriyat al-`Iraq "The Republic of Iraq").
Jafaralaskari.jpg
Iraqi former Prime-Minister Jafar al-Askari
IrqMrank2.svg
Iraqi military ranks insignia general or first lieutenant general
Coat of arms (emblem) of Iraq 2008.svg
Coat of arms of Iraq as adapted to new 2008 form of national flag -- standard pan-Arab "Eagle of Saladin" with shield of the tricolor of national flag (with the "Takbir" الله أكبر in Kufic text, as on the flag), holding a scroll with the words جمهورية العراق; (Jumhuriyat al-`Iraq "The Republic of Iraq").