Dżahilijja

Dżahilijja (arab. ‏جاهلية‎) – w islamie, termin określający okres w historii ludów arabskich przed pojawieniem się islamu.

Dosłownie dżahilijja oznacza „czas nieświadomości, ciemnoty”. Wiadomości o kulturze i religii Arabów z tego okresu zawarte są w źródłach asyryjskich, greckich i rzymskich, a także w Biblii i Koranie (sura 3 aja 154; sura 33 aja 33 czy sura 48 aja 26[a]).

Arabowie prawdopodobnie nie stworzyli harmonijnego systemu mitologicznego w okresie przed Mahometem. Najważniejszym źródłem traktującym o bóstwach staroarabskich jest Żywot wysłannika Boga (Sirat Rasul Allah), autorstwa Ibn Hiszama. Wymienieni są tam bogowie Al-Wadd, Al-Kajs, Al-Uzza, Al-Lat i inni. Charakterystyczny dla Arabów był kult wielkich głazów. Już na wiele wieków przed islamem Arabowie pielgrzymowali do świątyni Al-Kaaba, by czcić tamtejszy Czarny Kamień.

Koran (71:23) wymienia pięć bóstw z tego okresu: Wadd, Suwa, Jaghuth, Ja’uq oraz Nasr.

Stosunek muzułmanów do tej przeszłości dobrze oddaje biografia Mahometa autorstwa Ibn Hiszama, z II w. ery muzułmańskiej (IX w. n.e.):

Byliśmy w dżahilijji, czcząc bożków, karmieni martwymi zwierzętami, czyniąc niemoralność, opuszczając nasze rodziny i łamiąc okresy przymierza, a silni spośród nas gnębili słabych. Taki był nasz stan do czasu, kiedy Allah zesłał nam posłańca spośród nas samych, którego przodkowie są nam znani i którego prawdomówność, wierność i czystość uznajemy

Ibn Hiszam

Pochodzący z Indii, działający później w Pakistanie Abul A'la Maududi wprowadził w 1939 roku pojęcie „współczesnej dżahilijji”, którym to pojęciem określił współczesny świat Zachodni, odrzucający Boga[1][2]. W późniejszym okresie pojęcie to było wykorzystywane m.in. przez Sajjida Kutba jako określenie stanu, w jakim znalazły się państwa muzułmańskie pod władzą reżimów ustanawiających prawa niezgodne z islamem[3].

Zobacz też

Uwagi

  1. W tłumaczeniu Koranu Józefa Bielawskiego (PIW, Warszawa 1986) termin „dżahilijja” tłumaczony jest jako pogaństwo / okres (epoka) pogaństwa.

Przypisy

  1. Marek Dziekan: Fundamentalizm muzułmański (pol.). Arabia.pl, 2002-10-15. [dostęp 2009-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-28)].
  2. Emmanuel Sivan: Radykalny Islam. Kraków: Wydawnictwo Libron, 2005, s. 39. ISBN 83-921494-1-6.
  3. Emmanuel Sivan: Radykalny Islam. Kraków: Wydawnictwo Libron, 2005, s. 40–41. ISBN 83-921494-1-6.

Linki zewnętrzne