Dżdżownica ziemna
Lumbricus terrestris | |
Linnaeus, 1758 | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Gromada | |
Podgromada | |
Rząd | Haplotaxida |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek | dżdżownica ziemna |
Dżdżownica ziemna, dżdżownica zwykła, rosówka (Lumbricus terrestris) – gatunek skąposzczeta z rodziny dżdżownicowatych (Lumbricidae). Jest gatunkiem synantropijnym, o pierwotnie palearktycznym zasięgu. Został introdukowany w wielu regionach świata. W Polsce jest gatunkiem pospolitym na obszarze całego kraju[1].
Jej ciało jest złożone z 110–180 metamerów (pierścieni), osiąga długość 90–300 mm przy średnicy 6–8 mm. Najczęściej można ją spotkać w wilgotnej glebie łąk i pól, ale także lasów, szczególnie liściastych. Dżdżownice są obojnakami, z zapłodnieniem krzyżowym. Zwierzęta te drążą korytarze, do których wciągają części roślin i ściółkę, przyczyniając się do spulchniania gleby, do zwiększenia ilości zawartego w niej powietrza i wody, przemieszczania jej składników, a wydalane przez nie substancje organiczne i mineralne również ją użyźniają. W sprzyjających warunkach występują bardzo licznie, do 700 osobników w 1 m³ gleby[2].
Dżdżownice ziemne (podobnie jak inne dżdżownicowate, (zwłaszcza kompostowiec różowy) są wykorzystywane do tzw. wermikompostowania komunalnych odpadów organicznych. Ten typ kompostowania z udziałem dżdżownic jest popularny m.in. w ośrodkach miejskich, budynkach mieszkalnych oraz miejscach pracy w Kanadzie[3].
Etymologia
Ta sekcja od 2015-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Wyraz „dżdżownica” pochodzi od „dżdżu”, tj. „deszczu” - zwierzęta te wychodzą po deszczu na powierzchnię ziemi, stąd nazwa[4]. Wyraz „deżdż” to pierwotna forma polskiego słowa „deszcz”[5]. W języku polskim występuje ubezdźwięcznienie spółgłosek. W wygłosie, tj. na końcu wyrazu, spółgłoski dźwięczne przechodzą w odpowiedniki bezdźwięczne [żdż] > [szcz], por. czasownik w trybie rozkazującym „gwiżdż”, który wymawiamy jak [ɡvʲiʃʧ̑]. Nazwa „rosówka” najprawdopodobniej ma podobną etymologię; w języku staropolskim „rosa” oznaczała oprócz kropelek wody, które nad ranem pojawiają się na trawie, także deszcz.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. I. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2004. ISBN 83-88147-04-8.
- ↑ Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007. ISBN 978-83-01-14595-8.
- ↑ Andrzej Wesołowski. Gąsienice do roboty!. „Recykling”. 2 (86)/2008. ISSN 1731-9927. s. 22-23.
- ↑ Mirosław Bańko: Słownik Języka Polskiego PWN, Sekcja "Ciekawostki". [dostęp 2017-04-30].
- ↑ Mirosław Bańko: Słownik Języka Polskiego PWN, hasło "dżdżu", porady językowe. [dostęp 2017-04-30].
Media użyte na tej stronie
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Autor: Michael Linnenbach, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Ver de terre (Oligochaeta, Lumbricina)