Dach hełmowy
Dach hełmowy, hełm (niem. Helm) – zwieńczenie wieży (dach) o konstrukcji drewnianej, rzadziej murowanej z cegły lub kamienia, zwykle o ozdobnym kształcie[1].
Drewniane hełmy, których konstrukcja stanowi specyficzny rodzaj więźby dachowej, kryte były blachą (zwykle ołowianą lub miedzianą), niekiedy gontem lub dachówką, współcześnie stosuje się najczęściej niepalną konstrukcję stalową.
Formy dachu hełmowego
W różnych epokach historycznych i regionach dachy hełmowe przyjmowały różne formy. W okresie średniowiecza miały formę stożka lub ostrosłupa. W późnym gotyku były ozdabiane dodatkowo galeryjką, lukarnami, sterczynami czy szczytami. Bardziej skomplikowane formy, składające się z kilku brył, pojawiły się w renesansie. W baroku miały szczególnie ozdobne kształty (hełm baniasty, cebulasty, gruszkowy), składające się z powierzchni wypukłych, rozszerzający się powyżej podstawy dachu, zbudowane na krążynach. Takie hełmy charakterystyczne są również dla architektury cerkiewnej. W okresie klasycyzmu popularne były hełmy o kształcie obelisku[2].
Galeria
Hełm średniowieczny na Bramie Wodnej w Bystrzycy Kłodzkiej
Hełm renesansowy na wieży kościół św. Jadwigi w Przedborowej
Hełm Simeons Kirke w Kopenhadze
Hełm kościoła Wniebowzięcia NMP i św. Jana w Henrykowie
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 149. ISBN 83-01-12365-6.
- ↑ Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1975, s. 128.
Media użyte na tej stronie
Autor: Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bystrzyca Kłodzka, Brama Wodna, XIV
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Bożków, kościół par. pw. śś. Piotra i Pawła, XVII, 1708
Wieża Sądu Okręgowego w Bydgoszczy
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 4.0
Henryków, kościół Wniebowzięcia NMP i św. Jana, 1230-1270, p. XIV